İrəvan Bakının saziş layihəsi təklifinə 70 gün sonra cavab verdi - o da bərbad gündə...
Abutalıb Səmədov: "Bu gedişlə 2024-cü ildə də sazişin imzalanması mümkün olmayacaq, bəlkə Ermənistana verilən tapşırıq da elə budur".
Azərbaycan Ermənistana sülh müqaviləsi ilə bağlı yeni təkliflər paketini təqdim edəcək. Bunu Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Bakıda serbiyalı həmkarı Marko Curiçlə birgə mətbuat konfransında deyib.
V.Bayramov qeyd edib ki, Azərbaycan iyunun 24-də Ermənistana son təkliflər paketini təqdim edib, rəsmi İrəvan isə 70 gün sonra cavab verib.
“Biz cavabı öyrənəndə gördük ki, tərəflərin razılaşmadığı məqamlar sadəcə olaraq mətndən çıxarılıb. Ermənistan hesab edir ki, bu yolla məsələləri həll etmək olar. Ermənistan məsələyə daha ciddi yanaşmalıdır”.
Əslində Ermənistan həm məğlub tərəf, həm də Azərbaycana milyardlarla zərər vurmuş tərəf kimi Bakının bütün təkliflərini qəbul etməlidir. Bu, özünə qədərki siyasətin davamı olan müharibənin yazılmamış qanunlarıdır. Lakin 2020-ci ildə Rusiyanın himayəsi sayəsində danışıqsız təlimdən canını qurtara bildi. İndi də 20 mindən çox şəxsi heyətini mühasirəyə düşməkdən xilas edən Rusiyadan üzünü Qərbə və Amerikaya çevirən Nikol Paşinyan hakimiyyəti özünü ərköyün uşaq kimi aparır, nələrəsə ümid bağlayıb, vaxt udmaq taktikasına əl atır.
Paşinyan nə etmək istəyir, bəlkə sülh sazişi artıq Ermənistan üçün maraqlı deyil?
Məsələ ilə bağlı politoloq Abutalıb Səmədovun fikirlərini öyrəndik: "Son mətbuat konfransında Paşinyan sülh sazişinin 17 maddədən ibarət olduğunu dedi. Bu 17 maddədən 13-ü artıq razılaşdırılıb. İndi isə Ermənistan təklif edir ki, həmin razılaşdırılmayan 4 maddə sazişdən çıxarılsın. Bundan əvvəl isə kommunikasiyaların açılması maddəsi sazişdən çıxarılmışdı. Güman edilir ki, bu, sülh sazişinin imzalanmasını asanlaşdırar. Halbuki, ən böyük maneə Ermənistan Konstitusiyasıdır - preambuladakı müəyyən istinadlar çıxarılmadan sülh sazişi bağlamaq mümkün deyil. Hətta maddələrin sayını 7-yə qədər azaltsalar da, konstitusiyadakı məlum maddələr dəyişməsə, sülh sazişi bağlamaq qeyri-mümkündür. Məqsəd Azərbaycanı dünya içtimaiyyətinə sülh istəməyən dövlət kimi təqdim etmək və özlərinin "sulhpərvərliyini" hamının diqqətinə çatdırmaqdır. Burda erməni hiyləgərliyindən başqa heç nə yoxdur - bir tərəfdən sülh sazişi layihəsinə cavab vermirlər, 70 gündən sonra isə deyirlər ki, razılaşdırılmayan maddələri çıxaraq və 13 maddəlik bir sülh sazişi bağlayaq.
Burada Ermənistan hakimiyyətinin keçirdiyi qorxu hissi də əsas ola bilər. Yəni qorxularından nə olur-olsun "sülh sazişi" adlanan bir sənəd imzalamaq istəyirlər. Amma bu cür qeyri-ciddi yol tutmaq dövlətləri heç vaxt sülhə gətirə bilməz. Ona görə də mən hesab edirəm ki, razılaşdırılmayan maddələrlə bağlı intensiv iş getməlidir və bu qədər (70 gün) gecikmədən operativ yazışmalar getməlidir ki, nəyəsə nail olmaq mümkün olsun. Çox təəssüf ki, Ermənistan bu yolu tutmur.
Sonuncu Almatı görüşündə ümid yaranmısdı ki, bir neçə addım irəli getmək mümkün olar. Lakin danışıqların başlanmasından bir neçə dəqiqə əvvəl Mirzoyan bəyanat verdi ki, sülh sazişi "Qranada prinsipləri" əsasında olmalıdır. Hansı ki, onu Azərbaycan qəbul etmir və sülh sazişini bu şəklə salmağın mümkün olmadığını əsaslandırır. Yəni bir tərəfdən özlərini sülhpərvər göstərirlər, digər tərəfdən sülh sazişinin imzalanmasını uzadırlar. 2022-ci ilin 10 martından başlayan danışıqlar ermənilərin bu cür qeyri-konstruktiv davranışları ilə zəngindir və 2023-cü ildə sülh sazişinin imzalanmamasının günahkarı da Ermənistandır. Bu gedişlə 2024-cü ildə də sazişin imzalanması mümkün olmayacaq, bəlkə Ermənistana verilən tapşırıq da elə budur".
Akif NƏSİRLİ
