Ermənistan Belarusla da düşmən oldu...
Rusiya ilə yanaşı, Ermənistanın son dövrlərdə Belarusla da münasibətlərini əhəmiyətli dərəcədə kskinləşdirdiyi müşahidə olunur.
Xatırladaq ki, baş nazir Nikol Paşinyan cari ilin iyun ayında parlamentdə çıxışı zamanı bu xüsusda rəsmi münasibətlərə təsir edə biləcək qalmaqallı açıqlamalar vermişdi. Qeyd etmişdi ki, bundan sonra Ermənistanın heç bir rəsmi nümayəndəsi Belarusa səfər etməyəcək: “Mən bəyan edirəm ki, Aleksandr Lukaşenko prezident olduğu müddətdə bir daha Belarusa gəlməyəcəyəm”. Paşinyan hesab edir ki, Lukaşenko Ermənistandan üzr istəsə və ya Belarus Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatını tərk edərsə, İrəvanın KTMT-yə münasibəti dəyişə bilər: “KTMT rəhbərlərindən biri bəyan edir ki, 44 günlük müharibənin hazırlanmasında iştirak edib, təşviq edib, Azərbaycanın qələbəsinə inanıb və arzulayıb. Və bundan sonra mən gedib Belarusun prezidenti ilə oturub KTMT formatında məsələ müzakirə edim?”. Bundan öncə Bakıda olan Lukaşenko Azərbaycan rəsmiləri ilə görüşündə İkinci Qarabağ müharibəsinə toxunub. Deyib ki, müharibədən əvvəl prezident İlham Əliyevlə təkbətək görüşündə bu nəticəyə gəliblər ki, müharibədə qələbə çalmaq olar, bu vacibdir və qələbəni qoruyub saxlamaq daha vacibdir. İrəvanın mövqeyindən sonra Belarus və Ermənistan bir-birinin səfirlərini məsləhətləşmələr üçün geri çağırıb. Belarus Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, onlar Ermənistanın daxili siyasətində nə qədər çətin vəziyyət olduğunu görür. Qurumun sözçüsü Anatoli Qlaz bildirib: “Lakin Belarusun bununla nə əlaqəsi var? Əlbəttə ki, fərqli insanlar ciddi emosional təzyiqə fərqli müqavimət göstərirlər, biz bunu anlaya bilərik. Amma biz başa düşmürük - Belarusun bununla nə əlaqəsi var? Əgər kimsə xarici düşməni göstərməklə diqqəti daxili problemlərdən yayındırmaq qərarına gəlibsə, bu, uzaqgörən siyasət deyil”. Bütün bu qalmaqal səngiməmiş Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenkonun “Rossiya” telekanalına müsahibəsində Ermənistanla bağlı dedikləri İrəvanda şok effekti yaradıb. Lukaşenko vurğulayıb ki, Rusiya və Belarusdan başqa Ermənistan heç kəsə lazım deyil: “Bax, bu nə siyasətdir? Bizdən başqa kimə lazımdır axı ermənilər? Onlar heç kimə lazım deyil. Qoy, öz iqtisadiyyatlarını inkişaf etdirib sahib olduqları şeylərə fokuslansınlar. Nə Fransası? Nə Makronu? Sabah Makron olmayacaq və hər kəs bu Ermənistanı unudacaq. Eyni şey ABŞ-la da olub”. Onun sözlərinə görə, postsovet ölkələrində bir şey baş versə, köməyə Rusiya gələcək: “Bax, Qazaxıstanda nəsə baş vermişdi. Kimdən kömək istədilər? Çin, Hindistan, Pakistan ora yaxın idi… Amma yox. Bax, dedilər ki, “Putin, Lukaşenko, kömək edin!” Və biz KTMT sülhməramlılarını yarım gün ərzində ora göndərdik…Vəziyyəti sakitləşdirdik”. Lukaşenko bu sözləri qınamaq və danlamaq üçün demədiyini bildirib: “Lakin anlamaq lazımdır, elə bir vəziyyət yarana bilər ki, bizdən kömək istəyəcəksiniz, kimdənsə yox. Heç kim sizin köməyinizə gəlməyəcək”. Belarus prezidenti keçmiş Sovet ölkələrinin iqtisadi məkan yaratdığını da xatırladıb: “Onu niyə itirməliyik ki? Bu ölkələrin məhsullarını Amerikada və ya Avropa İttifaqında gözləyirlər? Yox əşi. Çatışmayan şeylərdən, bəlkə də, 2 milyon dollarlıq nələrsə alarlar, qalan şeylərdə isə “özünüz yeyin” deyəcəklər. Böyük həcmdəki artığı isə Rusiyaya – ortaq bazara satmaq üçün xahiş edirlər. Ona görə də sahib olduğumuz şeyi niyə itirməliyik ki? Gəlin, sahib olduğumuzu daha da artıraq”.
Bütün bunlardan sonra Ermənistanın hakimiyyətə yaxın bir neçə qərbyönlü siyasi qrupu hökumətdən Minsklə bütün əlaqələri kəsməyi tələb edib. “Respublika naminə”, Avropa və Xristian-Demokrat partiyaları, bəzi ictimaiyyət nümayəndələri İrəvandan Ermənistanın Belarusun üzv olduğu bütün ittifaq və təşkilatlardan çıxmasını tələb edib. “Respublika naminə” partiyanın nümayəndəsi Arman Babacanyan tələbnamənin mətnini oxuyub: “Belarusun Ermənistandakı səfiri və diplomatik missiyası “persona non grata” elan olunsunlar və onlara Ermənistan ərazisinin tərk edilməsi üçün üç gün vaxt verilsin”. “Respublika naminə” partiyanın sədr müavini Ruben Mehrabyan Lukaşenkoya müraciətlə deyib: “Ermənilərin kimə lazım olduğunu, Allaha şükür ki, sən həll etmirsəm”. Onu da qeyd edək ki, “Respublika naminə” partiyanın üzvləri və tərəfdarları etiraz olaraq Belarus səfirliyinin divarlarını yumurta, pomidor və kartof “atəşinə” tutublar. Siyasi fəallar əmindirlər ki, vaxtaşırı erməniləri təhqir edən Lukaşenko təlimatlarını Rusiya prezidentindən alır. Minsk İrəvanın ittihamlarını rədd edir və bildirir ki, Paşinyan bu hay-küyü qaldırmaqla diqqəti ölkə daxilindəki problemlərdən yayındırmağa çalışır. Onu da qeyd edək ki, Ermənistanın müvəqqəti işlər vəkili Narek Tiraturyan Belarusun İrəvandakı diplomatik missiyasının binasına qarşı vandalizm aktı ilə əlaqədar Belarus Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb. Belarus deputatı Oleq Romanov İrəvandakı Belarus səfirliyi qarşısında keçirilən mitinqi şərh edərkən bildirib ki, bu, demoqrafik fəlakət yoludur, çünki Ermənistan cəmiyyəti parçalanır, ölkə isə demoqrafik potensialını itirir.
Tahir TAĞIYEV