Naxçıvan durğunluq və böhranda - təhsil necə inkişaf edə bilir?..
Rəsul Cahangirli: “Çətinliklərə rəğmən yüksək nəticə göstərilirsə, bu, Naxçıvan şagirdlərinin fədakarlığından irəli gəlir”
Naxçıvan Muxtar Respublikasının təhsil naziri Elxan Nəcəfov “Azərbaycan müəllimi” qəzetinə son dövrlərdə Naxçıvan təhsil sistemində əldə olunan uğurlar və qarşıya qoyulan hədəflər haqqında müsahibə verib.
Nazir Naxçıvanda ötən və bu il böyük irəliləyişlərin baş verməsindən danışıb: “Buraxılış və qəbul imtahanlarında şagirdlərimiz tərəfindən son 5 ilin ən yüksək nəticələri əldə edilib. Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən tam (11 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə keçirilmiş buraxılış imtahanının nəticələrinə əsasən, imtahan iştirakçıları arasında Naxçıvan Muxtar Respublikasının ümumtəhsil məktəblərindən 4 şagird 300 bal toplamaqla ən yüksək nəticəni göstərib. Bölgələr arasında da muxtar respublikanın ümumtəhsil məktəbləri ən yüksək göstəricilər baxımından ikinci yerdə qərarlaşıb. 292 şagirdimizin 250-300 bal intervalında nəticə göstərməsi şagirdlərimizin yüksək hazırlıq səviyyəsini təsdiqləyir. Həmçinin 2023-2024-cü tədris ilində keçirilən ümumi (9 illik) orta təhsil səviyyəsi üzrə də buraxılış imtahanlarında 5 şagirdimiz 300 bal toplamaqla maksimum nəticəni əldə edə bilib. Məzunlar qəbul imtahanlarında da bu missiyanı uğurla davam etdirərək ötən ilin nəticələrini geridə qoyublar. Belə ki, 2022-2023-cü tədris ilində 600-700 bal intervalında nəticə əldə edən məzun sayı 42 nəfər olub, 2023-2024-cü tədris ilində isə bu say 104 nəfərə yüksəlib. Məhz bu göstəricilər ötən tədris ili ilə müqayisədə 2.5 dəfə çoxdur”.
Rəqəmlərdən məlum olur ki, yaxşı nəticə göstərənlərin sayı artır. Bütövlükdə, Naxçıvan təhsilindəki irəliləyişlərə şübhə etmirik. Ancaq çox maraqlıdır, Naxçıvanda, xüsusən də son iki ildə sosial-iqtisadi vəziyyətin ağırlaşması ilə bağlı demək olar hakim bir rəy var. Naxçıvanda camaat da belə fikirləşir, mediada gedən çıxışlar da bunu deyir. Hətta rəsmi rəqəmlərə görə, Naxçıvanda son iki ildə 55 minə yaxın iş yeri bağlanıb. Orada böyük işsizlik var. Bir sıra idarələrdə hələ də DTX-nın yoxlamaları davam edir və tam şəkildə yekunlaşmayıb. Ümumi sosial-iqtisadi sferada tənəzzül, geriləmə, durğunluq dayanmayıb. Belə bir şəraitdə təhsildəki bu inkişaf nə ilə izah oluna bilər? O cümlədən, inkişafı göstərən rəqəmlər nə dərəcədə real sayıla bilər?
“Sosial-iqtisadi göstəricilər yaxşı olsaydı, orada əldə olunan göstəricilər indikindən qat-qat böyük olardı”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən ekspert Rəsul Cahangirli Naxçıvanda təhsil sahəsində əldə olunan müsbət nəticələrə birmənalı yanaşmadı: “Əvvəla, sosial-iqtisadi göstəricilər yaxşı olsaydı, Naxçıvanda əldə olunan göstəricilər indikindən qat-qat böyük olardı. Ötən iki ildə Naxçıvandan miqrasiya azalmayıb, yeni iş yerləri açılmayıb. Tam əksinə, iş yerləri bağlanıb. Belə olan halda təhsildə göstəricilərin müsbətə doğru dəyişməsi maraq doğurur. Ola bilsin ki, nazir bəzi məqamları şişirdir. Yaxud da, bütün çətinliklərə baxmayaraq yüksək nəticə göstərilirsə, bu, Naxçıvan şagirdlərinin fədakarlığından irəli gəlir. Necə deyərlər, çətin sosial-iqtisadi şəraitdə təhsillə bağlı ciddi göstəricilər ortaya qoyurlar. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk illərində Naxçıvan çox ağır vəziyyətdə idi. Tamamilə blokada vəziyyətində idi. Bütün bunlara baxmayaraq, çətinliklərə, erməni işğalına qarşı duruş gətirə bildi. O baxımdan əldə olunan nəticələri orada təhsil alanların fədakarlığı ilə əlaqələndirirəm”.
Vidadi ORDAHALLI