Bu qədər konqresmenin Baydendən xəbərsiz “erməni jesti” mümkündür?...
Elşən Manafov: “Bütün bunlar bir-biri ilə sıx bağlıdır”
ABŞ və Fransa Dağlıq Qarabağ münaqişəsini canlandırmaq üçün sistemli addımlar atır.
Separatçı rejimin nümayəndələrinin ABŞ Konqresə dəvəti, ABŞ Konqresində “Dağlıq Qarabağın süqutu”na həsr olunan, həmçinin ABŞ və Fransanın aparıcı qurumlarının (hökumət, parlament və vətəndaş cəmiyyəti səviyyəsində) ləğv edilmiş “Dağlıq Qarabağ erməniləri”nə dəstək verən çoxsaylı təşəbbüslərinə həsr olunmuş tədbirlər bir-biri ilə sıx bağlıdır.
Bu anti-Azərbaycan fəaliyyətinə, həmçinin, konqresmen Adam Şiff və bir sıra digər konqresmen tərəfindən 2024-cü il üçün “Artsax Gəlirlərinin Bərpası Aktının” 18 sentyabrda qəbul edilməsinə dair təklifi, OCCRP tərəfindən sifariş edilmiş “araşdırma”, Freedom House tərəfindən hazırlanmış material, Samanta Pauerin (Ruben Vardanyanın tərəfdaşı) “USAID araşdırması ermənilərin Qarabağdan kütləvi köçü” bəyanatı və ümümillikdə USAID-nin Ermənistana dəstəyi, Nathalie Loiseau-nun “Dağlıq ermənilərin etnik təmizlənməsi” gününü Avopa Parlamentində qeyd etmək üzrə fəaliyyəti təşəbbüsü və bu deputatın ermənipərəst fəaliyyəti, ABŞ-ın aparıcı piar şirkətlərinin (Edelman şirkəti – ABŞ-ın ən iri piar şirkətidir) Azərbaycana qarşı beynəlxalq media kampaniyasına cəlb edilməsi və digər məsələlər daxildir.
Maraqlıdır, Bayden administrasiyasının dəstəyi və koordinasiyası olmasa, bu qədər konqresmenlər bir araya gəlib qondarna “Arsax”ın müdafiəsinə qalxa bilərlərmi?
“Baş verənlər Qərbin Cənubi Qafqazda geosiyasi konfiqurasiyanı dəyişmək istəkləri ilə bağlıdır”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən politoloq Elşən Manafov hesab edir ki, bütün bunlar bir-biri ilə sıx bağlıdır: “ABŞ və Fransa hökumətlərinin Qarabağ ətrafında son vaxtlar müşahidə edilən çalışmaları Qərbin Cənubi Qafqazda geosiyasi konfiqurasiyanı dəyişdirmək istəkləri ilə bağlıdır. 44 günlük müharibə və onun nəticələri regionda baş vermiş geosiyasi dəyişikliklərin əsas səbəbi olub. Münaqişənin tənzimlənməsi istiqamətində Rusiyanın moderator olaraq atdığı addımlar Qərbdə bəlli dairələrdə ciddi qıcıq yaradır, onları narahat edir. Zira bu proseslərdə Rusiyanın yer alması onun regional təhlükəsizlik problemlərinin həllinə təsir imkanlarının göstəricisi kimi qəbul olunur. Qərbin Cənubi Qafqazla bağlı geosiyasi maraqları Rusiyanın bölgədən sıxışdırılıb çıxarılmasını ehtiva edir. Bu konteksdə Qərbə mane olan yeganə bölgə iqtidarı Azərbaycandır. Rəsmi Bakı Qərbin istək və təkliflərinə baxmayaraq, Rusiyaya qarşı geosiyasi məzmunlu hadisələrin tərkibində yer almır. Regionun təhlükəsizlik problemlərinin həllinə Qafqaz evi ideyasının dəyərləri konteksindən yanaşır. Bu isə, Qərbi məmnun etmir və onu rəsmi Bakıya münasibətdə təhdid rolunda çıxış etməyə təhrik edir. ABŞ Konresində Qarabağ ərtafında başlanmış müzakirələr məhz bu planların tərkib hissəsidir. Əvvəla, bu müzakirələr rəsmi Bakıya geosiyasət, xüsusilə dəhlizlərlə bağlı məsələlərdə təhdid vasitəsidir. Azərbaycan tərəfi ilə kompromisə gəlmək üçün düşünülmüş oyunun tərkib hissəsidir. Digər tərəfdən, təbii ki, muzakirələr ABŞ-dakı erməni diasporasının ciddi lobbiçilik səyləri nəticəsində baş tutub. Fransada isə, Makronun təsdiq etdiyi yeni hökumətin tərkibində 2 erməni əsilli nazir var. Tərəflərin bəlli problem ətrafında sərgilədikləri digər bir məsələ, hər ikisinin Paşinyan iqtidarına olan siyasi və maliyyə dəstıyi ilə bağlıdır. Qarabağın separatçı liderləri, erməni müxalifətinin bəlli kəsimi, erməni kilsəsi və s. baş verənlərə görə Paşinyanı günahlandırır, ona təzyiq edirlər. Belə şəraitdə diqqəti Paşinyandan yayındırmaq, ona olan təzyiqlərin yüksələn xətlə artmasının qarşısını almaq üçün Qərbdəki bəlli dairələr Qarabağda yaşanan hadisələrə bilərəkdən insan haqları rakursundan yanaşaraq günahkar tərəfin rəsmi Bakı olduğunu qabardır. Paşinyanın sudan quru çıxmasına nail olmaq üçün dəridən-qabıqdan çıxırlar”.
Vidadi ORDAHALLI