Hərtərəfli inkişaf etmiş nəslin yetişdirilməsi Azərbaycanın prioritetidir
Hər bir ölkədə əhali öz arzu və ümidlərini gənc nəslə bağlayır. İstənilən şəxsdən həyatın mənası nədir deyə soruşsan, çəkinmədən cavab verəcək: övladlarının xoşbəxtliyini, rifahını görmək.
Bu fonda ölkəmizdə sağlam, harmonik inkişaf etmiş nəslin yetişdirilməsinə daim diqqət yetirilir, dövlət gənclər siyasəti prioritet istiqamətlər sırasındadır. Bu istiqamətdə atılan hər bir addım əhali tərəfindən dəstəklənir. Bu sahədə möhkəm hüquqi baza yaradılıb.
Sağlam və savadlı gənclər böyük dövlətin əsasıdır
Gənclərin maraqlarının hərtərəfli müdafiəsi məsələləri Azərbaycanın Konstitusiyasında, bir çox qanun və fərmanlarda, prezidentin və Nazirlər Kabinetinin qərarlarında öz əksini tapıb. Gənc nəslin hüquq və mənafelərinin müdafiəsinə yönəlmiş onlarla beynəlxalq sənəd ratifikasiya edilib.
Müstəqilliyin ilk illərindən sosial-iqtisadi çətinliklərə baxmayaraq, xalqın genefondunun yaxşılaşdırılması, hərtərəfli inkişaf etmiş nəslin yetişdirilməsi prioritet vəzifə kimi qarşıya qoyulub. Hələ o zaman belə bir fikir irəli sürülürdü ki, sağlam və savadlı gənclər gələcək böyük dövlətin əsasıdır. Bu illər ərzində uşaqların sağlam doğulub böyüməsi, keyfiyyətli müasir təhsil alması, cəmiyyətin layiqli üzvü olması üçün lazımi şərait yaradılıb. Uşaqların qorunması, sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi, uşaq idmanının inkişafı sahəsində uğurlu islahatlar aparılıb. Onlar bir-birini tamamlayır və ahəngdar, ayrılmaz bir sistemə çevrilib. Bu gün tibb ocaqları, təhsil müəssisələri, idman obyektləri, gənclər sarayları gənc nəslin hərtərəfli sağlam, harmonik inkişaf etmiş şəxsiyyətlər kimi formalaşmasına xidmət edir. Ölkəmizdə “dövlət gənclər siyasəti” ifadəsi tez-tez eşidilir. Bu da, yeri gəlmişkən, gənclərə diqqətin daha bir bariz sübutudur. Çünki bu, həyata keçirilən sosial-iqtisadi, təşkilati-hüquqi tədbirlər sistemidir. Dövlət tərəfindən gənclərin sosial formalaşması və intellektual, yaradıcı və digər potensialının inkişafı üçün şərait yaradılmasını təmin edir. Bunlar uşaq və gənclər siyasətinin formalaşdırılması və həyata keçirilməsi mexanizmlərinin daha da təkmilləşdirilməsini nəzərdə tutur. Prioritet istiqamətlər sırasında uşaqların, oğlanların və qızların sosial, iqtisadi, siyasi və digər hüquq və mənafelərinin, əlçatan və keyfiyyətli təhsilin təmin edilməsi, onların fiziki, intellektual və mənəvi inkişafına təkan vermək, məşğulluq üçün şərait yaratmaq, mənəvi cəhətdən də onları tərbiyə etməkdir. Mərkəzdə və yerlərdə dövlət gənclər siyasətini həyata keçirən orqan və qurumların vəzifə və səlahiyyətləri, onların vəzifələri konkret olaraq müəyyən edilib. Onun həyata keçirilməsində ictimai, ilk növbədə gənclər təşkilatlarının, vətəndaşların özünüidarəetmə orqanlarının və kütləvi informasiya vasitələrinin iştirakı ilə bağlı müddəaların tətbiqinə də xüsusi diqqət olunur. Çünki gənc nəslin tərbiyəsi həm dövlətin, həm də cəmiyyətin diqqət mərkəzindədir. Əsas prinsiplər gənclərin təşəbbüslərinin dəstəklənməsi və stimullaşdırılması, mənəvi-əxlaqi və mədəni dəyərlərin üstünlüyü, gənclər arasında ayrı-seçkiliyə yol verilməməsidir. Onun əsas istiqamətləri isə gənclərin hüquq, azadlıq və qanuni mənafelərinin təmin edilməsi, həyat və sağlamlığının qorunması, zərərli təsirlərə və cərəyanlara qarşı durmağa qadir, həyata möhkəm əqidə və baxışa malik gənclərin yetişdirilməsidir. Uşaq və gənclərin hüquq və mənafelərinin təminatlarının təmin edilməsi, onların firavan və xoşbəxt yaşaması üçün şərait və imkanların yaradılması, gənclərin öz yaradıcılıq və intellektual potensialının üzə çıxarılması istiqamətində gələcək işlərin hüquqi əsasına da xüsusi diqqət olunur.
Sağlamlıq, həm də intellektual kamillik deməkdir
Aydındır ki, sağlam uşaq, bir qayda olaraq, sağlam və mehriban ailədə, sağlam anadan doğulur. Zamanın sınağından çıxmış bu həqiqət dərin məzmun və geniş işlərlə doludur.
Respublikada gələcək həyat yoldaşlarının nikahdan əvvəl tibbi müayinədən keçirilməsi qaydası müəyyən edilib. Bütün rayonlarda yerləşən kənd tibb məntəqələrində, regional multidissiplinar poliklinikalarda, perinatal və skrininq mərkəzlərində, ginekoloji və doğum komplekslərində qadınlara ixtisaslı tibbi xidmət göstərilir. Yeniyetmə qızlar və reproduktiv yaşda olan qadınlar pulsuz tibbi müayinədən keçirilir. Onların tibbi mədəniyyətinin yüksəldilməsi, sağlam həyat tərzi vərdişlərinin formalaşdırılması istiqamətində maarifləndirmə işləri ardıcıl olaraq həyata keçirilir. Bunun nəticəsidir ki, ölkədə ana və uşaq ölümünün səviyyəsi xeyli azalıb, irsi xəstəliklərin və qüsurlu anadangəlmə halların qarşısı alınır. Uşaqlar arasında kəskin respirator virus infeksiyalarına yoluxma halları azalır. Ölkəmizdə oğlan və qızların çəki və boy göstəriciləri Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının standartlarına cavab verir. Uşaq idmanının inkişafı sağlam nəslin yetişdirilməsinin daha bir mühüm vasitəsinə çevrilib. Respublikanın bütün rayonlarında, o cümlədən ucqar kəndlərdə tikilən müasir idman komplekslərində yüz minlərlə uşaq idmanın müxtəlif növü ilə müntəzəm məşğul olur. Qızların - gələcək anaların bu prosesə cəlb edilməsinə, onların sağlamlığının möhkəmləndirilməsinə xüsusi diqqət yetirilir. Kənd yerlərində nümunəvi layihələrlə tikilən müasir evlər ailələrin şəraitini və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırır, qadınların həyatını asanlaşdırır. Nəticədə özlərinə, sağlamlıqlarına və uşaqlarına daha çox vaxt ayırırlar. Rahat evlərdə, müasir şəraitdə gənc nəsil sağlam böyüyür, dünyagörüşü genişlənir. Belə tədbirlərin nəticələri uşaqlarımızın sağlamlığında və inkişafında özünü aydın şəkildə büruzə verir. Sağlamlıq təkcə fiziki deyil, həm də intellektual kamillik deməkdir. Bu baxımdan, vaxtının çox hissəsini övladları ilə keçirən anaların rolu hədsizdir. Onları hərtərəfli şəxsiyyət kimi yetişdirmək üçün ananın özü savadlı olmalıdır. Ona görə də Azərbaycanda qızların təhsilinə, müasir peşələrə yiyələnməsinə böyük diqqət yetirilir. Bununla yanaşı, ökəmizdə hər il gənclərin ictimai fəallığının artırılmasına yönəlmiş yüzlərlə layihə həyata keçirilir. Bu yanaşma siyasi savadlı, ideoloji cəhətdən yetkin, yüksək mənəviyyatlı, kənardan ideoloji qüvvə ilə təhdid oluna bilməyən gənc oğlan və qızların formalaşmasına öz töhfəsini verir.
Samirə SƏFƏROVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.