Azərbaycanda narkomanların yeni müalicə üsulu təklif edilir...
Kənan Qubadzadə: “Azərbaycanda narkoloq çatışmazlığı da yaşanır, peşəkar narkoloqların əksəriyyəti bu sahədən uzaqlaşıb”
XXI əsrin ən böyük bəlalarından biri də narkomaniyadır. Bu bəlaya mübtəla olan insanlar üçün narkotik maddələr ilk dövrlərdə həzz mənbəyi olsa da, sonradan həyatlarının kabusuna çevrilir. Əksər hallarda belə insanların son sığınacağı narkoloji dispanserlər olur.
Bakıda və iri şəhərlərdə belə mərkəzlər olsa da, rayonlarda yaşayanların bu mərkəzlərə bağlanan ümidləri puça çıxır. Belə olan halda narkotik aludəçisi sağalmaq istəsə belə, dərdinə çarə tapa bilmir.
Bu məsələ ötən həftə Milli Məclisdə də müzakirə olunub. Qeyd edilib ki, bu gün qədər narkotik istifadəçilərinin müalicəsi üçün ölkədə kifayət dispanserlər yoxdur: “Xəstəxanalarla yanaşı bu cür dispanserlər də tikilib istifadəyə verilməlidir. Bakıda bu cür bir dispanser var idi, amma onun da rəhbərliyi yaxın vaxtlarda korrupsiya ilə bağlı məsuliyyətə cəlb olundu. Həmin şəxs xəstələri sağaltmaq əvəzinə, korrupsiya ilə məşğul olurdu”.
Ekspertlər də hesab edir ki, stasionar şəkildə müalicə alanlar üçün xəstəxanaların sayının artırılmasına ehtiyac var. Həmçinin, bu sahədə kadr qıtlığı da yaşanır.
“Ölkədə dövlət reabilitasiya mərkəzləri azdır, özəl sector da var ki, onlarda qiymət 1000-1500 manatdan başlayır”
Narkotizimlə Mübarizə İctimai Birliyinin icraçı direktoru Kənan Qubadzadə “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, ölkədə dövlət reabilitasiya mərkəzləri azdır. Özəl sector da var ki, onlarda qiymət 1000-1500 manatdan başlayır. Hər kəs bura müraciət edə bilmir. Səbəb isə qiymətlə bağlıdır: “Qiymət münasib olmalıdır. Həmçinin, reabilatiya zamanı tək narkotikdən asılılıq deyil, psixoloji asılılıqdan qurtulmağı başa salınmalıdır. Əsas psixoloji sağalmaqdır. Insan var ki, bədəni sağalıb dispanserdən çıxır və yenidən başlayır narkotik çəkməyə. Bunun səbəbi isə odur ki, narkotik həmin adamda şüuraltında qalıb. Bizdə şüuraltı müalicə, demək olar ki, yox səviyyəsindədir”.
Həmsöhbətimizin sözlərinə görə, Azərbaycanda narkoloq çatışmazlığı da yaşanır: “Peşəkar narkoloqların əksəriyyəti bu sahədən uzaqlaşıb. Səbəb isə əmək haqqıdır. Narkoloq kimi fəaliyyət göstərənlər bütün xırdalıqlara sahib olmadıqları üçün müalicə prosesi əksər hallarda effekt vermir”.
K.Qubadzadənin sözlərinə görə, narkotik vasitələrdən istifadə ilə bağlı erkən dövrdə müraciət edən xəstələrin müalicəsi ilə 5 il və daha uzun müddət istifadə edənlərin müalicəsi fərqlənir. 6-12 ay ərzində narkotik maddə istifadə edənlərin reabilitasiyası daha tez baş verir: “Yəni detoks proqramını bitirməklə müalicə kursu yekunlaşmır. Detoksdan sonra başladılan reabilitasiya mərhələsində xəstədə baş vermiş psixi dəyişikliklər addım-addım tənzimlənir. Ümumiyyətlə, narkomaniyanın geniş vüsət almasına mane olmaq üçün təbliğat işi aparılmalıdır. Həyata keçirilən profilaktik tədbirlər nəticəsində narkomaniyanın təhlükəli olduğu barədə ictimai rəy yaratmaq və gəncləri narkotik maddə istifadəsindən müəyyən qədər də olsa xilas etmək mümkündür”.
Günel CƏLİLOVA
