KÖHNƏ VERSİYA            

Şeytan xislətindən yoğrulmuş “arzular”...

Image

Sakit okean sahillərindən Batı Avropaya qədər ərazilərin əski, kökənli Türk tayfalarından olan Quzların soykökündən gələn şəcərə antrotoponimi kimi Azərbaycanın qədim Oğuz nahiyəsində dünyaya gələn, bu torpağın bərəkəti ilə böyüyən, amma sonda satqın və naxələf çıxan general-mayor M.M.Silikovun (1863-1937, 1918-1920-ci illərdə Qərbi Azərbaycanda Türk-Müsəlman əhalisinə qarşı soyqırım faciələrinin canilərindən biri) nəvəsi Nvard Silikova “Erməni arzusu”  kitabını “erməni xalqının ideoloji manifesti” adlandırmışdır.

Ön söz və 16  fəsildən ibarət olan bu kitab (2023) ümumilikdə ibtidai insan-hay sürüsünün ictimai amalını, eləcə də hay kilsəsinin dəyişilməz məqsədini, xislətini ifadə edir-mifik “Ermənistan Çarlığı”nın sərhədlərinin (Anadolu dağlıq yaylasının cənub-şərqindəki Fərat çayından Xəzər dənizinin qərb hissəsində Kür çayına qədər olan coğrafi ərazilrə kimi) bərpa edilməsi və “Böyük Ermənistan”nın yaradılması uğrunda yeni mərhələdə (XXI əsrdə) qarşıda duran vəzifələrin müəyyən edilməsi məzmunundan ibarətdir..

Müəllifi, ictimai fəal kimi (Rusiya Federasiyasında rus və ərəb dillərində fəaliyyət göstərən “Realist” agentliyinin redaktoru, “Qədim Ermənistan”ı siyasi-hərbi yolla bərpa etməyi qarşısına məqsəd qoyan “Aşxarajoxov” (“Sülh yığıncağı”) təşkilatının təsisçisi) qələmə verilən hay-daşnak Sarkis Tsakuryan olsa  da, əslində bu dəyişilməz milli-genetik şüurun xəstə ideya və ideoloji iddiaları dinsiz hay kilsəsinin yüzilliklər ərzində formalaşmış, Tarixi məqamından və Coğrafi məkanından asılı olmayaraq Türk-Müsəlman dünyasına qarşı davamlı qalan mürtəce və hiyləgər məqsədinin ifadəsidir.

Həyat və ictimai “dəyuərlər” səviyyəsində olan bu ideoloji və milli strateji niyyətin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulan və mifolooji təsəvvürlərdən-xülyalardan yoğrulan “Böyük Ermənistan”ın  uydurma “qədim sərhədləri” daxilində “Ararat çarlığı”nın dirçəldilməsi, Cənubi Qafqazda və Şərqi Anadoluda guya “itirilmiş torpaqları”n geri qaytarılması, böyüyən nəslin bu ruhda formalaşması “Aşxarajoxov” qurumu olaraq   müasir hay kilsəsinin və onun idarə etdiyi  ibtidai insan-hay sürüsünün qarşısında duran əsas məsələlərdir.

Qeyd edilən məqsədi özündə ehtiva edən, 17 ay ərzində yazılan, kitab nüsxəsindən əlavə həm də “ArmenianDream.com” internet səhifəsində yerləşdirilən  “Erməni arzusu” toplusunun giriş hissəsində (“Ön söz” bölüümü) hay kilsəsinin Türk-Müsəlman dünyasına qarşı nifrəti, iblisanə xisləti aydın ifadə olunub, “bu cəbhənin əsgərləri üçün “ideoloji silah” hədiyyəsi”nin gələcəkdə erməni və ingilis dillərində çar edilməsi nəzərdə tutulub”, çünki, bu kitan “xalq ideologiyası” hesab olunur.

XX əsrin əvvəllərində Qərbi Azərbaycanda, eləcə də, Zəngəzur mahalında dinc soydaşlarımızın (100-120 min nəfərə qədər) soyqırım faciələrinə bais olmuş daşnak qulduru Q.Nijdenin vəsiyyəti (“xalqın məqsədi, ideyası onun gələcəyini müəyyən edir”) ilə açılan Ön sözdə qeyd edilir ki, guya Xristianlığa qədərki dövrdə (e.ə. minillik) mövcud olmuş Böyük Tiqranın hakimiyyəti altında olmuş “Böyük Ermənistan” və Xristianlığı qəbul etmiş, M.Maştotsun yaratdığı “Qədim Ermənistan” sərhədlərinin bərpası 4,5 min illik tarixə malik Hayk nəslinin vəsiyyətlərinə uyğun olaraq yeni ideya sisteminə XXI əsrdə böyük ehtiyac olduğundan “Erməni arzusu” təsadüfi yaranmamışdır. Və bildirilir ki, Türk-Müsəlman dünyasına qarşı mübarizədə (ərazi iddiaları timsalında) 3 ideoloji silahın gücündən (təbii ki, bu sahədə bütün əlçatan vasitələrdən istifadə etməklə) istifadə olunmalıdır:

- erməni kimliyinin təsdiqi;

- Dünyaca erməni bütövlüyünün yaradılması;

- “Böyük Ermənistan”ın bərpası üçün siyasi, hüquqi, ictimai, hərbi, milli-mədəni, ideoloji... məsələlərin müəyyən edilməsi və həyata keçirilməsi.

Ön sözdə vurğulanır ki, “erməni” xalqı “erməni arzusu” olmadan parçalanmış kuzəyə bənzəyir. Bu hissələrin birləşdirilməsi, ulu əcdadlardan qalmış kuzənin bütövləşməsi “erməni məhlulu”-“erməni arzusu” ilə mümkündür və bu mütləq vacibdir. Xristianlığa qədərki dövrdə “II Tiqran”ın yaratdığı “Böyük Ermənistan” ilə xristian “Ermənistan”ının (yaradıcıları “çar Vramşapux” və “maarifçi M.Maştots”), “Kilikiya Ermənistanı” ilə “Qarabağ məlikliyi”nin, “I Ermənistan Respublikası”nın, sonra “Sovet Ermənistanı” (xarixi dövlətlərin işğalı altındadır) sərhədlərinin birləşdirilməsi...  “erməni arzusu”nun  əsas məramı və məqsədidir.

XVIII əsrin əvvəllərindən başlayaraq əsasən Cənubi Qafqazda (Azərbaycan hüdudlarında) və Şərqi Anadolu yaylasında (Osmanlı Türkiyəsi vilayətlərində) kökənli Türk-Müsəlman qövmünə qarşı hay kilsəsi tərəfindən həyata keçirilən soyqırım/düşmənçilik siyasətinın nəticələri XXI əsrin əvvəllərində iflasa məhkum olduğundan irəli sürülən yeni siyasi-hərbi  müstəvidə   ilk amil kimi “hay mənsubiyyətinin mənşəyi” mövzusu xəstə ideologiyanın əsasını təşkil edir.

Ona görə də toplunun I hissəsi “Kimdir ermənilər? Əsrlərin dərinliyinə səyahət” adlanır. 

Dörd fəslin yer tutduğu bu hissədə (“Hayk xalqının beşiyi”, “Ermənistanın sərhədləri: Böyük Hayk harada qurtarır”, “Müstəmləkəçiliyə qarşı erməni mübarizəsi”, “Tarixin dərsləri”) ibtidai insan-hay sürüsünün tarxi, mənşəyi az qala Dünya tarixi ilə  eyniləşdirilir və aşağıdakı uydurma və xəstə mühakimə irəli sürülür:

- guya, “erməni” antrotoponimi “Allah tərəfindən yaradılmış adam” mənasındadır və ya “Allah adamı” kimi tələffüz edilir, “ermənistan” - “Allah tərfindən yaradılanların ölkəsi” deməkdir. Bu səbəbdəndir ki, belə bir gülünc və uydurma fikrə dini-fəlsəfi örtük çəkmək üçün XII əsrdə bu sürünün baş keşişi  IV Nersesin (1100-1173) guya  tayfasını “Günəşin övladları” adlandırmasını dəstəvuz edirlər.

Daha irəli cuman, fürsətcil  haylar Dünyada “qədim”liklərini nəyin bahasına olursa-olsun yalandan təsdiqləmək üçün “Avesta” kitabına da istinad edərək iddia edirlər ki, Allahın yer üzündə yaratdığı ilk insanlar “Hayomartlar” onların soyu, kökü, mənşəyi... bilinməyən əcdadlarıdır və onlardan da ari ailələri/xalqları yaranmışdır, o cümlədən, yunanlar da, farslar da...

“Allahın ilk yaratdığı xalq”ın Yer üzündə “beşiyi” “erməni dağlıq yaylası” (?) olmuşdur, kitabın I fəslinin “Hayk xalqının beşiyi” adlı I hissəsində qeyd edilir.

Məlumat üçün bildidrim ki,bu sətirlərin müəllifi tərəfindən 28 noyabr 2023-cü il tarixli 44(3287) nömrəli “Hüriyyət” qəzetinin 13-cü səhifəsində çar edilmiş “erməni dağlıq yaylası?” məqaləsində bu orotoponimin elmi-nəzəri, tarixi-coğrafi əsasları təhlil edilərək, uydurma “erməni dağlıq yaylası” toponiminin   qondarma olduğu sübut edilmişdir.

Uydurma və xəstə təxəyyülün məhsulu olan “Erməni arzusu” kitabının I hissəsində yenə də əcdadlarının qondarma mülahizələrinə yer verilib. Həyasızcasına yazılıb ki, İlahi Yaradan qədim hayların “Vətəni” kimi “erməni dağlıq yaylası”nı-Dünyanın Sakral-Cənnət məkanını seçmiş, onları orada məskunlaşdırmışdır, hətta Nuh peyğəmbərin əfsanəsindən 500-600 il əvvəl. Bu məkandan axan çayların (Dəclə, Fərat, Araz və Kür şayları...) hövzələri isə Allah tərəfindən Hayk nəslinə ayrılmış İlahi Payıdır, dini-mistik məzmuna malikdir...bu səbəbdən bu ərazilərdə “yadlar”ın yerləşməsi bütün mənalarda qəbuledilməzdir.

İddia olunur ki, “Bibliya”da Hayklara məxsus Kür çayının (Fison çayı) Qara dənizin şərq hissəsindən, qızıl örtüklü Kolxida düzənliyindən axması qeyd edilib (müasir Gürcüstan Respublikasının Minqreli, İmeretiya, Quriya...bölgələri, Kolxida ərazisi...) və bu yerlər də Noy (Nuh) ardıcıllarının xələflərinə məxsus yerlərdir.

Amma, dünyanın görkəmli din alimləri yekdil rəy vermişlər ki, “Bibliya” kitabında “erməni”, hayk”, “hay”...termini yoxdur, ümumiyyətlə, indiki “erməni” toplumu barədə bu səmavi kitabda bir kəlmə də olsun ifadəyə və yaxud bənzətməyə yer verilməyib.

Bu həyasız tayfa isə utanmadan yazırlar ki, e.ə. 600-ci ildə Babil və “Ararat” çarlığı hüdudlarında yaşayan hayları bəzən “Askanaz xalqı” adlandırıblar, çünki, Askanaz Nuh peyğəmbərin soyundan olmuş və həm də Babil çarlığının quruculuğunda yaxından iştirak etmişlər. Dünya tarixşünaslığında e.ə. dövrə aid tarixi hadisələr əsrlər/minilliklər üzrə şərh edilsə də, bu tarixi dürüstlük haylar üçün qəbuledilməzdir.

Belə ki, həmişə olduğu kimi, onlar e.ə. tarixi “ili”nə və “günü”nə qədər tapıb “yaza” bilirlər. Yəni, deməyəsən, e.ə. 11 avqust 2492-ci il tarixdə “qüdrətli” Hayk Van gölü sahilində Babil hökmdarı Bela (e.ə.VIII-VII əsrlər) qalib gəlmiş və Hayk dövlətinin əsasını qoymuşdur. Və bu nəslin ardıcıllarının adları antrotoponim kimi “erməni dağlıq yaylası” məkanlarında “qorunub saxlanılır”...

(ardı var)

Qismət  Yunusoğlu
Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi 

R.S. Türkiyə Cumhuriyyətinin “ES Film” studiyasında çəkilmiş “Paytaxt: Əbdülhəmid” tarixi serialının 162-ci bölümündə Sultan II Əbdülhəmid xan ilə din alimi Qalib Əfəndi arasında qısa görüşdə “Qurani-Kərim”dən sonra ən qiymətli hədislər toplusu olan “Səhihi-Buxari” / “Buxari-Şərif” kitabının saxta hədislərlə/bilgilərlə çap edilib yayılmasının Vətən, Dövlət və Xalq naminə törədə biləcəyi faciələrdən və qarşısının alınması vacibliyindən söhbət açılır - saxta, yalan, uydurma  məlumatların yayılması artdıqca güc-tez  doğru kimi qəbuledilmə ehtimalı olur, bu  isə dövlətin sabitliyi üçün böyük təhlükədir...







VİDEO

Zəngəzur dəhlizində özəl şirkətin nəzarət məsələsinin mənşəyi bilindi - Şarl Mişel - VİDEO

Paşinyan Lavrovun üzünə sərt qayıtdı... - VİDEO

Ermənistan indi də İranın marionetkası adlandırıldı... - VİDEO

Üç azərbaycanlının məcburən Ukrayna müharibəsinə aparılması siyasi təzyiq faktına bənzəyir...

Türk dünyasının arxeoloqları Qarabağdakı bütün saxta erməni izlərini ifşa edəcəklər...

İnternet bahalaşandan Abşeronun Masazır kəndində telefonlar da bərbad günə qalıb...

SON XƏBƏRLƏR

18.09.2024 | 01:12
İsraildən Livana görünməmiş hücum - peycerlərə sızaraq onları eyni vaxtda partlatdılar, çox sayda ölən və yaralananlar var...

17.09.2024 | 22:25
Hərbi Hava Qüvvələrinin Komandanı Türkiyənin Baş Qərargah rəisi ilə görüşdü - FOTO

17.09.2024 | 21:45
Bakıda COP29-la bağlı zolaqların salınmasına başlandı - 14 nəqliyyat qovşağı olacaq...

17.09.2024 | 21:11
Zəngəzur dəhlizində Ermənistanın və İranın müqavimət imkanları tükənir...

17.09.2024 | 20:56
Üç azərbaycanlının məcburən Ukrayna müharibəsinə aparılması siyasi təzyiq faktına bənzəyir...

17.09.2024 | 20:42
Sejurne “parlaq riyakarlığa” yol verdi – “Fransa və Ermənistan sülh istəyir”...

17.09.2024 | 20:29
USAID rəsmisindən məsuliyyətsiz bəyanat - Koulman antiterror tədbirləri ilə bağlı faktları təhrif etdi...

17.09.2024 | 20:28
Türk dünyasının arxeoloqları Qarabağdakı bütün saxta erməni izlərini ifşa edəcəklər...

17.09.2024 | 20:17
Dövlət büdcəsinin 2025-ci il üzrə proqnozlaşdırılan gəlirləri və xərcləri açıqlandı...

17.09.2024 | 20:15
Rusiyanın “beşinci kolonu” Ermənistan üçün “Donetsk ssenarisi” hazırlayır...

17.09.2024 | 20:02
Əliyev İrəvanla sülh üçün 2 çox vacib şərti Blinkenə xatırlatdı...

17.09.2024 | 19:48
ABŞ bir tərəfdən sülh istəyir, digər tərəfdən Ermənistanı silahlandırır...

17.09.2024 | 19:35
Paşinyan-Kobaxidze görüşündən ilginc məlumat - Ermənistan Azərbaycansız dəhlizlərə necə qoşulacaq?..

17.09.2024 | 19:23
Azərbaycanın demoqrafik həyatında narahatlıq yaradan təzahürlər var...

17.09.2024 | 19:09
Vətəndaş cəmiyyəti 1 sentyabrda aktiv seçki hüququnu necə reallaşdırdı?...

17.09.2024 | 18:55
Seçkidən sonra partiya sədrlərinin istefası partiyaları böhrandan qurtara biləcəkmi?..

17.09.2024 | 18:41
Ermənilər saxta “Musa dağ soyqırım abidəsi”nə fransız naziri də apardılar - Əslində “Musa dağ” nədir?..

17.09.2024 | 18:28
Paşinyan erməni xalqından üzr istədi - jestin konkret hədəfləri var...

17.09.2024 | 18:22
Suverenliyinin bərpası ilə yeni dövrə qədəm qoyan Azərbaycanın növbəti hədəfi...

17.09.2024 | 18:14
İnternet bahalaşandan Abşeronun Masazır kəndində telefonlar da bərbad günə qalıb...

17.09.2024 | 18:00
Fransız nazir İrəvanda Rusiyaya “müharibə elan etdi” - “nəyin bahasına da olsa...”

17.09.2024 | 17:46
Bakının 26 yerində tətbiq olunmuş "Yaşıl dalğa" nə deməkdir?...

17.09.2024 | 17:45
Respublika üzrə pensiyalar sentyabrın 20-də ödəniləcək

17.09.2024 | 17:33
Paşinyan COP29-da iştiraka bu səbəbdən qərar verə bilmir...

17.09.2024 | 17:26
ATU-da “Cərrahi platforma” tədris portalının təqdimatı keçirilib

17.09.2024 | 17:24
Qədim tibb kitabları Müzafəddin Əzizovun tərcüməsində...

17.09.2024 | 17:19
Kobaxidze Gürcüstana ABŞ sanksiyalarının arxasındakı qüvvələri açıqladı - günahkar Dövlət Departamenti deyil, onlardır...

17.09.2024 | 17:10
"Qələbəmi şəhid ailələrinə həsr edirəm"... - Parataekvondo üzrə ilk Azərbaycan qızıl medalçısı

17.09.2024 | 16:57
Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin sabiq sədri həbs edildi

17.09.2024 | 16:33
Rusiyanı Ukraynada öz pulu ilə alınan silahlarla vuracaqlar - rusların 1,4 milyard avrosu ilə Ukraynaya silah alındı...

17.09.2024 | 16:28
Prezident Hacıqabul və Salyanın icra başçılarını dəyişdi

17.09.2024 | 16:24
İraq şirkətləri azad edilmiş ərazilərdəki layihələrdə iştiraka dəvət edildi

17.09.2024 | 16:18
Balakəndə əməliyyat keçirildi - 3 narkoplantasiya aşkarlandı, 5 nəfər saxlandı... - FOTO/VİDEO

17.09.2024 | 16:14
Müdafiə Nazirliyində Mətbuat xidməti ləğv edildi

17.09.2024 | 16:08
Fransa Milli Assambleyası toplandı - Makronun taleyi həll olunur

17.09.2024 | 16:07
Dövlət Komitəsində vətəndaşların növbəti qəbulu keçirilib

17.09.2024 | 15:52
Britaniya ABŞ-ın razılığı olmadan Ukraynanın Rusiyanın dərinlikərini vurmasına icazə verməyəcək...

17.09.2024 | 15:40
BMU yeni tədris ilinə uğurlu göstəricilərlə başlayıb

17.09.2024 | 15:36
Bakıda mağazaları soyan və "Prius” qaçıran dəstə üzvləri kameralara yaxalandı... - FOTO/VİDEO

17.09.2024 | 15:07
İrandan Türkiyəyə narkotik aparan sürücü Naxçıvanda "ilişdi"

17.09.2024 | 14:57
COP29 sədrliyi iqlim dəyişmələri ilə mübarizəni sürətləndirmək üçün yeni təşəbbüslər təqdim edir...

17.09.2024 | 14:43
Mehdiabadda axtarışda olan 14 nəfər saxlandı - VİDEO

17.09.2024 | 14:36
Bayılda 56 nömrəli marşrutun keçmiş sahibi xəttin yeni sahibinin avtobuslarına hücum etdi

17.09.2024 | 14:18
Pezeşkian söz verdi - əxlaq polisi qadınları narahat etməyəcək...

17.09.2024 | 14:00
Rəsmi Bakıdan Niderlandın qərəzli iddialarına cavab - bu cür bəyanatlara son qoymağa çağırırıq...

17.09.2024 | 13:46
Paşinyan Köçəryan və Ohanyanı damlamaqda qərarlıdır - sabiqlərə yeni cinayət işi açıldı

17.09.2024 | 13:20
Muxtar Babayev Dünya Bankının nümayəndələri ilə COP29-a hazırlığı müzakirə etdi

17.09.2024 | 13:03
17 сентября, Стамбул. Тайная встреча США - России - ЕС по Карабаху - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

17.09.2024 | 12:47
Qarabağ Universitetinin tələbələri Xankəndidə... - FOTO

17.09.2024 | 12:30
Antiterror əməliyyatının keçirilməsinə zərurət yaradan səbəblər...

17.09.2024 | 12:00
Məsud Pezeşkian Nyu-Yorka səfər edəcək

17.09.2024 | 11:30
Türkiyəli aktyor bu serialın hər bölümü üçün 3,5 milyon qazanacaq...

17.09.2024 | 11:20
Makrona ŞOK - sabah impiçmenti müzakirəyə çıxarılacaq

17.09.2024 | 11:15
Fiziki xidmətlərin 15 faizi rəqəmsal formaya keçəcək- rəsmi açıqlama

17.09.2024 | 11:10
Rusiya Azərbaycanla razılaşdırdığı mövqeni ermənilərəmi satır? - CANLI

17.09.2024 | 11:06
Naxçıvanda hərracda satılan əmlakların sayı açıqlandı

17.09.2024 | 11:00
"Ermənistan Rusiyaya xarici ticarətdə “nəfəslik” verməklə Ukraynadakı müharibəni maliyyələşdirir" - Azərbaycan QHT-ləri

17.09.2024 | 10:31
Prezident İlham Əliyev Əlcəzairin yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - FOTO/YENİLƏNDİ

17.09.2024 | 10:30
"Ən böyük risk Ukraynada Putinin qələbəsi olacaq" - Stoltenberqdən ETİRAF

17.09.2024 | 10:20
Bu ölkədə qasırğada ölənlərin sayı 220 nəfəri ötdü

17.09.2024 | 10:16
Türkiyədə 2 təhlükəli terrorçu öldürülüb - nazir sosial şəbəkə hesabında açıqladı

17.09.2024 | 10:06
Bakı metrosunda qatarların hərəkəti 4 dəqiqə ləngiyib - SƏBƏB?

17.09.2024 | 10:00
II Bakı Təhlükəsizlik Forumu keçirilib

17.09.2024 | 09:30
Sabunçunun bu ərazilərində qaz olmayacaq - əhaliyə XƏBƏRDARLIQ

17.09.2024 | 09:25
Xarici ticarətimizdə profisit 13-dən 4 milyard dollara düşüb - 3 ildir niyə belə olur?...

17.09.2024 | 09:15
Antoni Blinken Misir yolçusudur

17.09.2024 | 09:14
Yer kürəsində güclü maqnit qasırğası başlayıb- XƏBƏRDARLIQ

17.09.2024 | 09:10
Sabunçuda 2 avtomobil toqquşub

17.09.2024 | 09:06
Özbəkistan Cüdo Federasiyasının prezidenti Bakıdadır

17.09.2024 | 09:00
Tramp Bayden və Harrisi "topa tutdu" - sui-qəsdə görə onlar günahkardır!

17.09.2024 | 08:46
“İRƏLİ” İctimai Birliyinin IX hesabat-seçki konfransı keçirilib

17.09.2024 | 08:42
Bu xəstəxanalarda direktor müavini işləmək istəyənlər yoxdur?..

17.09.2024 | 00:49
ABŞ 60-dan çox Gürcüstan rəsmisinə və onların ailə üzvlərinə sanksiya tətbiq etdi...

17.09.2024 | 00:06
ABŞ Azərbaycan və Ermənistan XİN başçılarının görüş imkanını nəzərdən keçirir - Dövlət Departamenti açıqladı

16.09.2024 | 21:14
Ermənilər "slavyan sivilizasiyasının da baniləri" imişlər... Yeni iddia

16.09.2024 | 20:58
Azərbaycan sərhəd delimitasiyasında daha əlverişli mövqeyə çıxdı...

16.09.2024 | 20:43
Mərkəzi Asiyaya qlobal maraq artır - regiona giriş qapısı Azərbaycandır...

16.09.2024 | 20:29
Pezeşkiyan Kürdüstanda Türkiyə və İsrailə qarşı çoxsaylı gediş etdi...

16.09.2024 | 20:14
Rusiya "Zəngəzur dəhlizi"ndə Azərbaycan əleyhinə oynamağa başladı...

16.09.2024 | 20:10
MSK seçkilərlə bağlı yekun sənədləri Konstitusiya Məhkəməsinə təqdim etdi

XƏBƏR ARXİVİ

«    Sentyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30