KÖHNƏ VERSİYA            

Azərbaycana qarşı üçtərəfli İran-Ermənistan-Hindistan görüşü - təşkilatçı İrandır...

Image

İranla Ermənistan arasinda çəkiləcək dəmiryolu ilə qızıl külçələr daşınsa, o iqtisadi cəhətdən səmərəli olar

Erməni mediasında vaxtaşırı təkrarlanan  məlumata görə, yaxın vaxtlarda Ermənistan, İran və Hindistan nümayəndələrinin mühüm üçtərəfli görüşü baş tutacaq. Görüşün məqsədi, guya beynəlxalq yükdaşımalarda sıçrayış vəd edən yeni ticarət yolunun işə salınmasıdır.

Görüş İranda keçiriləcək və burada üç ölkənin yükdaşıma sənayesinin nümayəndələri "strateji əhəmiyyətli" Çabahar limanının infrastrukturu ilə tanış olacaqlar. Ermənistanın bu limanda əməliyyat fəaliyyətinin müzakirəsinə xüsusi diqqət yetiriləcək. Məlumatda vurğulanır ki, yeni marşrut Ermənistanın ticarət potensialını əhəmiyyətli dərəcədə artıracaq, onun Hindistan və Cənub-Şərqi Asiya bazarlarına etibarlı çıxışını təmin edəcək.

Ehtimallara görə, marşrut Hindistanın Mumbay limanından İran Çabaharı və Ermənistan ərazisindən keçməklə Gürcüstan və ya Rusiyaya daha çox çıxış əldə edəcək. Bu, körfəz ölkələrindən və Hindistandan yüklərin optimal marşrutla Avropa İttifaqi (Aİ) və Avrasiya İqtisadi İttifaqı (Aİİ) ölkələrinə daşınmasına imkan verəcək. İran və Hindistan üçün bu marşrut mürəkkəb dəniz yollarından yan keçməklə tədarükün şaxələndirilməsı yolu kimi müəyyəpn əhəmiyyət kəsb edir.

Konkrət adi göstərilməyən "mütəxəssislər"ə istinadən bildirilir ki,  guya yeni ticarət dəhlizi yükdaşıma xərclərini 25 faiz azalda və daşıma müddətini 40 gündən 18 günə qədər endirə bilər. Bu sxemdə Ermənistan Gürcüstanın Qara dəniz limanları vasitəsilə Asiyanı Avropa ilə birləşdirən əsas tranzit qovşağına çevrilir.

BMG daha əvvəl yazmışdı ki, Hindistan İranla Çabahar limanının inkişafı və istismarı üçün 10 illik müqavilə imzalayıb və bu müqavilədə Ermənistan operator məntəqəsi açmağı planlaşdırır.

Bu layihə təklifinin ilk baxışdan Ermənistan üçün çox sərfəli olduğu təəssürati yaranır. Lakin layihənin təmtəraqlı təklifindən fərqli olaraq, real həyata keçirilməsi potensiali kifayət qədər azdır. Məlumdur ki, Hindistanla Rusiya arasında yüklər mübadilə üçun Gürcüstanin Yuxarı Lars gömrük-keçid məntəqəsindən keçməlidir. Ona görə ki, Ermənistanı ən böyük iqtisadi tərəfdaşı olan Rusiya ilə birləşdirən yeganə quru yolu Kazbek dağından keçən Yuxarı Lars gömrük-keçid məntəqəsidir. Həmin məntəqənin yerləşdiyi ərazi olduqca çətin coğrafi relyefə malikdir. Hər ilin qış aylarında yollar şaxtalı və buzlu olur və yük maşınlarının keçməsində böyük çətinliklər yaradır. Bundan əlavə, dayanacaq yerlərinin olmaması səbəbindən qoşqu növbəsi yaranır. İlin əksər vaxtında bu gömrük-keçid məntəqəsində minlərlə yük və minik avtomobilinin keçid növbəsində olduğu izlənilir. Bu gömrük-keçid məntəqəsinin məhdud texniki imkanları onların qısa müddətdə keçidini təmin edə bilmir. Yük və minik avtomobilləri gömrük-keçid məntəqəsində günlərlə gözləməli olacaq ki, bu da həm vaxt itkisi, həm də əlavə xərcdir. Bir sözlə, Yuxarı Lars gömrük-keçid məntəqəsi əlavə yük axınına hazır deyil.

Sözügedən beynəlxalq marşrutun reallaşmasını mümkünsüz edən digər problem Ermənistan dəmir yolu infrastrukturunun bərbad vəziyyətidır. Belə ki, Mehridən Qərbi Zəngəzuru keçməklə Gürcüstan sərhədinə dəmir yolu xəttini çəkmək iqtisadi cəhətdən səmərəsizdir Ermənistanı şimala bağlayan iki fərqli dəmir yolu var ki, onlardan biri Tbilisiyə, digəri isə Qazax vasitəsilə Bakı və Rusiyaya gedir. Ermənistanı Rusiyaya birləşdirən digər istiqamət isə Naxçıvan, Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə Azərbaycanın cənubundan keçir. Beləliklə, dəmir yolu xətti əvvəllər üç istiqamətdən hərəkət edərək Rusiyaya çıxış əldə edə bilirdi.

Cənubi Qafqazda baş verən münaqişələr səbəbindən hər 3 istiqamətdə Rusiyaya çıxış bağlıdır. Abxaziyadan keçən dəmir yolu 1991-93-cü illərdə gürcü – abxaz münaqişəsi nəticəsində fəaliyyətini dayandırıb.

Digər tərəfdən, İranla Ermənistan arasında olan çətin dağlıq relyefli ərazidən keçməli olan dəmir yolu ilə yalnız qızıl külçələr daşınsa, bu dəmir yolu iqtisadi cəhətdən səmərəli ola bilər. Yəni Ermənistanla İran arasında dəmir yolu xəttinin cəklişi külli miqdarda kapital qoyluşu tələb edir. On il əvvəl iranlı iqtisadçi bu məbləğin 20 milyard dollara çata biləcəyini söyləmişdi. Dunyada son on ildə gedən inflyasiyanı nəzərə alsaq, bu məbləğin ən azi 30-40 milyard dollara qədər şişdiyini görərik. Bundan əlavə, Ermənistan dəmiryolu şəbəkəsinin yenidən qurulmasına əlavə xərclər tələb olunur. Buraya liman infrastruktrlarının yenidən qurulmaşıni, əlavə dəmiryolu xətlərinin cəkilməsini və yenidən qurulmasını da əlavə etsək, bu layihənin reallaşmaşina 100 milyard dollardan çox vəsait lazım olacaq. Bu vəsaiti nə Ermənistanın, nə də İranin vermək imkanı var. Hindistanın isə bu layihədə elə ciddi iqtisadi dividendi yoxdur ki, kapitalı o qoysun. Hindistan sadəcə bu dəhliz işə düşsə ondan yararlanmaq fikrindədir.

İran, əslində bu layihənin müzakirəsini ortaya atmaqla Ermənistanı inandırmağa çalışır ki, Zəngəzur dəhlizini açmağa razılıq verməsən, mən sənə daha səmərəli dəhluz açilmasına kömək edəcəm. Bu "səmərəli" dəhlizin açılmasına isə İranıň iqtisadi imkani yoxdur. Bu sadəcə İranin Zəngəzur dəhlizinin açılmasının qarşısını almaq üçün yaratmaq istədiyi "arqument"dir.

Akif NƏSİRLİ







VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Stano açıq şəkildə Ermənistanın sülhə mane olmaq siyasətini dəstəklədi... - VİDEO

COP-a bir ay qaldı - Xəzərdə fəlakət artır...

Bələdiyyələrin birləşdirilməsi yaxşı ideyadır - ancaq indiyədək əhalidən toplanmış pulların hesabatı necə veriləcək...

Azərbaycanın dünya üçün 14 təşəbbüsündən biri - "COP atəşkəsi"...

SON XƏBƏRLƏR

14.10.2024 | 16:30
XİN beynəlxalq ictimaiyyəti Ermənistanın mina terroruna göz yummamağa çağırdı...

14.10.2024 | 15:45
"Maxim" taksi şirkəti 20 min manat cərimələndi...

14.10.2024 | 15:24
Hərbi Hava Qüvvələrinin təlimlərindən görüntülər - FOTO/VİDEO

14.10.2024 | 15:20
Prezident bir sıra məhkəmələrə sədrlər və müavinlər təyin etdi

14.10.2024 | 15:06
Sabirabadda vətəndaşın 135 min manatını ələ keçirən dələduz yaxalandı

14.10.2024 | 14:49
Xəzərdə 330 minlik qaçaq siqaret tutuldu

14.10.2024 | 14:21
Tramp “daxili düşmənlərə” qarşı ordudan istifadəni təklif etdi...

14.10.2024 | 14:05
Ahıl şəxsləri aldadaraq pullarını ələ keçirən daha bir nəfər saxlandı

14.10.2024 | 14:02
Cərimələrin artırılması vəziyyəti dəyişə bilərmi?

14.10.2024 | 13:50
Nömrəsiz maşın sürən Xaçmaz sakini Qaradağ postunda yaxalandı...

14.10.2024 | 13:28
Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşənlərin ailə üzvləri azad ərazilərə səfər ediblər

14.10.2024 | 13:17
23 yaşlı oğlan Quşçu Ayrım kəndində minaya düşdü

14.10.2024 | 13:04
Кадыров объявил кровную месть сенатору Керимову. Опять армянский след - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

14.10.2024 | 12:56
Prezident İlham Əliyev Qətər Dövlətinin Azərbaycanda yeni təyin olunmuş fövqəladə və səlahiyyətli səfirinin etimadnaməsini qəbul edib

14.10.2024 | 12:55
Prezident İlham Əliyev Belçika Krallığının Azərbaycanda yeni təyin olunmuş fövqəladə və səlahiyyətli səfirinin etimadnaməsini qəbul edib

14.10.2024 | 12:44
Azad edilmiş ərazilərdə kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlar icarəyə veriləcək...

14.10.2024 | 12:30
Bakı-Quba yolunda narkotikin təsiri altında olan motosikletçi saxlandı

14.10.2024 | 12:11
Prezident İlham Əliyev Danimarkanın yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO

14.10.2024 | 12:07
Prezident Estoniyanın yeni səfirini qəbul etdi - FOTO

14.10.2024 | 12:06
Qvardiola bu futbolçunu istəyir - 150 milyon təklif edirlər

14.10.2024 | 12:03
Prezident İlham Əliyev Beninin yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO

14.10.2024 | 12:00
489 hərbçi yüksək texnologiyalı protezlə təmin edilib

14.10.2024 | 11:30
Azərbaycan 2026-cı ildə cüdo üzrə Dünya Çempionatına ev sahibliyi edəcək

14.10.2024 | 11:15
Biləcəridə "KamAZ"ın vurduği piyada xəstəxanada öldü...

14.10.2024 | 11:10
Azərbaycandan Avropaya 9,4 milyard kubmetr qaz ixrac olunub - nazirdən PAYLAŞIM

14.10.2024 | 11:06
Azərbaycan yığması bu gün Slovakiya ilə qarşılaşacaq

14.10.2024 | 11:03
Ermənilər təşviş içində - Paşinyanın qəfil Moskva səfərinin səbəbləri... - CANLI

14.10.2024 | 11:00
Bu ölkə 3 Fransa vətəndaşını deportasiya etdi - seçkiyə müdaxiləyə görə...

14.10.2024 | 10:36
Bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın doğum günüdür

14.10.2024 | 10:20
Rusiyada heyvanların sirkdə çıxış etməsi qadağan ediləcək

14.10.2024 | 10:15
Qazaxıstanda nə baş verir? -bu şəhərə Milli Qvardiya yeridilib

14.10.2024 | 10:10
İsrailin Ümumi Təhlükəsizlik Xidmətinin direktoru gizli şəkildə Misirə gedib

14.10.2024 | 10:05
Sahibə Qafarova İsveçrəyə səfərə gedib

14.10.2024 | 10:00
İsmayıllıda yol qəzası olub, sürücü ölüb

14.10.2024 | 09:30
Zığ dairəsi-Hava Limanı yolunda sürət həddi endirilib - XƏBƏRDARLIQ

14.10.2024 | 09:26
Çində 6-cı Dünya Media Sammiti işə başlayıb - Azərbaycan da təmsil olunur

14.10.2024 | 09:17
İngiltərə və Yunanıstandan qələbə, Avstriya darmadağına sevindi

14.10.2024 | 09:11
Bu gün bu ərazilərdə qaz olmayacaq - əhaliyə XƏBƏRDARLIQ

14.10.2024 | 09:09
ABŞ-da atışma olub - 9 nəfər yaralanıb

14.10.2024 | 09:07
Maştağada adam öldürməkdə şübhəli bilinən 21 yaşlı şəxs saxlanılıb

13.10.2024 | 23:39
Paşinyanın "Dünya kəsişməsi" layihəsi" şokolad kimi təqdim olunan zibilə bənzədildi...

13.10.2024 | 23:22
Azərbaycan idmançısı Xorvatiyada qızıl medal qazanıb

13.10.2024 | 19:42
Polşadakı ABŞ bazasına Rusiya raketlərini vurmaq icazəsi verildi…

13.10.2024 | 19:30
“AZERRAIL” Avropa Kubokunun qalibi oldu

13.10.2024 | 17:28
Trampdan 3-cü Dünya müharibəsi xəbərdarlığı - yaxın 3-4 ay ərzində…

13.10.2024 | 16:50
ABŞ İranın mümkün hücumlarına qarşı İsrailə yeni müdafiə sistemi yerləşdirdi...

13.10.2024 | 15:26
Oktyabrın 26-da Gürcüstanda ən təhlükəli qüvvə erməni diasporu olacaq, azərbaycanlılar isə…

13.10.2024 | 14:53
İsrail ordusu Suriyaya girdi…

13.10.2024 | 14:06
İran ərəb ölkələrinin “Hizbullah” liderinin öldürülməsində əli olduğunu iddia etdi…

13.10.2024 | 13:25
BTQ Niderland parlamentinə çağırış etdi - hökumətinizi müstəmləkə cinayətlərinə son qoymağa çağırın

13.10.2024 | 13:08
İcma Ermənistandan azərbaycanlıların təhlükəsiz şəkildə qayıdışına şərait yaratmağı tələb etdi

13.10.2024 | 12:20
"Şuşada, Ağdamda, Qarabağda törədilən vandalizmi görmüşük" - ICESCO nümayəndəsi

13.10.2024 | 11:08
Bakıdan Laçına ilk müntəzəm avtobus reysi yola düşüb

12.10.2024 | 20:12
88 yaşlı qadını aldadıb pullarını ələ keçirən dələduz yaxalandı - Nazirlik vətəndaşlara çağırış etdi

12.10.2024 | 19:31
Əliyevlə Putin müharibənin 80 illiyində Bakıya Qəhrəman şəhər adı üzərində razılaşıblar?...

12.10.2024 | 18:46
Çin-Özbəkistan dəmiryolu Türkmənistan və İran üzərindən Türkiyəyə yönəldilir - Azərbaycana bu pisliyin müəllifi kimdir?.

12.10.2024 | 18:29
Zəngəzur sərhəd məntəqələri ilə bağlı Putin - Paşinyan raılaşması prinsipcə Azərbaycanın ziyanına ola bilər...

12.10.2024 | 18:03
ABŞ-nin Cənubi Qafqaz siyasətində paradoks

12.10.2024 | 17:52
Berdimuhəmmədov Məhtimqulu-300 tədbirinə Ermənistan prezidentini də dəvət etdi...

12.10.2024 | 17:26
Azərbaycanda bələdiyyələrin 8 milyonluq borcu necə yaranıb? - Yükü dövlətin üstünə atmaq cəhdləri var…

12.10.2024 | 17:00
İran 4 ərəb ölkəsini təhdid etdi - hədəfə çevriləcəksiz

12.10.2024 | 16:28
Yardımlıda narkokuryer qohumlar saxlandı

12.10.2024 | 16:11
COP29 Azərbaycan Əməliyyat Şirkəti Pre-COP çərçivəsində brifinq keçirib

12.10.2024 | 15:23
XİN üçtərəfli bəyanatı təhrif edən Paşinyanın cavabını verdi - bunları heç kəs unutmayıb...

12.10.2024 | 15:07
Milli Məclis Niderland Parlamentinə bu ölkənin üz qızardan keçmişinı xatırlatdı...

12.10.2024 | 14:58
"Niderland Parlamentində qəbul edilmiş sənədlər açıq-aşkar qərəzlidir" -BƏYANAT

12.10.2024 | 13:30
Qələbənin 80 illiyində Bakının Qəhrəman şəhər adı gec də olsa özünə qaytarılmalıdır....

12.10.2024 | 12:37
Yasamalda mağaza mühafizəçisini hədələyib oğurluq edən şəxs yaxalandı

12.10.2024 | 12:11
Zakir Həsənov Azərbaycan Ordusunun arsenalına daxil edilən yeni silahlardan danışdı

12.10.2024 | 12:05
Müdafiə naziri müşavirə keçirdi - sərhəddə əməliyyat şəraiti təhlil edildi

12.10.2024 | 11:16
Bakının 3 küçəsində hərəkət qismən məhdudlaşdırılıb - sürücülərə XƏBƏRDARLIQ

12.10.2024 | 11:06
Bu gün Azərbaycan kubokunda yeni mövsümə start veriləcək

12.10.2024 | 11:05
Prezident İlham Əliyev İspaniyanın Kralına təbrik məktubu ünvanlayıb

12.10.2024 | 11:00
"Yaprak dökümü"nün "Cevriye"si yeni serialda

12.10.2024 | 10:30
1,2 milyon livanlı qaçqın olub - Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi

12.10.2024 | 10:20
Bu da baş verdi - Tiktok yüzlərlə əməkdaşını süni intellektlə əvəzləyəcək...

12.10.2024 | 10:15
Rusiya Ukraynanın şərqində “Şahid” dronları istehsal edəcək?

12.10.2024 | 10:06
ABŞ Dövlət Departamentindən QƏRAR - Səudiyyə Ərəbistanına 1 milyard dollarlıq silah satılacaq

12.10.2024 | 10:00
Bahalaşma Çini də "vurdu" - benzinin qiyməti yenə bahalaşdı...

12.10.2024 | 09:26
İndiyədək verilmiş "Halal" sertifikatlar ləğv olunur(?)

XƏBƏR ARXİVİ

«    Oktyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031