KÖHNƏ VERSİYA            

Azərbaycana qarşı üçtərəfli İran-Ermənistan-Hindistan görüşü - təşkilatçı İrandır...

Image

İranla Ermənistan arasinda çəkiləcək dəmiryolu ilə qızıl külçələr daşınsa, o iqtisadi cəhətdən səmərəli olar

Erməni mediasında vaxtaşırı təkrarlanan  məlumata görə, yaxın vaxtlarda Ermənistan, İran və Hindistan nümayəndələrinin mühüm üçtərəfli görüşü baş tutacaq. Görüşün məqsədi, guya beynəlxalq yükdaşımalarda sıçrayış vəd edən yeni ticarət yolunun işə salınmasıdır.

Görüş İranda keçiriləcək və burada üç ölkənin yükdaşıma sənayesinin nümayəndələri "strateji əhəmiyyətli" Çabahar limanının infrastrukturu ilə tanış olacaqlar. Ermənistanın bu limanda əməliyyat fəaliyyətinin müzakirəsinə xüsusi diqqət yetiriləcək. Məlumatda vurğulanır ki, yeni marşrut Ermənistanın ticarət potensialını əhəmiyyətli dərəcədə artıracaq, onun Hindistan və Cənub-Şərqi Asiya bazarlarına etibarlı çıxışını təmin edəcək.

Ehtimallara görə, marşrut Hindistanın Mumbay limanından İran Çabaharı və Ermənistan ərazisindən keçməklə Gürcüstan və ya Rusiyaya daha çox çıxış əldə edəcək. Bu, körfəz ölkələrindən və Hindistandan yüklərin optimal marşrutla Avropa İttifaqi (Aİ) və Avrasiya İqtisadi İttifaqı (Aİİ) ölkələrinə daşınmasına imkan verəcək. İran və Hindistan üçün bu marşrut mürəkkəb dəniz yollarından yan keçməklə tədarükün şaxələndirilməsı yolu kimi müəyyəpn əhəmiyyət kəsb edir.

Konkrət adi göstərilməyən "mütəxəssislər"ə istinadən bildirilir ki,  guya yeni ticarət dəhlizi yükdaşıma xərclərini 25 faiz azalda və daşıma müddətini 40 gündən 18 günə qədər endirə bilər. Bu sxemdə Ermənistan Gürcüstanın Qara dəniz limanları vasitəsilə Asiyanı Avropa ilə birləşdirən əsas tranzit qovşağına çevrilir.

BMG daha əvvəl yazmışdı ki, Hindistan İranla Çabahar limanının inkişafı və istismarı üçün 10 illik müqavilə imzalayıb və bu müqavilədə Ermənistan operator məntəqəsi açmağı planlaşdırır.

Bu layihə təklifinin ilk baxışdan Ermənistan üçün çox sərfəli olduğu təəssürati yaranır. Lakin layihənin təmtəraqlı təklifindən fərqli olaraq, real həyata keçirilməsi potensiali kifayət qədər azdır. Məlumdur ki, Hindistanla Rusiya arasında yüklər mübadilə üçun Gürcüstanin Yuxarı Lars gömrük-keçid məntəqəsindən keçməlidir. Ona görə ki, Ermənistanı ən böyük iqtisadi tərəfdaşı olan Rusiya ilə birləşdirən yeganə quru yolu Kazbek dağından keçən Yuxarı Lars gömrük-keçid məntəqəsidir. Həmin məntəqənin yerləşdiyi ərazi olduqca çətin coğrafi relyefə malikdir. Hər ilin qış aylarında yollar şaxtalı və buzlu olur və yük maşınlarının keçməsində böyük çətinliklər yaradır. Bundan əlavə, dayanacaq yerlərinin olmaması səbəbindən qoşqu növbəsi yaranır. İlin əksər vaxtında bu gömrük-keçid məntəqəsində minlərlə yük və minik avtomobilinin keçid növbəsində olduğu izlənilir. Bu gömrük-keçid məntəqəsinin məhdud texniki imkanları onların qısa müddətdə keçidini təmin edə bilmir. Yük və minik avtomobilləri gömrük-keçid məntəqəsində günlərlə gözləməli olacaq ki, bu da həm vaxt itkisi, həm də əlavə xərcdir. Bir sözlə, Yuxarı Lars gömrük-keçid məntəqəsi əlavə yük axınına hazır deyil.

Sözügedən beynəlxalq marşrutun reallaşmasını mümkünsüz edən digər problem Ermənistan dəmir yolu infrastrukturunun bərbad vəziyyətidır. Belə ki, Mehridən Qərbi Zəngəzuru keçməklə Gürcüstan sərhədinə dəmir yolu xəttini çəkmək iqtisadi cəhətdən səmərəsizdir Ermənistanı şimala bağlayan iki fərqli dəmir yolu var ki, onlardan biri Tbilisiyə, digəri isə Qazax vasitəsilə Bakı və Rusiyaya gedir. Ermənistanı Rusiyaya birləşdirən digər istiqamət isə Naxçıvan, Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə Azərbaycanın cənubundan keçir. Beləliklə, dəmir yolu xətti əvvəllər üç istiqamətdən hərəkət edərək Rusiyaya çıxış əldə edə bilirdi.

Cənubi Qafqazda baş verən münaqişələr səbəbindən hər 3 istiqamətdə Rusiyaya çıxış bağlıdır. Abxaziyadan keçən dəmir yolu 1991-93-cü illərdə gürcü – abxaz münaqişəsi nəticəsində fəaliyyətini dayandırıb.

Digər tərəfdən, İranla Ermənistan arasında olan çətin dağlıq relyefli ərazidən keçməli olan dəmir yolu ilə yalnız qızıl külçələr daşınsa, bu dəmir yolu iqtisadi cəhətdən səmərəli ola bilər. Yəni Ermənistanla İran arasında dəmir yolu xəttinin cəklişi külli miqdarda kapital qoyluşu tələb edir. On il əvvəl iranlı iqtisadçi bu məbləğin 20 milyard dollara çata biləcəyini söyləmişdi. Dunyada son on ildə gedən inflyasiyanı nəzərə alsaq, bu məbləğin ən azi 30-40 milyard dollara qədər şişdiyini görərik. Bundan əlavə, Ermənistan dəmiryolu şəbəkəsinin yenidən qurulmasına əlavə xərclər tələb olunur. Buraya liman infrastruktrlarının yenidən qurulmaşıni, əlavə dəmiryolu xətlərinin cəkilməsini və yenidən qurulmasını da əlavə etsək, bu layihənin reallaşmaşina 100 milyard dollardan çox vəsait lazım olacaq. Bu vəsaiti nə Ermənistanın, nə də İranin vermək imkanı var. Hindistanın isə bu layihədə elə ciddi iqtisadi dividendi yoxdur ki, kapitalı o qoysun. Hindistan sadəcə bu dəhliz işə düşsə ondan yararlanmaq fikrindədir.

İran, əslində bu layihənin müzakirəsini ortaya atmaqla Ermənistanı inandırmağa çalışır ki, Zəngəzur dəhlizini açmağa razılıq verməsən, mən sənə daha səmərəli dəhluz açilmasına kömək edəcəm. Bu "səmərəli" dəhlizin açılmasına isə İranıň iqtisadi imkani yoxdur. Bu sadəcə İranin Zəngəzur dəhlizinin açılmasının qarşısını almaq üçün yaratmaq istədiyi "arqument"dir.

Akif NƏSİRLİ







VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

İlham Əliyev əsaslı tənqid etdi - Türk dövlətlərinə nə qədər pul lazımdır?..

Türk dünyası dövlətlərinin bankları birləşdirilir...

“Nəbadə, arxamca ağlayasınız” - Qərbi azərbaycanlı Şuşa şəhidi İlqar Ramazanlının anası...

SON XƏBƏRLƏR

13.11.2024 | 17:46
COP29-un icraçı direktoru enerji keçidini sürətləndirmək üçün yeni investisiyalara çağırdı

13.11.2024 | 17:44
Samir Nuriyev Tokio qubernatoru ilə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 17:26
Prezident İlham Əliyev COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin Sammitində iştirak edib - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 17:23
Bakıda ada ölkələrinin üzləşdikləri iqlim problemlərindən danışıldı

13.11.2024 | 17:15
Prezident İlham Əliyev Mixail Mişustinlə görüşdü

13.11.2024 | 17:12
Prezident İlham Əliyev İranın vitse-prezidenti ilə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 17:10
Prezident İlham Əliyev Qabonun vitse-prezidenti ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 17:00
Tramp senator Marko Rubionu dövlət katibi postuna gətirir…

13.11.2024 | 16:50
"Kiçik ada dövlətlərinin iqlim dəyişikliyi səbəbindən üzləşdiyi böyük çətinliklər ön plana çıxarılmalıdır" - Samoalı nazir

13.11.2024 | 16:30
Prezident İlham Əliyev Ruanda Prezidenti ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 16:28
Baydenin müşaviri Bakıda dünya ölkələrinə çağırış etdi

13.11.2024 | 16:15
Məşhur sabiq futbolçu Ronaldinyo COP29-da pavilyonları ziyarət etdi

13.11.2024 | 16:07
Qrenada dünya ictimaiyyətini Azərbaycanın təşəbbüsünə qoşulmağa çağırdı

13.11.2024 | 16:02
"Bütün Avropa COP29-da təmsil olunur" - Lixtenşteynin Baş naziri

13.11.2024 | 15:55
"Azərbaycan COP29 kimi böyük və vacib bir tədbirin öhdəsindən gəlib" - CEO iqlim liderləri alyansının həmsədri

13.11.2024 | 15:43
BTQ müstəmləkəçi güclərin vurduğu ekoloji ziyana dair beynəlxalq konfrans keçirdi

13.11.2024 | 15:40
Prezident İlham Əliyev Şahbaz Şəriflə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 15:40
Şahbaz Şərif Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi...

13.11.2024 | 15:31
"COP29-un inklüziv inkişafa aparan iddialı razılaşma yaradacağına ümidvaram" - Papa Fransisk

13.11.2024 | 15:26
Bakıda bəzi marşrutların fəaliyyəti bərpa edilir

13.11.2024 | 15:10
"Azərbaycan və Ermənistan gələn ay sülh sazişinin mətninin müzakirəsinə davam edəcəklər" - Hikmət Hacıyev

13.11.2024 | 15:07
COP29 çərçivəsində “İqlim ədaləti və bərabərlik” mövzusunda seminar keçirildi

13.11.2024 | 14:55
Prezident İlham Əliyev Konqo Prezidenti ilə görüşüb - YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 14:50
"İqlim fəaliyyəti üçün su təşəbbüsü elan ediləcək" - Muxtar Babayev

13.11.2024 | 14:47
Prezident İlham Əliyev Toqo Prezidenti ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 14:45
BMT Baş katibi inkişaf etmiş ölkələri iqlim böhranına görə tənqid etdi - ədalətsizliyə son qoyulmalıdır

13.11.2024 | 14:25
Gürcüstanın Baş naziri COP29-da maliyyə öhdəliklərinin artırılmasına çağırdı

13.11.2024 | 14:14
Prezident İlham Əliyev və Rumen Radevin iştirakı ilə “SOCAR və “Asarel Energy” arasında Birgə İnkişaf Sazişi” imzalandı - FOTO

13.11.2024 | 13:50
COP29 çərçivəsində urbanizasiya və şəhərlərdə iqlim dəyişikliyi problemləri müzakirə olundu

13.11.2024 | 13:41
Prezident İlham Əliyev Fransanın dənizaşırı ərazilərdə törətdiyi cinayətlərdən danışdı

13.11.2024 | 13:29
İlham Əliyev: "Azərbaycan kiçik ada dövlətlərinə dəstəyini gələcəkdə də davam etdirəcək"

13.11.2024 | 13:25
XİN-dən ABŞ-Azərbaycan əlaqələri ilə bağlı açıqlama...

13.11.2024 | 13:15
"Bu gün Fransanın və Niderlandın dənizaşırı əraziləri çox ciddi çətinliklərlə üzləşir" - Prezident

13.11.2024 | 13:08
"COP29-u iqlim maliyyəsində dönüş nöqtəsi kimi görürük" - Türkiyəli nazir

13.11.2024 | 13:01
Prezident İlham Əliyev: "Kiçik ada ölkələrinin üzləşdiyi problemlərin aradan qaldırılması Azərbaycanın COP29-da göstərdiyi səylərin mərkəzindədir"

13.11.2024 | 12:55
"Azərbaycan kiçik ada dövlətlərinə sarsılmaz dəstəyini göstərir" - Prezident

13.11.2024 | 12:50
"Geri addım atmayacağıq və 1.5 hədəfinə çatmaq üçün çalışacağıq" - Braziliyalı nazir

13.11.2024 | 12:42
Prezident müstəmləkə keçmişi olan ölkələri kiçik ada dövlətlərinə yardım etməyə çağırdı

13.11.2024 | 12:40
Prezident İlham Əliyev AYİB-in prezidenti ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 12:14
MEDİA Agentliyi ilə Albaniya Media və İnformasiya Agentliyi arasında memorandum imzalandı - FOTO

13.11.2024 | 11:53
Prezident İlham Əliyevin və Şavkat Mirziyoyevin iştirakı ilə Xankəndidə tikiş fabrikinin videobağlantı vasitəsi ilə açılışı oldu - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 11:24
Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistan prezidentlərinin üçtərəfli görüşü olub - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 11:05
Rusiya qazını qadağan edənlərin hamısı Moskvada növbəyə duracaq - Vuçiçdən açıqlama

13.11.2024 | 11:00
İsti qəbul və yaşı logistikaya görə təşəkkür edirəm - COP26-nın Prezidentindən paylaşım

13.11.2024 | 10:30
"Real" bu 2 futbolçuya "elçi düşüb"

13.11.2024 | 10:20
Braziliyanın vitse-prezidenti: COP29 sammiti yüksək səviyyədə təşkil olunub

13.11.2024 | 10:15
Şərqdən gələn pilotsuz uçuş aparatı ələ keçirilib - İsraildən AÇIQLAMA

13.11.2024 | 10:05
Britaniyalı nazirlərdən COP29 paylaşımı

13.11.2024 | 10:00
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Azərbaycanın Ermənistana qarşı davam edən beynəlxalq hüquqi iddiaları üzrə qərar qəbul edib

13.11.2024 | 09:31
"COP29-da Afrikanın 15 ölkəsinin rəhbərləri dünyaya yeni ideyalar təqdim edəcək" - Konqo Prezidentindən AÇIQLAMA

13.11.2024 | 09:30
Roma Papası 1300 imkansız insanla birgə nahar edəcək

13.11.2024 | 09:15
Ərdoğan COP29-la bağlı paylaşım edib

13.11.2024 | 09:05
Qaxda “Nissan” ağaca çırpılıb, körpə ölüb

13.11.2024 | 09:00
Blinken və Hakan Fidan arasında telefon danışığı olub

13.11.2024 | 08:46
İtaliyanın Baş naziri də Bakıdadır

12.11.2024 | 23:44
Birinci xanım Mehriban Əliyeva COP29-dan görüntülər paylaşdı - VİDEO

12.11.2024 | 23:33
Kərim Vəliyev MDB Müdafiə Nazirləri Şurasının növbəti iclasında iştirak edib

12.11.2024 | 23:08
COP29-un Liderlər Sammitinin açılışında iştirak edən nümayəndə heyətlərinin şərəfinə ziyafət verilib - FOTO

12.11.2024 | 21:48
COP29-un Liderlər Sammitinin açılış mərasimində iştirak edən dövlət və hökumət başçılarının şərəfinə ziyafət verilib - FOTO

12.11.2024 | 21:03
"Biz fərəhlənirik ki, Cənubi Qafqazda, Mərkəzi Asiyada və daha geniş regionda ilk COP konfransı məhz Azərbaycanda keçirilir" - Mehriban Əliyeva

12.11.2024 | 20:54
Beynəlxalq Məhkəmə Ermənistanın etirazlarını rədd etdi - Azərbaycanın iddiasına baxılacaq...

12.11.2024 | 20:41
COP29-da birinci xanımların iştirakı ilə “Gənclər iqlim fəaliyyətlərinin ön cəbhəsində” mövzusunda konfrans keçirildi - FOTO

12.11.2024 | 20:38
COP29 Liderlər Sammiti açılış mərasimindən sonra işini birinci plenar iclasla davam etdirib

12.11.2024 | 20:07
Qırğızıstan COP29-da qlobal birliyə və iqlimin maliyyələşdirilməsinin artırılmasına çağırdı

12.11.2024 | 20:06
Azərbaycan, Çin və ABŞ istixana qazlarına həsr olunmuş plenar iclas keçirdi - FOTO

12.11.2024 | 19:25
"Bir vaxtlar özünü az qala böyük hesab edən Makron bu gün haradadır?" – Lukaşenko

12.11.2024 | 19:08
"İqlim dəyişmələrinin zərərlərinin qlobal iqtisadiyyata 38 trilyon dollara başa gələcəyi proqnozlaşdırılır" - BƏƏ-nin XİN müavini

12.11.2024 | 19:05
Bakıda COP29-un Liderlər Sammitinin açılış mərasimi keçirildi - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

12.11.2024 | 18:58
Konstitusiyamız milli maraqlarımızın real ifadəsidir

12.11.2024 | 18:56
Faiq Ələkbərli “Orta çağ Türk fəlsəfəsi və Yusif Xas Hacıbin “Qutadqu bilik” Kıtabı” mövzusunda məruzə edib

12.11.2024 | 18:42
COP29 çərçivəsində Fransanın müstəmləkəçiliyinə qarşı etiraz aksiyası keçirildi - FOTO

12.11.2024 | 18:20
"Fransa iqlimlə bağlı Paris Sazişinə riayət etmir" - Qvadelupanın Azadlıq Uğrunda Xalq Birliyinin üzvü

12.11.2024 | 18:20
Prezident İlham Əliyev Edi Rama ilə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

12.11.2024 | 18:15
Prezident Britaniyanın Baş naziri ilə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

12.11.2024 | 18:07
"İtki və Zərərlərə Cavab Fondu artıq maliyyə vəsaitlərini paylamağa hazırdır" - COP29-un Prezidenti

12.11.2024 | 18:00
BMT Baş katibi ölkələri yeni iqlim maliyyəsi hədəfi barədə razılığa gəlməyə çağırdı

12.11.2024 | 17:47
COP29 çərçivəsində SOCAR-la “İtalgas” şirkəti arasında Saziş imzalandı

12.11.2024 | 17:28
"Qazaxıstan COP29-un keçirilməsində Azərbaycanı fəal dəstəkləyir" - Zülfiyyə Süleymenova

12.11.2024 | 17:27
“The Guardian” yenə sərsəmlədi – bu dəfə də erməni dilində “yazır”...

12.11.2024 | 17:14
Prezident İlham Əliyev Çex Respublikasının Baş naziri ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930