124 saylı məktəblə bağlı anonim zəng hüquq mühafizə orqanlarında araşdırılsın...
BŞTH: “Anonim zəng olub, bununla bağlı da məktəb cavab verib”
Kamran Əsədov: “Şikayətin doğruluğu sübut olunmamışsa və mediada geniş şəkildə yayılırsa...”
Son günlər müxtəlif KİV-lərdə Xəzər rayonunda yerləşən Füzuli Gözəlov adına 124 nömrəli məktəblə bağlı xoşagəlməz məlumatlar yayılıb. Qaynarinfo-nun yaydığı məlumata görə, bu sayta məktəbin bir qrup müəlliminin adından şikayət daxil olub və onlar bu məktəbin direktoru Adil Əliyevin faəliyyətindən narazılıqlıq ediblər. Qeyd olunur ki, müəllimlər işlərini itirməməsi üçün adlarının açıqlanmasını istəmirlər.
Onların sözlərinə görə, direktor Adil Əliyev dərs saatlarını düzgün bölmür. Bölgü daha çox müəyyən şərtlər müqabilində olur, lakin, bununla belə direktor vəd etdiyi saatları da vermir.
Sayt yazır ki, müəllimlər narazıılıq edəndə isə qərəzli şəkildə həmin saatları vakansiyaya çıxarır. "Araşdırma aparılsa, üzə çıxacaq ki, həmin fənlərə müəllim ehtiyacı olmadığı halda 13 vakansiya verilib. Müəllimlər haqqında olmayan sözlər danışaraq münaqişə yaradır, şəxsi-qərəzilik edir. Şəxsi münasibətlərini iş prosesinə yansıdaraq müəllimləri incidir", deyə şikayətçilər iddia edib.
Onlar bildib ki, Elm və Təhsil Nazirliyi məktəbə komissiya göndərib şikayətləri araşdıra bilər. Eyni zamanda qeyd olunur ki, Adil Əliyev 65 yaşı tamam olub. O, təqaüdə göndərilməli olsa da, parlament seçkilərində komissiya sədri olduğu üçün müqaviləsinin vaxtı 4 sentyabr 2024-cü ilə qədər uzadılıb. “Direktor vəzifəsi ona müvəqqəti olaraq həvalə edilib", deyə müəllimlər vurğulayıb.
Qaynarinfo məsələ ilə bağlı 124 nömrəli məktəblə əlaqə saxlayıb. Direktor müavini Gülnar Qədirova iddiaların əsassız olduğunu bildirib: “Əgər düz danışırlarsa, niyə adlarının çəkilməsini istəmirlər? Şikayət edirlər, amma anonim şəkildə. ATV kanalı da gəlmişdi, müsahibə verdim və ittihamların əsassız olduğunu bildirdim. Deyilənlər hamısı yalandır. Adil müəllim yaşlı adamdır, qısa müddətdən sonra vəzifədən gedəcək. Heç kimi incitmir, dərsləri də düzgün bölür”.
124 nömrəli tam orta məktəblə bağlı digər məlumat isə Azad Azərbaycan Televiziya (ATV) kanalında yayımlanıb. Kanaldan bildirilib ki, sözügedən məktəbdə pul yığıldığı iddia olunur və bununla bağlı şikayət ATV-nin "qaynar xətti"nə daxil olub. Qeyd olunur ki, pul müəllimlərin ehtiyacı və təmir üçün yığılır. ATV-yə görə, şikayətçi qeyd edib ki, onun bir övladından 25, digərindən isə 15 manat pul istənilib.
124 saylı məktəbin təmsilçisi isə iddiaların doğru olmadığını deyib. “Qeyd olunan məsələ bağlı məktəbdaxili araşdırma aparılıb və valideynlərlə görüş keçirilib, irəli sürülən iddiaların əsassız olduğu aydınlaşıb. Valideynlər də belə bir təşəbbüsün olmadığını qeyd ediblər”-deyə məktəbdən verilən məlumatda bildirilib.
124 saylı məktəbdə nə baş verir?
Məsələ ilə bağlı Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi (BŞTH) ilə əlaqə saxladıq. BŞTH-dan “Bakı-Xəbər”ə “anonim zəng olub və bununla bağlı da məktəb cavab verib”-deyə bildirdilər. Sözügedən kanal valideynləri danışdırıb, onlar məktəbdə belə bir hal olmadığını deyiblər. Məktəbin direktoru da açıqlama verərək bildirib ki, bütün müəllimlərlə danışıb və belə bir məsələnin baş vermədiyini qeyd edib. Maraqlıdır, bir valideyn də etiraf etmir ki, sözügedən məktəbdə indiyə qədər belə hadisə baş verib. Əgər iddialar doğru deyilsə və mətbuatda yayılan məlumatlar anonim şəxs tərəfindən mediaya ötürülübsə və bu özünün təsdiqini tapmırsa, onda bu anonim zəngi araşdırmaq hüquq-mühafizə orqanlarının işidir. Təbii ki, ATV kanalı kadrları müvafiq orqanlara verməlidir və aidiyyəti orqanlar da bunu araşdırmalıdır, gerçəkliyi üzə çıxarmalıdır.
Bütün valideynlər, müəllimlər, direktor “belə şey olmayıb” deyir, amma bir anonim zənglə o boyda məktəbin adını biabır edirlər, bu isə qətiyyən düzgün yanaşma deyil. Bu məsələni kökündən araşdırıb sonra efirə çıxarmaq daha effektiv olardı. Əgər bunun tam aydınlaşmasını istəyirsə ATV kanalı buyurub həmin kadrları, həmin o səsi hüquq-mühafizə orqanlarına təqdim etsin. Bu anonim zəngi edən adamın kimliyi araşdırılsın. Bəlkə kiminsə 124 saylı məktəblə, onun rəhbərliyi ilə problemi var, onları qaralamaq üçün belə edir? Yaxud bəlkə sözgedən kanalın əməkdaşlarından kiminsə 124 saylı məktəbdə xoşuna gəlməyən bir şey olub onları qaralamaq, qorxutmaq istəyiblər, burada ən müxtəlif variantlar var və bu varinatların hanısa biridirsə, bu araşdırılmalı, aydınlaşdırılmalıdır . Tutaq ki, hansısa bir məktəbdən anonim zəng gəlib və iddia olunub ki, orada pul alırlar, telekanal da götürüb bunu efirə verir, sonra da məlum olur ki, belə şey yoxdur, bu yalandır. Onda həmin media qurumunun imici zədələnir, ona tamaşaçı etimadı azalır. Hansısa bir məsələni araşdırmadan, gerçəyi öyrənmədən onu ictimailəşdirmək, efirə vermək ziyanlı bir haldır. Efirdə belə araşdırma olur?
Bu araşdırma o zaman başa çatacaq ki, məktəbdən şikayət edən o anonim valideynin kimliyi üzə çıxarılsın. O, kimdir, kimə bağlıdır? Bu valideyn idarə olunur, olunmur? Bəlkə o valideyn təxribatçıdır, bəlkə onu kimlərsə öyrədib məktəbin üstünə salıb? Bu adamı bəlkə kimlərsə öyrədib Azərbaycanın kütləvi informasiya vasitələrini, televiziyalarını, saytlarını hörmətdən salmaq istəyir? Bəlkə bu bizim mətbuatı nüfuzdan salmağa xidmət edən bir göstərişdir? Yəni araşdırılmamış bir məsələnin bu şəkildə işıqlandırılması, sonra da onun həqiqət olmadığının üzə çıxması həmin media qurumlarını pis vəziyyətə salır. Belə mediaçılıq olmaz və bu medainın nüfuzuna kölgə salan amillərdir.
Məsələ ilə bağlı təhsil eksperti Kamran Əsədovun da münasibətini öyrəndik. K.Əsədov “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, anonim şikayətlərin mediada işıqlandırılması mürəkkəb və həssas bir məsələdir. “Bir tərəfdən, bu, bəzi problemlərin cəmiyyətə çatdırılmasında və onların həlli üçün ictimai təzyiqin yaradılmasında rol oynaya bilər. Digər tərəfdən isə, anonim şikayətlər məktəb, müəllimlər və şagirdlər üzərində ciddi mənfi təsir yarada bilər, xüsusən də sübut olunmamış və ya əsassız ittihamlarla qarşılaşdıqları zaman”-deyə bildirdi.
K.Əsədov hesab edir ki, burada məsələnin müsbət tərəfləri də var, xüsusən də problemlərin üzə çıxarılması baxımından. Anonim şikayətlər, bəzi hallarda şikayətçilərin cəzalanma və ya təzyiq altında qalmaq qorxusu səbəbindən açıq şəkildə danışa bilmədiyi problemləri işıqlandıra bilər. Bu, xüsusilə sistemli problemlərin cəmiyyətin diqqətinə çatdırılmasında faydalı ola bilər.
İctimai nəzarət: Medianın anonim şikayətləri işıqlandırması təhsil sistemindəki problemlərə dair ictimai nəzarəti gücləndirə və məsuliyyət hissini artıra bilər. Bəzi hallarda bu, müsbət dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Məsələnin mənfi tərəfləri:
Reputasiyaya zərbə: Anonim şikayətlər müəllimlərin, məktəblərin və şagirdlərin nüfuzuna ciddi zərər vura bilər. Şikayətin doğruluğu sübut olunmamışsa və mediada geniş şəkildə yayılırsa, bu, yanlış anlaşılmalara, etibarın itirilməsinə və hətta təhsil mühitində gərginliyin artmasına gətirib çıxara bilər.
Psixoloji təsir: Şagirdlər və müəllimlər mediada yayılan anonim ittihamlar qarşısında özlərini təzyiq altında hiss edə bilər, bu isə onların psixoloji vəziyyətinə mənfi təsir göstərə bilər. Bu cür şikayətlər təhsil mühitində narahatlıq və motivasiya itkisi yarada bilər.
Ədalətsizlik riski: Anonim şikayətlərin əsassız olması hallarında günahsız insanların haqsız ittihamlarla üzləşməsi mümkündür. Belə hallar təhsil müəssisələri arasında mənfi münasibətlərin yaranmasına və əməkdaşlığın zəifləməsinə səbəb ola bilər.
Müqayisə üçün dünya təcrübəsini də qeyd edim: Bir çox ölkədə anonim şikayətlərə dair yanaşmalar fərqlidir. Məsələn, bəzi ölkələrdə mediada anonim şikayətlərin yayılması xüsusi diqqətlə idarə olunur və sübut olunmuş məlumatlar olmadan bu cür xəbərlərin yayılmasına məhdudiyyətlər qoyulur. Digər tərəfdən, bəzi ölkələrdə korrupsiya və ya digər sistemli problemlərlə mübarizə üçün anonim məlumatların ictimailəşdirilməsi əsas vasitə kimi istifadə edilir.
Nəticə olaraq, anonim şikayətlərin mediada işıqlandırılması diqqətli yanaşma tələb edir. Bu cür xəbərlər yayıldıqda, həm cəmiyyətin məlumatlandırılması, həm də məktəb və təhsil sistemindəki şəxslərin hüquqlarının qorunması arasında balans saxlanılmalıdır. Şikayətlər araşdırılmadan əvvəl əsassız ittihamların yayılmaması və zərərli nəticələrə yol açılmaması üçün daha çox diqqət göstərilməlidir”-deyə K.Əsədov qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
