KÖHNƏ VERSİYA            

Azərbaycan-Qərb münasibətlərində enerji diplomatiyasının təsiri gücü

Image

Enerji resursları qlobal geosiyasətdə ölkələrin iqtisadi və siyasi qüdrətinin əsasını təşkil edir.Azərbaycan enerji resurslarının  Qərbdə o cümlədən ABŞ və Avropa kimi Qərb ölkələrində strateji maraq obyektinə çevrilmişdir.Eyni zamanda Azərbaycanın enerji diplomatiyasının oynadığı mühüm rolu və həyata keçirilən layihələr ,  iqtisadi bazarın inkişafina gətirib çıxarır.Azərbaycan zəngin neft və təbii qaz ehtiyatları ilə beynəlxalq enerji bazarında mühüm yerlərə sahibdir. Bakı-Tiblisi-Ceyhan və Cənubi Qaz Dəhlizi kimi layihələr, Azərbaycanın Qərb ilə əlaqələrini gücləndirərək  həm xarici bazar sferasında həm də, enerji təhlükəsizliyini təmin edilməsi baxımdan əlverişli strategiyadır.

Azərbaycan enerji resursları ilə zəngin ölkədir.Bu enerji resursları 2 yolla təmin edilir. Bunlardan biri Bərpa olunmayan enerji və Bərpa olunan enerji resursları. Bildiyimiz kimi Azərbaycan Neft və təbii qaz ehtiyyatı ilə zəngin ölkələrdən biridir. Azərbaycan enerji resurslarının təmin edilməsində 90% təbii Qaz,6,7% Neft,geri qalan faizini isə Bərpa olunan enerji mənbələri təşkil edir yəni 3,4% .Bu zaman ortaya belə bir sual çıxır ki niyə neft enerji resurslarının sadəcə 6,7% təşkil edir.Çünkü Azərbaycan neft ehtiyatlarını əsasən xarici bazarlara ixrac etmək üçün istifadə edir.Neftin dünya bazarında yüksək təlabatı və qiyməti var, buna görə də Azərbaycan Respublikası nefti daxili istehlak üçün deyil, ixrac üçün saxlamağa üstünlük verir.Bu,ölkəyə xarici valyuta qazandırır və iqtisadi inkişafına töhfə verir. Təbii qaz, Azərbaycan elektrik enerjisi istehsalında əsas enerji mənbəyi kimi istifadə edilir. Ölkədəki istilik elektrik stansiyalarının çoxu təbii qazla işləyir. Təbii qaz daha təmiz və daha iqtisadi yanacaq mənbəyi olduğu üçün elektrik enerjisi istehsalı baxımından üstünlük təşkil edir. Neft isə elektrik enerjisi istehsalında daha az səmərəli və baha başa gəlir17 dekabr 2022-ci ildə Azərbaycan, Macarıstan, Rumıniya və Gürcüstan arasında mühüm enerji müqaviləsi imzalanıb. Bu saziş, dörd ölkə arasında enerji əməkdaşlığını gücləndirərək, Xəzər regionundan Avropaya yaşıl enerji ötürülməsini hədəfləyən genişmiqyaslı bir layihənin təməlini qoyub.BTE qaz boru kəməri Azərbaycanın qazını Gürcüstan və Türkiyə üzərindən Avropa bazarlarına çatdırır. Bu kəmər regiondakı qaz nəqliyyatının diversifikasiyası baxımından əhəmiyyətlidir. 

Mənim fikrimcə, gələcəkdə, Azərbaycan Bərpa olunan enrji resurslarına daha çox yönəlib inkişaf etdirə bilər, bu inkişaf sayəsində Azərbaycan dövləri həm iqtisadiyyatını həmdə xarici bazardakı yerini möhkəmə al bilər. Bildiyimiz kimi Bərpa olunmayan enerji resursları məhdud miqdarda mövcuddur və zaman keçdikcə tükənir.Bu resurslara neft,təbii qaz,kömür,nüvə yanacağı daxildir . Bu saydığımız enerji resursları  ekologiyaya mənfi təsir göstərir.Yüksək karbon emissiyası səbəbindən ekoloji problemlərə səbəb olur. Bərpa olunan enerji resursları təbiiətdən davamlı təmin edildiyi üçün zaman keçdikcə tükənmir.Bərpa olunan enerji ekoloji cəhətdən təmizdir.Bu səbəbdən mənim fikrimcə daha çox inkişaf etdirilməlidir. Bərpa olunmayan enerji resurslarına qoyulan investisiyanın bir hissəsini Bərpa olunan enerji resurslarına qoyulsa inkişafı artar.

Nəticə etibari ilə enerji resursları, iqtisadiyyatın və cəmiyyətin fəaliyyətinin təmin olunması üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Bərpa olunmayan enerji resursları ənənəvi olaraq əsas enerji mənbələri olsa da, bərpa olunan enerji resursları ekoloji səbəblərə və enerji təhlükəsizliyinə görə getdikcə daha çox əhəmiyyət qazanır. Azərbaycan enerji sektorunda bu resursların əsas hissəsini neft və təbii qazdır,Lakin bərpa olunan enerji sahəsi də inkişaf etdirilir.

Mustafayeva Aynur

Azərbaycan Universiteti, İctiamai Elmlər fakültəsi









VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

İlham Əliyev əsaslı tənqid etdi - Türk dövlətlərinə nə qədər pul lazımdır?..

Türk dünyası dövlətlərinin bankları birləşdirilir...

“Nəbadə, arxamca ağlayasınız” - Qərbi azərbaycanlı Şuşa şəhidi İlqar Ramazanlının anası...

SON XƏBƏRLƏR

11.11.2024 | 16:42
Prezident İlham Əliyev Vuçiçlə görüşdü

11.11.2024 | 16:18
Prezident İlham Əliyev Slovakiya Prezidenti ilə görüşdü - FOTO

11.11.2024 | 16:10
“Fəaliyyətdə birlik: Karib adalarında ədalətli və davamlı inkişaf üçün nəsillərarası səslər” adlı sessiya keçirildi

11.11.2024 | 15:57
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO

11.11.2024 | 15:43
Gürcü spiker Aİ ölkələrinin parlamentarilərinin görüş təklifini rədd etdi - seçkilərə müdaxilə ittiham...

11.11.2024 | 15:31
Prezident İlham Əliyev Belçikanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO

11.11.2024 | 15:05
Prezident İlham Əliyev Finlandiya Prezidenti ilə görüşdü

11.11.2024 | 15:03
Leyla Əliyeva və Anar Ələkbərov COP29 məkanındakı Azərbaycan pavilyonunu ziyarət ediblər - FOTO

11.11.2024 | 14:51
Stolüstü tennisçilər növbəti təlim-məşq toplanışında...

11.11.2024 | 14:33
Serbiya, Belarus və Slovakiya prezidentləri də Bakıya gəldi...

11.11.2024 | 14:16
Azərbaycan Uşaqlar, Gənclər və İqlim Fəaliyyəti Bəyannaməsini imzaladı

11.11.2024 | 14:00
Prezident İlham Əliyev Şarl Mişellə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

11.11.2024 | 13:43
İqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizədə ali təhsilin rolu müzakirə edildi

11.11.2024 | 13:36
Bakıda COP29-un açılış mərasimi keçirilib - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

11.11.2024 | 13:30
Efiopiya və Nepal prezidentləri COP29-da iştirak üçün Bakıya gəlib

11.11.2024 | 13:22
BMT Baş katibi Bakıya gəldi

11.11.2024 | 13:17
Prezident İlham Əliyev Əl-Əzhəri Şərifin şeyxi ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

11.11.2024 | 13:05
Армения остаётся раковой опухолью Кавказа - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.11.2024 | 12:53
Afrika İttifaqı Komissiyasının sədri Azərbaycana səfərə gəlib

11.11.2024 | 12:45
"Əhəmiyyətli nəticə olmadan biz Bakını tərk edə bilmərik" - Saymon Stil

11.11.2024 | 12:30
Prezident İlham Əliyev İraq Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

11.11.2024 | 12:12
"COP29 hər kəsə yeni başlanğıc üçün bir fürsətdir" - Muxtar Babayev

11.11.2024 | 12:02
Bu futbolçu 100-cü çempionat matçına çıxıb

11.11.2024 | 12:02
"COP29 Azərbaycanda növbəti uğurunu qazanacaq" - COP28-in Prezidenti

11.11.2024 | 11:55
Keniyanın Baş naziri Azərbaycanda səfərdədir

11.11.2024 | 11:50
Muxtar Babayev COP29-un Prezidenti seçildi

11.11.2024 | 11:47
"İqlim maliyyəsi bu böhrana səbəb olan və onu alovlandırmağa davam edənlərin məsuliyyətidir" - Kleyr Miranda

11.11.2024 | 11:44
Karateçilərimiz Moskvadan 1 gümüş, 4 bürünc medalla dönür

11.11.2024 | 11:44
Prezident İlham Əliyev Bosniya və Herseqovinanın Rəyasət Heyətinin Sədri və üzvü ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

11.11.2024 | 11:35
COP29 çərçivəsində Yaşıl Zonadakı tədbirlərin açılışı olub

11.11.2024 | 11:17
Kuk Adalarının Baş naziri COP29-da iştirak etmək üçün Azərbaycana gəlib

11.11.2024 | 11:05
Ərdoğan Səudiyyə Ərəbistana gedib

11.11.2024 | 11:00
"Bu məlumat həqiqəti əks etdirmir" - Medianın İnkişafı Agentliyi jurnalistlərə müraciət edib

11.11.2024 | 10:56
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

11.11.2024 | 10:51
Millətlər Birliyi təşkilatının Baş katibi Azərbaycana səfərə gəlib

11.11.2024 | 10:46
Lixtenşteynin Baş naziri də Bakıya gəlib

11.11.2024 | 10:07
Bakıda CO29 çərçivəsində mətbuat konfransı keçirilib

11.11.2024 | 10:00
İraq Prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib

11.11.2024 | 09:00
Bu gün Bakıda COP29 başlayır

10.11.2024 | 23:47
Trampın oğlundan Zelenskiyə mesaj - "Xərcliyini itirməyinə 38 gün"...

10.11.2024 | 23:10
Putinə Ukraynanın 20 faizi qalacaq, 80 faizi isə... - NATO-nun Avropadakı keçmiş baş komandanından iddia...

10.11.2024 | 22:21
Qana Prezidenti də COP29-da iştirak üçün Bakıya gəldi

10.11.2024 | 22:07
Müsəlman Ağsaqqalları Şurasının sədri Azərbaycanda...

10.11.2024 | 21:20
Bosniya və Herseqovinanın Rəyasət Heyətinin sədri və Heyətin üzvü Bakıya gəlib - FOTO

10.11.2024 | 21:03
Monqolustan Prezidenti Bakıya gəldi

10.11.2024 | 20:30
Hərbi qulluqçumuz Goranboyun Gülüstan kəndində minaya düşdü...

10.11.2024 | 20:18
Antiqua və Barbudanın Baş naziri Azərbaycana gəlib

10.11.2024 | 19:52
İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının Baş katibi Bakıya gəlib

10.11.2024 | 18:50
Trampın seçki müşavirindən qalmaqallı bəyanat - Ukrayna Krımı unutmalıdır...

10.11.2024 | 18:26
Niuenin Baş naziri Azərbaycana gəlib

10.11.2024 | 18:17
"Müharibənin bitməsindən qorxan birini görmüsünüzmü? Mən gördüm, adı Zelenskidir" - Slovakiyanın baş naziri

10.11.2024 | 17:41
Şimali Makedoniya Prezidenti COP29-da iştirak etmək üçün Bakıya gəldi...

10.11.2024 | 17:38
Anqolanın və Malavinin vitse-prezidentləri Azərbaycana gəlib

10.11.2024 | 17:35
“Yeni Müsavat” qəzeti 35 yaşında - yubiley FİLMİ

10.11.2024 | 17:26
O, Dövlət yolunda, Millət yolunda canını, ruhunu qoydu - Yunus Oğuz

10.11.2024 | 16:45
Prezident İlham Əliyev Qvineya-Bisau Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

10.11.2024 | 16:37
Prezident İlham Əliyev Zimbabve Prezidenti ilə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

10.11.2024 | 16:15
Prezident İlham Əliyev San-Tome və Prinsipi Demokratik Respublikasının Baş naziri ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

10.11.2024 | 15:53
Prezident İlham Əliyev Surinam Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

10.11.2024 | 15:47
Kobaxidze COP29-da iştirak üçün Bakıya gəlir...

10.11.2024 | 15:24
DİN Azərbaycana qarşı dezinformasiya yayan İraq kanalını ifşa etdi - FOTO

10.11.2024 | 15:17
Yeniyetmə taekvondoçularımız Avropa birinciliyini 1 qızıl, 1 gümüş, 2 bürünc medalla başa vurublar

10.11.2024 | 14:43
Zimbabve Prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib

10.11.2024 | 13:26
Misirdəki qəzada xəsarət alan azərbaycanlı ailədən yeni xəbər var...

10.11.2024 | 13:08
Müsəlman Ağsaqqalları Şurasının Baş katibi Bakıya gəldi

10.11.2024 | 12:50
Qvineya-Bisaunun Prezidenti Azərbaycanda səfərdədir

10.11.2024 | 12:05
COP29 Yaşıl Zona biletləri artıq satışdadır

10.11.2024 | 11:16
Azərbaycanın etirazından sonra erməni əsilli rejissorun filmi “Oskar”a təqdim edilmədi

10.11.2024 | 10:43
COP-29 günlərində Musiqili Teatrda qırğızlar "Adəm"lə çıxış edəcəklər

10.11.2024 | 00:10
Ermənistanın kapitulyasiya aktına imza atmasından dörd il ötür

10.11.2024 | 00:02
Olaf Şoltz Prezident İlham Əliyevə zəng edib

09.11.2024 | 19:53
Rəşad Məcid İradə Tuncayı yubileyi münasibətilə təbrik etdi

09.11.2024 | 19:15
COP29 konfransının proqramı açıqlandı

09.11.2024 | 18:46
“Global Witness” təşkilatının COP29-la bağlı beynəlxalq ictimaiyyəti aldatmaq cəhdi ifşa edildi - MM komissiyası hərəkətə keçdi...

09.11.2024 | 18:32
Ulu Öndərimiz Heydər Əliyevin əmanəti – Zəfər Bayrağımız

09.11.2024 | 17:50
Bakıda itkinlərlə bağlı beynəlxalq konfransın yekun bəyanatı BMT sənədi kimi yayıldı

09.11.2024 | 17:15
Bakı Olimpiya Stadionu UNFCCC-yə təhvil verildi - FOTO

09.11.2024 | 16:10
Baham adalarının Baş naziri Bakıya gəldi

09.11.2024 | 15:54
Ərdoğan Azərbaycanı təbrik etdi

09.11.2024 | 14:04
Bakıda 57 marşrutun istiqaməti dəyişdirilir, 15 marşrutun fəaliyyəti dayandırılır...

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930