Bazar günü, 20 iyul 2025
     

Bakı-İrəvan sülh sazişinin icrasına nəzarət Komissiyası - Paşinyan yeni element açdı...

Image

Abutalib Səmədov : "Bir məsələ nəzərə alınmalıdır ki, sulh sazişinin razılaşdırılması prosesində bas verən bütün irəliləyişlər Ermənistanın zorən konstruktiv movqe tutduğu məqamlarda baş verib"

Ermənistan parlamentinin müxalif fraksiyası hökumətdən sülh sazişini cəmiyyətə açıqlamağı tələb edir. Baş nazir Paşinyan isə bu məsələyə münasibət bildirəndə maraqli məqam ortaya çıxır. 

Baş nazir Nikol Paşinyan Milli Assambleyada hökumət saatında "Ermənistan" fraksiyasının deputatı Artur Xaçatryanın hökumətin sülh müqaviləsi sənədini niyə xalqdan gizli saxlaması ilə bağlı sualına cavab verərkən deyib ki, bu sənəddə diplomatik münasibətlərin qurulması, sülh sazişinin icrasına nəzarət etmək üçün ikitərəfli komissiyanın yaradılması, bir-birinin ərazi bütövlüyünün qarşılıqlı tanınması, ərazi iddialarının olmaması və s.-dən bəhs edilir.

Maraqlıdır, Paşinyan sulh sazişinin tezislərini açıqlayarkən sazişin icrasına nəzarət komissyasından da danışır. İki dövlət başçısının imza atdığı sənədin icrasına nəzarət komissiyasi artıq bir şey deyilmi? Tutaq ki, icra zamanı hansısa pozuntu oldu, bu komissya üzvləri nə tədbir görəcək? Sülh sazişinin icrasına nəzarət etmək üçün ikitərəfli komissiyanın yaradılması hansı ehtiyacdan irəli gəlir?

Məsələni politoloq Abutalıb Səmədovla müzakirə etdik. Politoloq bildirdi ki, Paşinyan sülh sazişinin qəbul olunan maddələrindən danışıb: "Deyib ki, sülh sazişinin icrazına nəzarət edəcək ikitərəfli komissiyanın yaradılması da layihədə nəzərdə tutulub. Söhbət Azərbaycanın və Ermənistanın təmsilçilərinin iştirak edəcəyi komissiyadan gedir. Təbii ki, saziş imzalandıqdan sonra mubahisəli məqamlar ortaya çıxa bilər. Hərcənd, saziş elə hazırlanmalıdır ki, belə mübahisəli məqamlar olmasın və ya həddən ziyadə az olsun. Azərbaycan tərəfinin istədiyi də budur, ona görə də tez-tələsik və yarımçıq sənəd inzalamaq istəmir. Amma saziş nə qədər mükəmməl düşünülsə də, onun icrası zamanı mübahisəli məqamların ortaya çıxması mümkündür. Bu səbəbdən də adətən belə komissiyalar yaradılır. Yeri gəlmişkən, ikitərəfli delimitasiya komissiyası da var. Kommunikasiyaların açılması üçün də üçtərəfli komissiya yaradılıb. Yəni belə bir praktika mövcuddur. Əsas məsələ odur ki, yerdə qalan üç maddə ilə bağlı heç bir razılıq əldə edilməyib. Bu maddələr kifayət qədər mühüm məsələləri əhatə edir. Bu səbəbdən də Azərbaycan 13 maddəlik sülh sazişini imzalamağa razılaşmır və onu yarımçıq sənəd hesab edir. Lakin Ermənistan nəyin bahasına olursa-olsun, sulh sazişi adlandırılan bir sənəd imzalamaqla, özünü dünyaya sülhsevər dövlət kimi təqdim etmək istəyir. Ancaq bu heç nəyi dəyişməyəcək, prinsipial məsələləri tam əhatə edən sülh sazişi imzalanmayana qədər Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülhün bərqərar olması mümkün deyil. Mübahisəli və prinsipial məsələlər mütləq sulh sazişində öz əksini tapmalıdır. Sözügedən ikitərəfli komissiya ilə bağlı Azərbaycan tərəfinini razılıği var. Görünür, digər komissiyaların işi Bakını təmin edir, ona görə bu komissiyanın da yaradılmasına razıdır.

Düzdür, Ermənistan tərəfinin günahı üzündən kommunikasiyaların açılması ilə bağlı komissiyanın işində problemlər yaranıb. Amma əvvəl o komissiya səmərəli işə başlamısdı: qrafik müəyyən olunmuşdu, ardıcıl olaraq görüşlər keçirilirdi, komissiyanın fəaliyyət göstərdiyi 4-5 ay ərzində xeyli işlər görüldü. Sonradan ortaya Ermənistanda keçrilən parlament seçkiləri girdi, bundan sonra komissiyanın işini yenidən bərpa etmək mümkün olmadı. Son vaxtlar ümumiyyətlə komissiya işləmir. Komissiyanın son iclasından bir ildən çox vaxt keçir.

Ümid edək ki, bu komissiyanın işi uğurlu olacaq, ən əsası, onun elə bir işi olmayacaq. Ən yaxşısı o olardı ki, sülh sazişinin icrasına nəzarət edən komissiyanın heç bir işi olmasın. Təbii ki, bunu atəşkəsə nəzarət-monitorinq mərkəzinə bənzətmək düz deyil. O komissiyada kənar dövlətlər iştirak edirdilər. Razılaşma Ermənistan və Azərbaycan arazında əldə edilmişdı, lakin təmsilçilər isə Türkiyə və Rusiyadan idi. Onlar da, demək olar ki, hec bir ış görmədilər. Atəşkəs rejiminə də nəzarəti səlahiyyətlərini aşaraq Rusiya sülhməramlıları həyata keçirir və hər gün atəkəs rejiminin pozulmasına dair məlumat dərc edirdilər. Bütünlükdə monitorinq mərkəzinin fəaliyyəti ilə bağlı ortada nə bir bəyanat, nə də bir hesabat var. Çox maraqlıdır ki, bu mərkəzin fəaliyyəti barədə Rusiya və Türkiyə xarici islər nazirlərinin.müavinləri səviyyəsində müzakirə aparıldı və fəaliyyət çox uğurlu qiymətləndirildi.

İnsəallah, sulh sazişinin icrasına nəzarət komissiyası səmərəli işləyər və onun işinə heç bir ehtiyac olmaz. Əslində həm Ermənistan, həm də Azərbaycan liderlərinin bəyanatlarından anlaşılır ki, sülh sazişinin imzalanması son mərhələyə qədəm qoyub, qısa müddətdə bu sazişi imzalamaq mümkündür. Bir məsələ nəzərə alınmalıdır ki, sulh sazişinin razılaşdırılması prosesində bas verən bütün irəliləyişlər Ermənistanın zorən konstruktiv movqe tutduğu məqamlarda baş verib. Bu konstruktivlik də Qərbin təzyiqləri nəticəsində baş verdi. Yəni sülh sazişi bu səviyyəyə gəlib çıxıbsa, o, Qərbin Ermənistanı konstruktiv mövqe tutmağa məcbur etməsi sayəsində baş verib. Hesab edirəm ki, son addımları da atmaq lazımdır. Ermənistanı əsassız tələblərdən çəkindirməyə və Azərbaycanın ortaya qoyduğu obyektiv məsələlərə razılaşmağa məcbur etmək lazımdır. Bunun üçun ciddi təzyiqə də ehtiyac yoxdur, çünki Ermənistan bütün tapşırıqları müzakirə etmədən dönmədən icra edir".

Dəniz NƏSİRLİ



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

19.07.2025 / 21:37
Prezident: "Azərbaycan ilə Ermənistan arasında etimadın zəmanəti beynəlxalq hüquq normaları olmalıdır"

19.07.2025 / 21:28
"Qarabağ və Şərqi Zəngəzur artıq cənnətin kiçik bir parçasıdır" - Prezident

19.07.2025 / 21:16
Azərbaycan Prezidenti: "Fransa ilə Yeni Kaledoniya arasında baş verən hadisə tarixi presedentdir"

19.07.2025 / 21:15
Azərbaycan Rusiyanı beynəlxalq məhkəməyə verəcək...

19.07.2025 / 21:11
"Azərbaycan ilə Çinin ticarət həcminin artırılmasına dair böyük planları var" - Prezident

19.07.2025 / 21:01
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycan mediasının inkişafı məni çox sevindirir"

19.07.2025 / 20:57
"Biz xarici investorları enerji sektoruna cəlb edirik" - Prezident

19.07.2025 / 20:50
Prezident: "Mən süni intellektdən istifadə etmirəm"

19.07.2025 / 20:39
Prezident İlham Əliyev: "İqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizədə Afrika dövlətlərini dəstəkləyirik"

19.07.2025 / 20:32
"Azərbaycan və Ermənistana razılığa gəlməkdə kömək etmək səylərinə görə Prezident Trampa minnətdarıq" - Prezident

19.07.2025 / 20:28
Azərbaycan Prezidenti qəzaya uğrayan AZAL təyyarəsi ilə bağlı sualı cavablandırıb

19.07.2025 / 20:17
Prezident Rusiya ilə Avropa İttifaqı arasında yaranmış təbii qaz böhranına münasibət bildirdi

19.07.2025 / 20:10
Prezident İlham Əliyev Şuşa Forumunda öz siyasətinin təməl prinsiplərini sadaladı

19.07.2025 / 19:59
"Cənubi Qafqaz sabit məkan olacaq" - Prezident İlham Əliyev

19.07.2025 / 19:56
Prezident Ermənistanla sülh müqaviləsinin hansı halda imzalana biləcəyini açıqladı

19.07.2025 / 19:49
Prezident İlham Əliyev III Şuşa Qlobal Media Forumunda iştirak edib - FOTO

19.07.2025 / 19:41
"Bizi tənqid edənlərin xarici borcu ÜDM-in 100 faizi qədərdir və ondan da artıqdır" - Prezident

19.07.2025 / 19:23
"Biz indi beynəlxalq səhnədə daha fəalıq" - Prezident

19.07.2025 / 19:15
Prezident: "İstəyirik ki, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı daha güclü, daha effektiv olsun"

19.07.2025 / 19:12
"Bizim Qələbəmiz göstərir ki, ədalət var, sadəcə, ona nail olmaq lazımdır" - Prezident

19.07.2025 / 19:10
Bakı ilə İrəvanın arasında Paris özünü bu dəfə belə pərdələyir - "göz yaşları"...

19.07.2025 / 19:03
Azərbaycan Prezidenti: "ABŞ-la güclü tərəfdaşlıq münasibətlərinin dəstəkləndiyini görürük"

19.07.2025 / 18:40
"Bu gün Cənub Qaz Dəhlizi maksimal həcmdə fəaliyyət göstərir" - Prezident

19.07.2025 / 18:35
Ərdoğan Trampın “50 gün” hədəsindən Putini xilas etmək istəyir...

19.07.2025 / 18:28
Prezident İlham Əliyev: "Bizim etibarlı tərəfdaş imicimiz var"

19.07.2025 / 18:20
"Ermənistan Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı prosesi bundan sonra da bloklasa, onun tranzit ölkəyə çevrilmək şansı sıfra yaxınlaşır" - Prezident

19.07.2025 / 18:06
AB Azərbaycan qazına möhtac... Rəsmi Brüssel isə bizə pislikdən əl çəkmir…

19.07.2025 / 18:01
Prezident: "Zəngəzur dəhlizinin potensialı ilkin mərhələdə 15 milyon ton yük səviyyəsində qiymətləndirilir"

19.07.2025 / 17:38
Azərbaycanın MDB İqtisadi Şura iclasından imtinasının ardınca maraqlı bəyanat səsləndi...

19.07.2025 / 17:36
"Azərbaycan ekoloji baxımdan çox düzgün mövqe seçmiş ölkədir" - Prezident

19.07.2025 / 17:24
Prezident İlham Əliyev: "Şuşa Media Forumu artıq ənənəvi xarakter alıb"

19.07.2025 / 17:09
Mahmud Kaşqari Fondunun layihəsi əsasında çap olunan kitabların təqdimatı keçirilib - FOTO

19.07.2025 / 16:52
Yunus peyğəmbərdən sonra üçüncü Yunus... Yunus Oğuz - 65

19.07.2025 / 16:37
Bu gün 3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu işə başlayır

19.07.2025 / 16:10
"Dünya liderləri Prezident İlham Əliyevdən çox şeyləri öyrənə bilər" - Rusiyalı politoloq

19.07.2025 / 15:33
Ermənilər Ağdamda qəbirlərdən protezləri də oğurlayıblar...

19.07.2025 / 14:16
Azərbaycan-Pakistan mövcud strateji tərəfdaşlıq münasibətləri müzakirə edilib

19.07.2025 / 12:18
Milli Məclisdən Belçika parlamentinə sərt cavab - regionda yeni gərginlik ocağı yaratmağa çalışırlar...

19.07.2025 / 11:45
Prezident İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanunu təsdiqlədi

19.07.2025 / 11:33
Azərbaycanda geodeziya, qravimetriya, topoqrafiya, kartoqrafiya və kadastr işlərində yeni koordinat sistemi tətbiq ediləcək - SƏRƏNCAM

19.07.2025 / 10:12
ŞOK - Özbəkistanda İŞİD-ə məxsus terror qruplaşması aşkar edildi!

19.07.2025 / 10:08
İrəvanda keçmiş deputat hakimiyyətin devrilməsinə çağırışa görə həbs edilib

19.07.2025 / 10:01
"Napoli" Vikter Osimhen üçün "Qalatasaray"a "HƏ" dedi

19.07.2025 / 09:53
Milli Məclis Belçika Nümayəndələr Palatasının qətnaməsinə kəskin etirazını bildirib

19.07.2025 / 09:27
Müəllimlər kimi həkimlər də "yazı-pozu" ilə hədsiz yükləniblər...

19.07.2025 / 08:42
Ət 1 manat da bahalaşdı....

18.07.2025 / 23:20
Bakı Kitab Mərkəzində “Tanımadığımız Konfutsi” adlı gecə keçirildi - FOTO

18.07.2025 / 22:32
İctimai Birlik sədri Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

18.07.2025 / 22:18
“65 illik yubileyiniz mübarək olsun, ustad!” - Missiya TV-nin baş redaktorundan Aydın Quliyevə təbrik...

18.07.2025 / 21:51
Prezident İlham Əliyev İraq Prezidentinə başsağlığı verdi

18.07.2025 / 21:50
Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin törətdiyi təxribatlar nəticəsində zərər çəkmiş şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

18.07.2025 / 21:35
Ermənistanı elə Avropanın özü vurmağa hazırlaşır - Makron nə ilə fərqlənir?..

18.07.2025 / 21:23
65 İLLİK ÖMÜR YOLUNA DƏYƏR VERƏN İNSANA! - Milli İstiqlalçıların Aydın Quliyevə yubiley təbriki...

18.07.2025 / 21:20
31 tona yaxın qızıl almışıq - yığım, ya emal üçün?

18.07.2025 / 21:06
İmamoğlunun həbsindən sonra Türkiyənin iç siyasətində mümkün təmayüllər - sabitlik qalacaqmı?..

18.07.2025 / 20:53
Bakıdan Parisə sərt sillə - dünya mediası Azərbaycanın möhtəşəm uğuruna heyrandır...

18.07.2025 / 20:39
Avropa İttifaqı yeni SSRİ olmaq istəyir - Cənubi Qafqazda ilk olaraq Gürcüstanı əzəcək...

18.07.2025 / 20:26
Qonşularla müqayisədə iki rəqəm bizi geridə qoyur...

18.07.2025 / 20:14
Çin-Hindistan-Rusiya ittifaqı? - XİN-in yeni strategiyasında ən ağır maneə...

18.07.2025 / 20:00
Azərbaycanın çay ixracı azalır... Niyə?

18.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın zəngin elmi və mədəni irsinin özünəxas ikili mahiyyəti...

18.07.2025 / 19:35
"Erməni kilsəsi İŞİD-dir, molla rejimi ilə bir addımlayır" - təhqirin biri "1 qəpik"…

18.07.2025 / 19:26
Dünya Azərbaycanlılarının Mədəniyyət Mərkəzi Aydın Quliyevi təbrik etdi

18.07.2025 / 19:22
Suriyada Türkiyə-İsrail müharibəsi hər an başlaya bilər...

18.07.2025 / 19:09
Akademik Əhliman Əmiraslanov Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

18.07.2025 / 19:04
Müəllimlər müəllimi Sabir Qurbanov - FOTO

18.07.2025 / 19:04
BMT-nin İqtisadi və Sosial şurasına üzvlüklə bağlı təlimlər keçirilir

18.07.2025 / 18:50
İsrailin Suriyanı vurması Azərbaycanın siyasətinə bəzi çətinliklər yaradır...

18.07.2025 / 18:46
Bakıda Türkiyə-Azərbaycan Qardaşlıq Forumu keçirildi

18.07.2025 / 18:31
Azərbaycan Türkmənistanın Transxəzər problemini həll edəcək...

18.07.2025 / 18:17
Dünyanın yaradıcı insanlarının bir qrupu “Azərbaycan” Nəşriyyatına toplaşdı - 150 illik işığın əhatəsi... - FOTO

18.07.2025 / 18:03
Ay Paşinyan, Şanxay təşkilatı hara, Avropa Birliyi hara?..

18.07.2025 / 17:49
İrəvanda “Arsax deyən son dilləri də kəsirlər”...

18.07.2025 / 17:36
İrəvan Moskvanı konyakla məst edə bilmədi, ancaq Kreml İrəvanı konyakla vurdu...

18.07.2025 / 17:23
Prezident İlham Əliyev Təzəbinə və Xanyurdu sakinlərinə - Biz burada əbədi yaşayacağıq, daha heç kim bizi bu yerlərdən çıxara bilməz

18.07.2025 / 17:05
"Suriyada sülhün, təhlükəsizliyin və sabitliyin bərqərar olunması mütləq dərəcədə vacibdir" - Azərbaycan XİN

18.07.2025 / 16:51
Xadimələrə maşınını yudurdan məktəb direktoru işdən çıxarıldı

18.07.2025 / 16:36
Polis Maştağada əməliyyat keçirdi - 881 kq çətənə kolu yetişdirilən istixana aşkarlandı...

18.07.2025 / 15:55
Bakıda 12 min manatlıq oğurluq edən və avtomobil qaçıran şəxslər saxlandı

18.07.2025 / 15:43
Valideyn himayəsindən məhrum uşaqlar üçün yaradıcı və psixoloji inkişaf layihəsi

18.07.2025 / 15:40
Prezident Xocalının Xanyurdu kəndində olub, kəndə köçən bir qrup sakinlə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

Azərbaycanın zəngin elmi və mədəni irsinin özünəxas ikili mahiyyəti...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910