Türk dünyasının arxeoloqları Qarabağdakı bütün saxta erməni izlərini ifşa edəcəklər...
Qasım Hacıyev: “Qarabağda, Şərqi Zəngəzurda türk dünyası arxeoloqlarının birgə arxeoloji qazıntılar aparması zərurətdir”
İşğal altında olduğu 30 ilə yaxın bir dövr ərzində Qarabağda və Şərqi Zəngəzurda bütün tarix-mədəniyyət, arxeoloji, təbiət, dini abidələr erməni saxtakarlığına məruz qalıb. Erməni işğalçılarının məqsədi Azərbaycanın maddi-mədəni, tarixi, dini irsini saxtalaşdırmaq, saxtalaşdırması mümkün olmayanları isə yer üzündən silmək olub.
Uzun illər bu ziyanlı, bütün beynəlxalq konvensiyalara zidd əməllərlə, cinayət tərkibli fəaliyyətlə məşğul oldular. Bu gün onların cinayətkar əməllərinin ifşası üçün geniş imkanlar mövcuddur.
Sentyabrın 16-da Şuşada Türk Dünyasının Elmi-Tədqiqat İnstitutları və Arxeologiya Mərkəzləri Birliyinin (ARİCA) toplantısı keçirilib. Türk Akademiyasının Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu ilə birgə təşkil etdiyi tədbir türk ölkələrinin aparıcı arxeoloq alimlərini bir araya gətirib.
İclasda Türk Akademiyasının prezidenti Şahin Mustafayev, həmçinin Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkiyə, Özbəkistan (o cümlədən Qaraqalpakstan), Monqolustan və Tatarıstan (RF) elmi institutlarının və arxeologiya mərkəzlərinin rəhbərləri iştirak edib.
Elə bu toplantının keçirilməsi bizə böyük bir fürsət verib ki, erməni saxtakarlığını yerlə bir edək.
Doğrudan da bu gün Qarabağda türk dünyası arxeoloqlarının iştirakı ilə arxeolji tədqiqatlara, arxeoloji qazıntılara ehtiyac var. Bütün gerçəklikləri dünyaya çatdırmaq, erməni yalanlarını ifşa etmək baxımından bu zəruridir.
Ermənistan tarixdən dərs götürmək əvəzinə yenə də Azərbaycan ərazilərinə iddialar irəli sürür, Qarabağı özlərinin “tarixi vətəni” kimi qələmə verməkdən, özünü buradakı abidələrin “sahibi” kimi təqdim etməkdən əl çəkmək istəmir. Hazırda ermənilər yenə də Qarabağdakı alban dövrü abidələrinə, eləcə də başqa maddi irs nümunələrinə aid saxta məlumatlar düzəldib xarici mediada, xarici nəşrlərdə, hətta elmi jurnallarda belə onları dərc etdirirlər. Onlar hələ də uydurma “Tiqranakert” sevdasından əl çəkməyiblər. Hələ də dünyanı aldadırlar ki, guya Ağdam yaxınlığında, Şahbulaq qalasının yerində “Tiqranakert” adlı “qədim erməni şəhəri” olub. Ağdam işğalda olanda erməni arxeoloqu Hamlet Petrosyanın Şahbulaq ərazisinin altını üstünə çevirdiyi, mifik “Tiqranakert” axtardığı, burada onun başçılığı ilə qanunsuz arxeoloji ekspedisiyanın təşkil edildiyi, qazıntılar aparıldığı məlumdur. O da məlumdur ki, “Tiqranakert” “qazıntılarının” “elmi nəticələri” beynəlxalq elmi jurnallarda da çap olunmuşdu. Yəni ermənilər saxta məlumatları xaricdə də yaya bilirlər. Eyni zamanda da qədim Azıx mağarasında ermənilər xarici arxeoloqları cəlb etməklə qanunsuz arxeoloji qazıntı işləri aparmışdılar. Özü də bu ekspedisiyanın “beynəlxalq statuslu” bir ekspedisiya olduğunu deyirdilər. Təbii ki, xarici ölkələrdə qara arxeologiya ilə məşğul olan o qədər muzdlu arxeoloqlar var. Erməni lobbisinin onları bu qanusuz prosesə pulla cəlb etdiyi də şübhəsizdir.
Ermənilərin Qarabağda vaxtilə həyata keçirdiyi qanunsuz arxeoloji fəaliyyətini yalnız türk dünyasının arxeoloqlarının birgə tədqiqat aparması beynəlxalq səviyyədə ifşa edə bilər. Çünki onlar arxeoloji qazıntılar, arxeoloji tədqiqatlar zamanı erməni saxtakarlığının izlərini aydın şəkildə görəcəklər və onları ifşa edəcəklər.
“Erməni arxeoloqlarının saxtakarlıqlarını ifşa etmək üçün fəaliyyətimizi genişləndirməliyik”
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz Tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, Türk Dünyasının Elmi-Tədqiqat İnstitutları və Arxeologiya Mərkəzləri Birliyinin (ARİCA) Şuşa toplantısının böyük əhəmiyyəti var və bunun çox uğurlu nəticələri olacaq.
Q.Hacıyevin sözlərinə görə, o toplantıda hansı qərarlar qəbul edildiyindən hələlik məlumatı olmasa da, amma orada türk dünyası arxeoloqlarının Qarabağda birgə arxeoloji qazıntılar aparmaları üçün qərar verildiyinə ümid edir. “Orada hansı qərarlar qəbul edildiyi barədə məlumatım yoxdur. Amma güman edirəm ki, mütləq bu məsələni diqqətdə saxlayıblar və türk dünyası alimlərindən ibarət arxeoloq qrupunun Qarabağda arxeoloji qazıntılar, tədqiqatlar aparılması məsələsini qaldırıblar. Bu barədə açıqlanan qərarlardan biləcəyik.
Bütövlükdə, Qarabağda, Şərqi Zəngəzurda türk dünyası arxeoqlarının birgə arxeoloji qazıntılar aparması zərurətdir. Torpaqlarımız işğaldan azad edildikdən sonra biz burada ermənilərin bizim maddi-mədəniyyət abidələrimizin başına gətirdikləri faciələri, vandalizm aktlarını yaxından izlədik. Biz sizinlə ermənilərin Qarabağda apardıqları qanunsuz arxeoloji qazıntılar barədə çox danışmışıq, onların heç bir çərçivəyə sığmayan bu cinayətlərini ifşa etmişik. Hamlet Petrosyanın Ağdam yaxınlığında mifik, tarixdə heç zaman mövcud olmayan “Tiqranakert” axtarışlarını dəfələrlə tənqid etmişik və bildirmişik ki, Ağdamda heç bir erməni izi, heç bir erməni irsi yoxdur, olmayıb da. Onlar özlərindən saxta tarix düzəltdikləri kimi, saxta irs də, saxta dövlət də icad ediblər. Heç Tiqranın ermənilərlə əlaqəsi də yoxdur. Dəfələrlə demişik ki, Tiqran erməni deyildi, parfiyalı idi. Amma ermənilər əksər tarixi şəxsiyyətləri öz adlarına çıxdığı kimi, Tiqrana da iddia edirlər. Tiqran hara, bizim ərazilər hara? Biz erməni arxeoloqlarının saxtakarlıqlarını, onlarla birgə bizim ərazilərdə qanunsuz tədqiqat, arxeoloji qazıntılar aparan xarici arxeoloqları ifşa etmək üçün fəaliyyətimizi genişləndirməliyik”.
Q.Hacıyev bildirdi ki, Türkiyə alimləri ilə bir neçə dəfə ekspedisiyalarda olub, Van bölgəsində, Ankara çevrəsində qazıntılarda iştirak edib. Türkiyə arxeoloqlarının Avropa, dünya arxeolqları ilə işlədiklərini, əməkdaşlıq etdiklərini deyən Q.Hacıyev bildirdi ki, bu baxımdan türk ölkələrinin arxeolqlarının iştirakı ilə bir qrupun təşkil edilməsi çox yaxşı olar. “Bu sahədə Türkiyə arxeoloqlarının böyük təcrübəsi var. Mən o vaxt Türk Tarix Qurumunun rəhbərlərinin hər biri ilə Ankarada görüşmüşəm, onlar da bura gəliblər. Təəssüflər olsun ki, Azərbaycanda onlarla birgə arxeoloji qazıntılar aparmamışıq. Avropadan gələn arxeoloqlarla işləmişik. Bura Fransa, Almaniya alimləri gəliblər. Amma təsəvvür edin ki, türk dünyası arxeoloqlarının Qarabağ ərazisində birgə arxeoloji qazıntılar aparmasının faydası çox böyük olar. Bu bütün dünyaya dəyər. Biz bununla çox effektiv nəticə əldə edə, erməni saxtakarlığını bütün dünyada ifşa edə bilərik. Türk dünyası arxeoloqları ilə birgə qazıntı işləri çox böyük fayda verə bilər. Bu işi əlaqəli görməliyik ki, effektiv nəticə əldə edək. Bu işi birlikdə görməyimiz çox arzuediləndir”-deyə professor Hacıyev bildirdi.
İradə SARIYEVA
