Azərbaycan strateji dostlarının və düşmənlərinin siyahısına yenidən baxa bilər...
Tofiq Abbasov: "Ermənistanın arxasında dayanan qüvvələr var ki, onlar bizimlə düşmənçilik edirlər, biz onları görürük, izləyirik və nəticələr çıxarırıq"
Prezident İlham Əliyev Milli Məclisin VII çağırışınin ilk sessiyasında geniş məruzə ilə çıxış edib. Prezident çıxışının bir məqamında Azərbaycanın dostlari və düşmənləri barədə danışıb:
"Hesab edirəm ki, Azərbaycan xalqı bu gün hər şeyi yaxşı görür, hər şeyi yaxşı bilir - bizim dostumuz kimdir, düşmənimiz kimdir. Əsas meyar ölkələrin bizim suverenliyimizin bərpasına olan münasibətidir, daha başqa uzağa getmək lazım deyil. Bizi kim dəstəkləyib, suverenliyimizin bərpa edilməsində kim təbrik edib? Bu bizim dostlarımızdır. Buna qarşı kim çıxıb və kim çıxır? Bunlar bizə dost ola bilməzlər. İşğal dövründə bu, o qədər də aydın deyildi. Yəni, bizim üçün aydın olsa da, geniş ictimaiyyət üçün aydın deyildi. Çünki vaxtilə xarici təbliğat Azərbaycanda o qədər kök salmışdı, özü də bir mənbədən yox, bir neçə mənbədən. Bir-biri ilə rəqabət aparan xarici qüvvələr və ölkələr çalışırdılar ki, Azərbaycanda ictimai fikirdə söz sahibi olsunlar. İstəyirdilər ki, onların əlaltıları vasitəsilə bizim media məkanında istənilən təxribatı ortaya ataraq, vəziyyəti öz xeyrinə dəyişdirsinlər. Yəni belə cəhdlər çox olub, amma güclü iradə və xalqımızın birliyi buna imkan verməyib. Bu gün də bu davam edir. Ona görə yenə də deyirəm, çox sadə meyarlar var. Kim bizimlə Qarabağın Azərbaycana qaytarılmasına sevinirsə, o, bizim dostumuzdur, qardaşımızdır. Kim bundan məyus olub və kim bu gün yenidən separatçılara ürək-dirək vermək istəyir, kim onları xarici ölkələrə dəvət edir, kim onlara vizalar verir, kim bizə qarşı müxtəlif alətlər vasitəsilə qarayaxma kampaniyası aparır, o, necə bizim dostumuz ola bilər? Ona görə hər şeyin, necə deyərlər, açıq-aydın görünməsi bu gün daha aydındır".
Bu çıxışdan sonra Azırbaycanın öz strateji dostlarının, tərəfdaşlarının və düşmənlərinin sırasına yenidən baxması mümkündürmü?
Məsələ ilə bağli politoloq Tofiq Abbasovun fikirlərini öyrəndik. Ekspert bildirdi ki, müasir siyasi sistemdə yer alan ölkələr mütəmadi olaraq həm dostlarının, həm də düşmənlərinin sıralarına tez-tez nəzər yetirirlər: "Çünki bunsuz mümkün deyil, böyük siyasi aləmdə milli maraqların yerləşdirilməsi vacib məsələlərdəndir. Maraqların toqquşduğu anda isə ciddi münaqişələr yaranır.
Məsələn, biz Ermənistanla həm qonşuyuq, həm rəqibik, həm də düşmənik. Bu da ondan irəli gəlir ki, Ermənistan sərhədlərini genişləndirməkdə, biz isə öz suveren sərhədlərimizi qorumaqda, bütün qonşularla, o cümlədən də ermənilərlə normal qonşuluq siyasəti yürütməkdə maraqlıyıq. Məlum olduğu kimi, Azərbaycan 44 günlük müharibəni qələbə ilə başa vurduqdan sonra Ermənistanı aşağılamadı. Prezident İlham Əliyev təklif etdi ki, gəlin yeni münasibətlərə başlayaq, gəlin bizim əsasını qoyduğumuz möhtəsəm inteqrasiya layihələrinə qatılın və əməkdaslıq çərçivəsində biz həm münasibətlərimizi tənzimləyə bilərik, həm də onlari inkişaf etdirə bilərik ki, faydalı şərait formalaşsin. Həm siz, həm biz töhfələr göturək, qazanaq. Ancaq Ermənistan yəqin ki, bu sırada özünənəxsus bir dövlətdir. Çunki bu çox qeyri-adekvat bir dövlətdir, onun siyasi liderləri və siyasəti zəhərli bir sferada formalaşır. Bu əvvəldən formalaşan bir proses - nonsensdir. Buna görə də Ermənistanla hər şey bizim üçün aydındır. Amma Ermənistanın arxasında dayanan qüvvələr var ki, onlar bizimlə düşmənçilik edirlər, biz onları görürük, izləyirik və nəticələr çıxarırıq.
Əslində biz dünya tarixinə fikir versək gorərik ki, ömrü boyu geosiyasi aləmdə maraqlar uğrunda mübarizə gedir. Yalnız adekvat, rasional və pozitiv düşüncə sahibləri, ziddiyyətlərin, kəskin rəqabətlərin olmasina baxmayaraq, çalışırlar ki, məsələlər ətrafında ümumi nöqtələr tapib, həm razılığa gələ bilsinlər, həm də qazanc əldə etsinlər. Bu, siyasətin açar məqamlarindan biridir. Birincisi, düsməni neytrallaşdirmaq, sonra isə imkan varsa, ondan dost formalaşdırmaq... Biz bunu bacarırıq və bu istiqamətdə bizim uğurlarımız var. Təsadüfi deyil ki, prezident İlham Əliyev VII çagırış MM-nin ilk sessiyasinda bu məsələyə münasibət bildirdi ki, biz dostlarımızı da, düşmənlərimizi də tanımalıyıq. Biz diqqətlə müəyyənləşdirməliyik ki, hansi dövlətlərin siyasi liderləri və siyasi elitasi bizimlə əməkdaşlıq etməyə hazırdır və hansılar riyakarlığa varırlar. Burada biz bir necə kateqoriyanın şahidi oluruq. Fransa, ABŞ, Kanada və Niderland kimi ölkələr açıq-aşkar Azərbaycana düşmən kəsiliblər. Heç də təsadüfi deyil ki, onlar anti-Azərbaycan cəbhəsi formalaşdiriblar. Biz görürük ki, ABŞ-ın Senatında, Könqresində hansı proseslər gedir, orada Azərbaycana qarşı hansi məkrli siyasət formalaşir. O cumlədən də bu sıradan olan digər dövlətlər özlərini elə aparırlar ki, guya Cənubi Qafqazda gedən proseslərə bunların cani yanir.
Biz şahidi olduq ki, Azərbaycanın 20 faiz torpaği 30 il işğalda qaldıği dövrdə Avropa bunu rahatlıqla həzm edirdi. Ermənistanın başına az qala sığal cəkirdilər, Azərbaycana da yalandan təskinlik verirdilər ki, biz sizin ərazi bütövlüyünüzu tanıyırıq. Lakin biz erməni vandallığına, barbarlığına son qoyanda və onların "tanıdığı" ərazi bütövlüyünü təmin edəndə, beynəlxalq hüququn tələblərini yerinə yetirəndə Qərbin səsi çıxdı. Bu təsadüfdürmü, əlbəttə, yox. Bu bir daha onu göstərir ki, Ermənistan dövlətini yaradanlar onu türk-müsəlman dünyasının həssas yerində azadlıqsevər xalqların ümidlərini puç etmək üçün yaradıblar. Biz indi görürük ki, neoimperializm, neomüstəmləkəçilik gündəmə gəlir, bu cərəyanların liderləri isə Azərbaycanın hərəkətlərini məhdudlaşdirmaq, ona pronlemlər yaratmaq və bunun üçün Ermənistandan istifadə etmək istəyirlər. Ermənistan bizim düşmənimizdir, amma o özbaşına deyil, onu qızışdırıb ortaya salanlar var. Bu ölkələr öz mənfur planlarını gizlətmirlər də... Onlar bu münaqişəli vəziyyətdə tarixin qaranlıq hissəsindədirlər. Biz isə onun işıqli tərəfindəyik və biz göstəririk ki, beynəlxalq hüquq normaları bizim üçün hər şeydən üstündür.
Bu gün hamı yeni dünya düzənindən danışır, lakin o hələ yoxdur. Əgər yeni düzən yoxdursa, köhnə qanunvericilik bazası işlək vəziyyətdə olmalıdir, ona hörmətlə yanaşmaq lazımdir. Azərbaycan buna çalışır, onlar isə bunu görməzliyə vururlar. Lakin onlar yanlışdir, Azərbaycan dövlətinin gücü var, bacarıği və mübarizə haqqı var, biz onlardan istifadə edəcəyik. Prezidentin də çıxışının əsas qayəsi o idi ki, bizim üçün əsas məsələ təhlükəsizlikdir. Bu həm bizim, həm də qonşularımız, o cümlədən də ermənilər üçun vacibdir. Lakin Ermənistan öz basıpozuq siyasəti ilə sübut edir ki, onun arxalandığı havadarları var. Ermənistanın daxili və xarici siyasətini kənar qüvvələr formalaşdırir. Azərbaycanın isə qətiyyətli siyasi lideri var, Azərbaycan öz qərarlarıni ölkə daxilində qəbul edir və bununla dünyaya göstərir ki, müstəqil siyasət aparmaq uğrunda mübarizə edən dövlət necə davranmalıdır.
Bəli, bir çoxları bizim mustəqil siyasət yürutməyimizdən, suveren hüquqlarımızdan istifadə etməyimizdən cəkinir. Bu bir daha onu gostərir ki, həmin qüvvələr xalqlari hələ də əsarətdə saxlamaq, onların təbii sərvətlərinə və digər imkanlarına sahib çıxmaq istəyirlər. Azərbaycan buna imkan verməyəcək".
Dəniz NƏSİRLİ