Azərbaycana qarşı ABŞ-ın diqtəsi ilə koordinasiyalı qarayaxma kampaniyası aparılır
ABŞ-ın bir sıra dövlət strukturları ilə yanaşı, guya müstəqil fəaliyyət göstərən, ancaq faktiki olaraq bu ölkənin nəzarətində olan qurumlar tərəfindən də Azərbaycana qarşı fəaliyyət həyata keçirilməsi məlum həqiqətdir. USAİD, “Freedom House” kimi təşkilatlar tərəfindən Azərbaycana qarşı təşkil edilən kampaniya buna misal kimi göstərilə bilər. Eləcə də ABŞ və digər Qərb ölkələrinin nəızarətində olan media vasitələrində anti-Azərbaycan təbliğatı da bu qəbildən qiymətləndirilə bilər.
Bütün bunlar artıq bir mərkəzdən idarə edilən koordinasiyalı fəaliyyətdən xəbər verir. “The Organized Crime and Corruption Reporting Project” (OCCRP) kimi qeyri-şəffaf və bəlli məqsədlər üçün yaradılmış qurumların qərəzli iddialar və subyektiv mülahizələrdən ibarət materialları da bu fonda qiymətləndirilməlidir. OCCRP tərəfindən cari ilin avqustunda dövriyyəyə buraxılmış son iddialar qərəzlidir, əsassızdır, təxribat xarakterlidir və Azərbaycana qarşı bəlli dairələr tərəfindən təşkil olunmuş çirkin qarayaxma kampaniyasının tərkib hissəsidir. Burada iddia edilir ki, Azərbaycan Qarabağdakı erməniləri “mühasirəyə” alıb və Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin yardımına mane olub. Halbuki, bundan öncə Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin Xankəndi şəhərində ofisi fəaliyyət göstərirdi. Xankəndi ofisi bu regionda yaşayan erməni əsilli insanlara kömək göstərirdi. 2023-ilin sentyabrında Azərbaycan ordusunun keçirdiyi antiterror tədbirlərindən sonra regiondakı erməni əsilli insanlar Ermənistana köç edib. Bu səbəbdən də ofis faəliyyətini dayandırıb. Indi Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi Qarabağ bölgəsində fəaliyyətini yenidən qurur. Amma OCCRP bunu görməzdən gəlir. Halbuki, Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi antiterror tədbirlərindən öncə son davranışları ilə Qarabağdakı erməni separatizminə dəstək verirdi. Bu komitə həm birinci Qarabağ müharibəsində, həm də 44 günlük Vətən müharibəsində azərbaycanlı əsir və girovlara lazımi dəstəyi verməyib. Bunun əksinə olaraq, ermənilərə hər zaman isti münasibət bəsləyib. Onlar hər zaman bir qayda olaraq ermənilərin yanında olublar. Komitənin nümayəndələrinin öz səlahiyyətlərindən sui-istifadə edərək qaçaqmalçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaları Azərbaycan tərəfindən faktlarla sübut olunub. OCCRP isə hesabatında buna ümumiyyətlə toxunmur. Elə “Freedom House” tərəfindən hazırlanmış materialın da eyni məzmunda olması təsadüfi xarakter daşımır. Qurumun bir müddət əvvəl yaydığı hesabatda iddia olunur ki, sənəddə 2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi ilə başlayan dövr və 2023-cü ilin sentyabrında Azərbaycanın Qarabağa qarşı “hərbi hücumu” və ondan sonrakı dövr üçün “Dağlıq Qarabağda yaşayan etnik ermənilərin vəziyyəti” araşdırılıb: “Yüzlərlə şahid müsahibələri və açıq mənbə məlumatlarını əhatə edən beynəlxalq faktaraşdırma səyi ilə təhlil 2024-cü ilin mayına görə Dağlıq Qarabağda niyə etnik ermənilərin yaşamadığına cavab vermək məqsədi daşıyır”. Amma hesabatda ermənilərin Qarabağı könüllü tərk etməsinə ümumiyyətlə toxunulmur, Azərbaycan hədəf olaraq seçilir. Qarabağdan erməni əhalinin köçünün könüllü olması ilə bağlı çoxsaylı videoetiraflar var. Onlar etiraf edirlər ki, Azərbaycan onların gedişini arzulamırdı. Eyni zamanda bildirirlər ki, Bakı ən yüksək səviyyədə Qarabağın erməni sakinlərinə Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməyi və orada qalmağı təklif edirdi. Bu şəxsləri köçməyə keçmiş separatçı xunta rejiminin başçıları və Ermənistandakı “Qarabağ klanı” məcbur edib. Ancaq “Freedom House” bu reallığı təkzib edir.
ABŞ-ın USAİD təşkilatının yanaşmasında da eyni halları görmək mümkündür. Onun rəhbəri Samanta Pauer bu ilin iyulunda Ermənistanda olarkən bildirib ki, Birləşmiş Ştatlar Qarabağın etnik erməni əhalisinin ötənilki kütləvi köçünün “etnik təmizləmənin” nəticəsi olub-olmadığını müəyyən etmək üçün araşdırır. Pauer bildirib ki, Vaşinqton, həmçinin, Qarabağ ermənilərinin 2023-cü ilin sentyabrında Azərbaycan tərəfindən “ələ keçirilən vətənlərinə təhlükəsiz qayıtmaq hüququnu müdafiə etməyə” davam edir. Yenə burada reallıq və faktlar təhrif edilib. Lokal xarakterli antiterror tədbirlərini “Azərbaycanın hərbi əməliyyatı”, Qarabağ iqtisadi rayonunu isə “Dağlıq Qarabağ” adlandıran Pauer adətən ermənilərdən daha artıq ermənilik edir. Harvard Universitetinin Kennedi Dövlət İdarəçiliyi Məktəbinin professoru olan Pauer qondarma “erməni soyqırımı”na dair təbliğat xarakterli kitabın müəllifidir. Pauer hazırda DTX-nın İstintaq Təcridxanasında saxlanılan Qarabağdakı keçmiş qondarma rejimin “dövlət naziri” Ruben Vardanyanla sıx əlaqələrə malik olub. Bunlar fonunda USAİD-in erməni sevgisi təsadüf deyil. USAID-in milyonluq layihələrinin bəziləri Avropa İttifaqı xətti ilə icra olunan layihələrlə sinxronluq təşkil edir. Avropa Parlamentinin deputatı Natali Loisanın “Dağlıq Qarabağ ermənilərinin etnik təmizlənməsi” gününü Avropa Parlamentində qeyd etmək üzrə fəaliyyəti bu fonda təsadüfi deyil. Qeyd edək ki, Avropa Parlamenti daim ermənipərəst mövqe nümayiş etdirir. Bu proseslərdə ABŞ-ın aparıcı piar şirkətləri, məsələn, “Edelman” şirkəti Azərbaycana qarşı beynəlxalq media kampaniyasının əsas təşkilatçıları sırasında yer alır. Sonuncu ABŞ-ın ən iri piar şirkətidir. Erməni diasporundan gələn pul və sifariş əsasında Azərbaycana qarşı beynəlxalq media kampaniyası aparılır. Lakin bütün bu cəhdlərin həmişəki kimi iflasa uğrayacağı da şübhə doğurmur.
Samirə SƏFƏROVA