Üç azərbaycanlının məcburən Ukrayna müharibəsinə aparılması siyasi təzyiq faktına bənzəyir...
Akif Nağı: "Azərbaycan həmişə Rusiya ilə ehtiyatli olmalıdir, çünki onlar etibarlı muttəfiq deyil"
Azərbaycan Çeçenistanda saxlanılan və zorla Ukrayna ilə müharibə zonasına göndərildiyi iddia edilən azərbaycanlılarla bağlı Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinə nota verib. Müraciətdə bildirilib ki, miqrasiya probleminə görə Çeçenistanda saxlanılan Azərbaycan vətəndaşları Nihad Rzayev, Elxan Şirinov və Vüqar Məhərrəmovla bağlı Rusiya XİN-ə nota göndərilib.
Adları qeyd olunan Azərbaycan vətəndaşlarının may ayından Çeçenistana işləməyə getdikləri, orada miqrasiya probleminə görə həbs olunduqları bildirilib. Saytımıza müraciət edən Nihadın atası, Tovuz rayon sakini Tafdıq Rzayevin sözlərinə görə, yaxınlarını orada hərbçilərin təzyiqi altında imza atdıraraq Ukraynaya müharibə bölgəsinə göndərmək istəyirlər.
Çeçenistanın paytaxtı Qroznı şəhərində yerləşən “Severni Axmat” hərbi hissəsində saxlanılan Elxan Şirinov və Vüqar Məhərrəmov bildirmişdilər ki, onlarla birgə saxlanılan azərbaycanlıların sayı 5 nəfərdir: “Biz ikimiz (Vüqar Məhərrəmov və Elxan Şirinov) hazırda hərbi hissədəyik, digər 3 nəfər isə kalondadılar. Nihat da onlarladır. Həmin 2 azərbaycanlını isə bizdən qabaq ora aparıblar. Yəqin ki, onlara da zorla sənəd imzalatmaq istəyəcəklər”.
Hamıya məlumdur ki, Rusiyadakı rejim, əsasən də onun güc strukturları hər bir məsələni zor yolu ilə həll etməyə daha çox üstünluk verir. Bu, rejimin mahiyyətindən doğan əlamətdir. Rusiya siyasi hakimiyyəti zaman-zama bu və ya digər formada siyasi təzyiq vasitələrindən istifadə edib. Məsələn, ötən illərdə Azərbaycandan Rusiyaya ixrac edilən məhsulların geriyə qaytarılması, ölkəyə Azərbaycandan idxala məhdudiyyətlərin qoyulmasi kimi məsələlərdən belə Moskva Bakıya siyasi təzyiq vasitəsi kimi istifadə etdiyi dönəmlər olub. Hazırda isə Rusiyaya Ukrayna cəbhəsində qurban verməyə canlı qüvvə hava-su kimi lazımdır. Məlumatlara görə, Rusiya Ukrayna cəbhəsində əsgər çatışmazlığını kompensasiya etmək üçün yenidən səfərbərlik elan etməyə hazırlaşir. Rusiya həbisxanalarında artiq məhkum edilmiş kişilər belə tükənməkdədir. Hər gün yeni partiya dustaqlar cəbhəyə göndərilir. Hətta doyuşlərin nisbətən az təsaduf edildiyi ərazilərdə - Krım, Donetsk və Luqansk kimi ərazilərdə qadın əsgərlər səngərlərdə döyüş növbəsinə çıxır. Ona görə də Rusiyanin güc strukturları əlinə keçən hər kəsi Ukrayna müharibəsinə yola salmaq fikrindədir.
Qeyd edildiyi kimi, Rusiyada indiyə qədər minlərlə vətəndaşlığı olmayan şəxsi şantaj edərək, bir gün ərzində onlara vətəndaşlıq verib, zorla "könüllü müraciət" ərizəsinə imza atdırıb, cəbhəyə göndərilməsi faktları var.
Məsələni bizimlə çözən siyasi şərhci Akif Nağı bildirdi ki, Azərbaycan həmişə Rusiya ilə ehtiyatli olmalıdir, çünki onlar etibarlı muttəfiq deyil: "Rusiya ilə müəyyən məsələlərdə bir siyasi güc, regionda isarəedilməz bir qüvvə kimi razılığa gəlmək olar. Dünən Qazaxıstan prezidenti də Rusiyanı bir güc amili kimi nəzərə almağı vurğuladı. Amma biz etibar edə bilmərik ki, Rusiya bizə qarşı eyni münasibəti sərgiləməkdə uzun müddət davam edəcək. Baxmayaraq ki, 2022-ci ildə strateji müttəfiqlik haqqında müqavilə imzalanib, ötən il həmin müqavilə bir qədər də genişləndirilib, prezident Bakıya səfər etdi, səmimi jestlər sərgilədi, yəni münasibətlərin görünən tərəfi çox yaxşıdır. Bəlkə də bunun həqiqət payı daha çoxdur.
Məsələn, güman edirəm ki, Fransaya nisbətən Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətləri çox yaxşıdır. Amma Rusiya Ermənistanı forpostu kimi saxlamaq üçün müəyyən məsələlərdə İrəvana güzəştə getmək istəyir. Rusiya öz daxilində azərbaycanlılarla ermənilərin arasinda hansısa konfiliktin olmasını istəmir. Tutaq ki, əvvəlki illərdə Azərbaycanla Ermənistan sərhədlərində qarşıdurma yaşananda həmin hadisələr Rusiyanın daxilində də öz təsirini göstərirdi - Azərbaycan və Ermənistan diasporası arasinda konflikt yaranırdı. Hər dəfə də Rusiya hüquq-mühafizə və xüsusi xidmət orqanlari azərbaycanlılara daha çox təzyiq göstərirdilər ki, gərginlik yaratmasınlar.
Hazirda Rusiyada media və iqtisadi sahədə ermənilər daha güclu təsirə malikdirlər. Rusiya hökuməti də onların mövqeyi ilə hesablaşir. Ona görə də ermənilərə göstərmək üçün azərbaycanlılara qarşi bir jest edirlər. Azərbaycan vətəndaşlarının saxlanmasi və onlara qarşı hər hansı bir tədbirin görülməsi də o qəbildən ola bilər.
Hər bir dövlətin öz siyasəti vər. Məsələn, biz indi Rusiya ilə yaxınlaşırıq, amma bu gunlərdə Rusiyaya qarşi casusluqda ittaham edilən bir politoloqun məhkəmə prosesi gedir. Yəni Azərbaycan bir tərəfdən münasibətləri saxlayir, o biri tərəfdən öz işini də görür. Rusiya da eyni addımları atir. Ona görə də mən inanmıram ki, Rusiya Azərbaycana qarşi geniş şəkildə bir cəbhə açsın. Lakin vaxtaşıri olaraq kiçik məqsədlər üçün bu cur məsələlərdən istifadə edə bilər. Azərbaycan belə məsələlərdə diqqətli olmali və adekvat addimlar atmalıdır. Bu hadisə ilə bağlı da Azərbaycan Xarici İşlər Nazirlyi Rusiya XİN-ə müraciət ünvanlayib və məsələyə aydınliq gətrilməsini istəyib. Onlar, hətta Rusiya vətəndaşları olsalar belə, biz azərbayvanlı kimi onların hüquqlarıni müdafiə etməliyik".
Dəniz NƏSİRLİ