Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada qalmaqal yaratdı...
Məhəmməd Əsədullazadə: “Türkiyəni imperiya ambisiyaları ilə çıxış etməkdə ittiham etmək reallıqdan uzaqdır”
Sentyabrın 30-da Ankarada Türk Dövlətləri Təşkilatının kartoqrafiya üzrə qurumlarının rəhbərləri görüşüb. Görüşdə dünya türk dövlətlərinin xəritələrinin hazırlanması barədə razılığa gəlinib.
Ancaq Rusiyanın ritmeurasia.ru portalı bu görüşü başqa formada təqdim etməyə çalışır. Qeyd edilir ki, guya Türkiyə imperiya ambisiyalarından çıxış edərək bunları bir araya gətirir və Orta Asiyanın türkdilli dövlətlərini Rusiyanın təsirindən çıxarmağa cəhd edir: “Ankaranın öz bayrağı altında ortaq türk dünyası yaratmaq kimi imperiya ambisiyaları kontekstində Millətçi Hərəkat Partiyasının lideri Dövlət Baxçalının üç il əvvəl Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğana təqdim etdiyi “Türk dünyasının” nəhəng xəritəsi hədiyyəsini xatırlatmaq yerinə düşərdi. Bu "dünyanın" bölgələrinə aşağıdakılar daxildir: Sibirin bir hissəsi və Rusiyanın cənub bölgələri - narıncı rəngdədirlər, həmçinin İran və Monqolustanın hissələri. Türkiyə, Azərbaycan, Türkmənistan, Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Tacikistan qırmızı, Altay, Yakutiya və Çinin şimal-qərbindəki Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu isə sarı rənglə qeyd olunub”.
Əslində belə bir yazının dərc edilməsi Rusiya ilə Türkiyə arasında münasibətləri kəskinləşdirmək, qızışdırıcı mövqedən çıxış etmək məqsədi güdür. Burada türk dövlətlərini Rusiyaya qarşı qoymaq cəhdi var.
“Rusiyada müəyyən mərkəzlər iki ölkə münasibətlərini korlamaq üçün sistematik olaraq belə yazılarla çıxış edirlər”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən politoloq Məhəmməd Əsədullazadənin fikrincə, bu yazıda təxribat xarakterli fikirlər olsa da, reallıq ondan ibarətdir ki, Rusiyada müəyyən dairələr hər zaman türk dövlətlərinin birliyinə qısqanclıqla yanaşıblar: “Məsələ ondadır ki, Rusiyanın özündə də bir sıra türkdilli respublikalar var. Türkiyə və Azərbaycan türk dünyası arasında ümumi mədəni, siyasi əlaqələrin genişlənməsində maraqlıdır. İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra konkret olaraq Azərbaycan TDT-nin inkişafı istiqamətində vacib addımlar atdı. Bu baxımdan Zəngəzur dəhlizi də türk dünyasının birləşdirilməsinə xidmət edir. Əlbəttə ki, türk millətlərin kompakt yaşadığı ərazilərlə bağlı xəritələr olmalıdır və burada hansısa pis niyyət axtarmaq doğru deyil. İndiki dövrdə Türkiyəni hansısa imperiya ambisiyaları ilə çıxış etməkdə ittiham etmək reallıqdan uzaqdır. Ona görə də Rusiyada müəyyən mərkəzlər iki ölkə münasibətlərini korlamaq üçün sistematik olaraq belə yazılarla çıxış edirlər. Onların timsalında belə yanaşmalar yeni deyil. Belə pozucu mövqedən ən çox çıxış edən rusiyalı politoloq Yevgeni Satanovskidir. O, türkdilli ölkələr arasında əlaqələrin genişlənməsini hər zaman təhlükəli tendensiya kimi təqdim etməyə çalışır. Həm də Rusiyada belə bir qorxu var ki, əlaqələr genişlənsə, bu ölkənin tərkibində olan türk dövlətləri ayrıla bilər. Ona görə də Rusiya mətbuatında zaman-zaman belə xoşagəlməz yazılar dərc edilir”.
Vidadi ORDAHALLI
