Rusiya Ermənistanı özünə birləşdirə bilər... İrəvanda təlaş...
Qərbin Ukraynanı yarı yolda qoymağa başlaması, Rusiyanın yenidən döyüş meydanında təşəbbüsü ələ alması Ermənistanda da ciddi narahatlığa yol açıb. Burada hesab edilir ki, indiki gedişlə Rusiyanın Ukraynadan sonra Ermənistanla haqq-hesab çəkməsi qaçılmaz olacaq.
Baş verənlər fonunda “armenianreport” portalı yazır: “Bu çox narahatedici xəbərdir. Vladimir Putinin 2024-cü ilin martında keçiriləcək prezident seçkilərində gözlənilən qələbəsindən sonra Rusiya ordusu Ukraynaya daha geniş hücuma keçə bilər. Bu barədə CNN Qərb kəşfiyyat orqanlarının məlumatlarına istinadən xəbər verir. Ekspertlərin fikrincə, Rusiya hərbi hücumu Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin inadkar müqaviməti ilə üzləşə bilər.
Yüksək rütbəli Qərb rəsmisi CNN-ə deyib: “Ukrayna müdafiədə olmaq üstünlüyünə sahib olacaq və onlar bunda güc nümayiş etdirirlər”. Cənub və şərqdə əks-hücum əməliyyatlarında uğursuzluğa düçar olmasına baxmayaraq, Ukrayna ordusu digər bölgələrdə əhəmiyyətli uğurlar əldə edib. Ukraynanın Rusiyanın Qara dəniz donanmasına uzun mənzilli raketlərdən, o cümlədən “Storm Shadow”dan və dəniz pilotsuz dronlarından istifadə edərək hücumları Ukrayna iqtisadiyyatı üçün vacib olan taxıl və digər mühüm yüklərin daşınması üçün dəniz yollarının açılmasına kömək edib. Bununla belə, Qərb kəşfiyyat agentlikləri xəbərdarlıq edir ki, döyüş meydanında vəziyyət 2024-cü ilin ortalarına qədər səngiyə bilər və bu, çoxlarının Putin üçün faydalı hesab etdiyi “dondurulmuş münaqişəyə” gətirib çıxara bilər. Bu, ortaya çıxan mənzərədir. Beləliklə, Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski etiraf edir ki, ölkəsi əks-hücum zamanı istədiyinə nail olmayıb, baxmayaraq ki, daha sürətli nəticələr əldə etmək istəyir. “Ukrayna müttəfiqlərindən bütün lazımi silahları almadı və məhdud sayda silahlı qüvvələrin sürətlə irəliləməsinə imkan vermədi. Amma bu o demək deyil ki, biz təslim olmalıyıq”- o bildirib. Ukrayna lideri həmçinin etiraf edib ki, Qərbdə Rusiya ilə danışıqların lehinə səslər eşidir. Bu da doğrudur. Qərb Ukrayna hesabına Kremlin iştahını doyurmaq bahasına sülh istəyir. Qərb Rusiya ilə ticarətini fəal şəkildə davam etdirir. Ukraynada təxminən iki il davam edən müharibədə Rusiya enerji resurslarının satışından 600 milyard dollardan çox gəlir əldə edib. Bu, Rusiya Federasiyasında müharibəni davam etdirmək və maliyyə sabitliyini qorumaq üçün artıq kifayətdir. Beləliklə, Putini devirmək planları heç bir fayda vermədi və reallaşmadı, bu təhlükəlidir. Çünki o, yeni ərazilər istəyəcək. Üstəlik, təkcə Ukraynada deyil, Moldovada və Qazaxıstanda da. Putin Gürcüstanı Rusiyaya birləşdirmək istəyə bilər. Bu ölkəni Bidzina İvanişvilinin idarə etməsi ona yetərli görünməyə bilər. Müvafiq olaraq, Ermənistan üçün risqlər sürətlə artır. Və çətin ki, İrəvanın Avropaya inteqrasiyadan imtinaya razılığı Putin üçün kifayət etsin. Ermənistanın Rusiya Federasiyası və Belarus Respublikası ilə ittifaq dövlətinə daxil olmasına qədər hər şey ona kifayət etməyəcək. O, Ermənistanı Rusiyaya “birləşdirməyə” cəhd edə bilər. Bəli, ortaq sərhədlər yoxdur, amma o, buraya qoşun yeritməklə, Gümrüdəki 102-ci hərbi bazadan istifadə etməklə Ermənistanı Rusiyanın tərkibində elan etməyə kifayət qədər qadirdir. Və heç kim bizi qorumayacaq. Bu, çox gec olmadan başa düşülməsi vacib olan bir həqiqətdir. ABŞ prezident seçkilərinə qərq olacaq, onların bizə ayırmağa vaxtı olmayacaq. Fransa da dünyada mövqeyini itirir və onun prezidenti Emmanuel Makronun reytinqi sürətlə aşağı düşür. Üstəlik, Aİ və NATO-nun bütün diqqəti Ukraynaya ən azı indi əlində olan əraziləri saxlamağa kömək etməyə yönəlib. Onların da bizim üçün vaxtı olmayacaq. Bu da Kremlin əlinə işləyir. Həm də bu, Azərbaycan və Türkiyənin lehinədir. Rusiya Ermənistanı ilhaq etmək planlarını həyata keçirəcəyi təqdirdə onların öz planları var. Bu, bizim hakimiyyət orqanlarının uğursuz siyasəti ucbatından düşmək risqimiz olan uçurumdur. Bəla artıq qapının astanasında deyil, evimizin içərisindədir. Amma biz elə bilirik ki, heç bir problem yoxdur. Bu özümüzü aldatma bizə çox baha başa gələ bilər. Biz bir vaxtlar Qarabağı “itirmək” təhlükəsini az qiymətləndirdik. Sonda onu “itirdik”. İndi Ermənistanı itirmək risqi var. Nə etməli? Heç olmasa, Rusiya əleyhinə bəyanatların və addımların axını dayandırılsın. Ukraynadakı müharibənin nəticəsini gözləmək lazımdır. Ancaq yalnız danışmağa və dinləməməyə alışmış insanlara ümumi həqiqətləri izah etmək çətindir. Bu, reallıqdır. Bu faciədir. Ən acınacaqlısı isə odur ki, belə bir faciənin baş verməsinə biz özümüz yol vermişik”. Ermənistanın “Gənclərin səsi” təşkilatının təsisçisi, erməni ictimai xadim Hovhannes Harutyunyan da vəziyyətin ağır olduğunu bildirir: “Hazırda Ermənistanda siyasi proseslərin hara aparacağı ilə bağlı siyasət yoxdur və bu, dövlətin ardıcıl siyasətinin səviyyəsinin aşağı salınması nəticəsində formalaşıb. “Ermənistan uçuruma doğru gedir və bu hökumətin vəzifəsi milli simasını dəyişməkdir”. Ermənistanın keçmiş baş naziri Qrant Baqratyan Paşinyan iqtidarının Rusiyanı çox qəzəbləndirdiyini, Azərbaycanın bundan yararlandığını vurğulayır: “Bu durumda Ermənistan hökuməti Azərbaycan hakimiyyətindən qorxur. Dəhlizlər Nikol Paşinyanın təqdim etdiyi xəritəyə uyğun verilsə, o zaman Ermənistan daha 9 min kvadrat kilometr ərazidən, yəni Qərbi Zəngəzurdan məhrum olacaq. 2 dəhlizi versəniz, Zəngəzurun Ermənistanla əlaqəsi kəsiləcək. Zəngəzura getmək üçün o dəhlizlərdən keçməliyik, oradan da keçmək üçün icazə almalıyıq. Bundan sonra İrəvan-Qarakilsə, İrəvan-Qafan avtobusları işləməyəcək”.
Tahir TAĞIYEV