Elektrik enerjisinin satış qiymətlərində uyğunsuzluq yaranıb...
Fuad İbrahimov: “İrana ucuz qiymətə elektrik enerjisi ixrac edilməsi Naxçıvanın enerji təminatı ilə bağlıdır”
Bu ilin ilk 7 ayı ərzində Azərbaycandan xarici ölkələrə 941 milyon kVt/saat elektrik enerjisi ixrac edilib. Belə ki, Azərbaycan elektrik enerjisini 4 ölkəyə – Türkiyə, Gürcüstan, İran və Rusiyaya satıb. Bu ölkələrə satılan 1 kVt/saat elektrik enerjisinin orta gömrük dəyəri aşağıdakı kimi olub:
Gürcüstan - 8,7 qəpik (437 milyon kVt/saat), Türkiyə - 10,8 qəpik (420 milyon kVt/saat), Rusiya - 6 qəpik (63,6 milyon kVt/saat), İran - 4,8 qəpik (20,6 milyon kVt/saat).
Müqaisə üçün qeyd edək ki, elektrik enerjisinin daxili bazardakı qiyməti 8 (200 kVt/saat-a qədər), 9 (200- 300 kVt/saat olduqda) və 13 qəpiyə (300 kVt/saat-dan artıq olduqda) bərabərdir. Bu isə o deməkdir ki, Azərbaycan daxilində elektrik enerjisinin orta tarifi 10 qəpik təşkil edir.
Maraqlıdır, niyə ixrac edilən elektrik enerjisi bu qədər ucuzdur?
“Bütün bunlar Azərbaycanın hər zaman bəzi ölkələrə ucuz elektrik enerjisi ixrac etməsi anlamına gəlmir”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən iqtisadçı-ekspert Fuad İbrahimov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Elektrik enerjisi ixracında hər an görünən rəqəmsal göstəricilər birbaşa fikrin formalaşmasına gərək şərait yaratmasın. Burada bəzi incə məqamlar var. Məsələ ondadır ki, Azərbaycanın İrana ucuz qiymətə elektrik enerjisi ixrac etməsi Naxçıvanın enerji təminatı ilə bağlıdır. Çünki Astara vasitəsilə biz İrana elektrik enerjisi ötürürük, əvəzində onlar Naxçıvanı elektriklə təmin edirlər. Bundan başqa, Azərbaycan elektrik enerjisi ixrac etdiyi bəzi ölkələrdən bunun əvəzində nəsə alır. Bu zaman bizə ixrac edilən bəzi məhsulların qiyməti nəzərə alınır. Azərbaycan Türkiyə və Gürcüstana elektrik enerjisini birbaşa ixrac etdiyi halda, Rusiya və Gürcüstana ixrac bir sıra hallarda mübadilə xarakterli olur. Bundan başqa, fors-major halları olanda, məsələn Dağıstanda elektrik enerjisi təminatında problem yarananda güzəştli qiymətə elektrik enerjisi ixrac edilir. Deməyim odur ki, bütün bunlar Azərbaycanın hər zaman bəzi ölkələrə ucuz elektrik enerjisi ixrac etməsi anlamına gəlmir. Ona görə də hansısa statistik rəqəmlərdən çıxış edərək Azərbaycanın ucuz qiymətə elektrik enerjisini ixrac etdiyini düşünmək doğru olmaz”.
Vidadi ORDAHALLI
