Azərbaycanla Avropa Şurası arasında açıq dialoqa çağırış edildi...
Əli Orucov: “Qərbin Azərbaycanla münasibətlərinin gərginləşdirilməsi istiqamətində davamlı fəaliyyəti başadüşülən deyil və hər iki tərəf üçün zərərlidir"
Bu ilin yanvar ayında AŞPA insan hüquq və azadlıqlarının pozulmasını bəhanə gətirərək Azərbaycan nümayəndə heyətinin mandatını təsdiqləmədi. Guya AŞPA-da 31 ildən sonra anladılar ki, Azərbaycanda insan hüquq və azadlıqları pozulur. Əslində isə bütün bunlar Azərbaycanın ərazi bütövlüyününün bərpa edilməsi ilə əlaqədar idi. Bununla avropalı parlamentarilər Ermənistana öz həmrəyliyini nümayiş etdirdi.
Lakin indi artıq avropalı parlamentarilər Azərbaycanla açıq və inklüziv dialoqun qurulmasını vacib sayırlar.
Təəssüf ki, Azərbaycan və Avropa Şurası arasında əməkdaşlıq dalana dirənib. Bu barədə çərşənbə günü Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin hazırkı sədri, Litvanın xarici işlər naziri Qabrielius Landsbergis Strasburqda Avropa Şurası Parlament Assambleyasının sessiyasında çıxışı zamanı bildirib.
İyulda Avropa Şurasının İşgəncələrə Qarşı Komitəsi bəyanat verərək Bakının əməkdaşlıqdan imtina etdiyini qeyd edib.
O, 2024-cü ilin yanvarında Azərbaycan nümayəndə heyətinin Avropa Şurası Parlament Assambleyasında səlahiyyətlərindən məhrum edilməsinə toxunaraq, "cari məsələlərin həlli üçün Avropa Şurası Parlament Assambleyası və Azərbaycan arasında açıq və inklüziv dialoqun" vacibliyini vurğulayıb.
Elə isə, Avropa Şurası nəyə görə Azərbaycanla açıq və inklüziv dialoqdan yayınır?
Məsələ ilə bağlı politoloq Əli Orucovun fikirlərini öyrənməyə çalışır. Politoloq bildirdi ki, Qərbin Azərbaycanla münasibətlərinin gərginləşdirilməsi istiqamətində davamlı fəaliyyəti başadüşülən deyil və hər iki tərəf üçün
zərərlidir: "Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyində və şaxələndirilməsində, nəqliyyat kommunikasiya xətlərinin optimallaşdırılmasında əhəmiyyətli rola malikdir. Qərbi Şərqlə birləşdirən dəhlizlər məhz Azərbaycan üzərindən keçir. Bundan başqa, Azərbaycan etibarlı tərəfdaşdır. Azərbaycan Qərbin təhlükəsizlik arxitekturasına da öz önəmli töhfəsini verməkdədir. Lakin bütün bunlara baxmayaraq, bir sıra Qərb institutlarının münasibətlərin daha da dərinləşməsində deyil, pisləşməsində maraqlı olması ciddi suallar doğurur. Onsuz da zaman-zaman Bakı ilə bəzi Qərb təşkilatları arasında ziddiyyətlər olub. Lakin problemlərin həlli ilə bağlı müəyyən anlaşmalar əldə etmək mümkün olub.
Məsələnin məğzi ondan ibarətdir ki, Azərbaycanda problemlərin olduğunu heç kim inkar etmir. İstər insan hüquqlarının qorunmasında, istərsə də demokratik təsisatların fəaliyyətində problemlər var. Lakin bu problemlərin qarşılıqlı anlaşma və dialoq şəraitində həll edilməsi daha məqbul variantdır. Lakin təəssüf ki, AŞPA Azərbaycanı küncə sıxışdırmaq, təcrid etmək yolunu tutub. Fikrimizcə, bu məsələ ilə bağlı Avropa Şurasının mövqeyi yanlışdır.
Birincisi, problemlərin həllinin açarı əməkdaşlıqdadır. İkincisi isə, Azərbaycana birtərəfli baxış düzgün deyil. Çünki göstərilən problemlər yalnız Azərbaycana xas xüsusiyyətlər deyil, region ölkələrində və Avropa təsisatlarında təmsil olunan ölkələrdə də belə hallara rast gəlinir. Təəssüflər olsun ki, bu halları bəzən görməzdən gəlirlər, bəzən ikili standartlarla yanaşırlar. Bu isə AŞPA-nın dürüstlüyünü və mötəbərliyini şübhə altına alır. Son zamanlar AŞPA deputatlarının etik normaları aşması və diplomatik etiket qaydalarına əməl etməməsi də ciddi narahatlıq doğurur. Heç kəs Azərbaycanla bu tonda danışa bilməz. İnsan hüquqları fundamental hüquqlardır, bunlar pozulubsa, bütün ölkələr üçün bərpa olunmasına çalışılmalıdır. İllərlə bir milyon azarbaycanlının hüquqları pozulub, onlara qarşı ciddi assimilyasiya hərəkətləri edilib, etnik təmizləmə aparılıb. Buna görə Ermənistana qarşı heç bir tədbir görülməyib. Ona görə də düşünürəm ki, qarşılıqlı anlaşma və dialoq çərçivəsində bu işlər yoluna qoyulmalıdır. Fikrimcə, Avropa Şürasi da öz səhvini başa düşüb, bundan sonra Azərbaycanla əlaqələrini bərpa etməyə calışacaq. Çünki bu, dünyada gedən geopolitik proseslər fonunda hər iki tərəf üçün itkidir".
Dəniz NƏSİRLİ
