Hərbi quruculuqda İKT-nin üstünlükləri Vətən müharibəsində parlaq göründü...
Ölkədə informasiya cəmiyyətinə keçidi təmin etmək üçün əlverişli şəraitin yaradılması Azərbaycan dövlətinin siyasi prioritetlərindən biridir. İnformasiya texnologiyalarının inkişafı çox mühüm məna kəsb edən, eyni zamanda siyasi əhəmiyyəti olan məsələdir.
Vətən müharibəsi də bir daha sübut etdi ki, təkcə iqtisadiyyat və siyasətdə deyil, informasiya texnologiyalarının inkişafı hərbi sferada da önəmlidir. Peyk sisteminə malik, müasir informasiya texnologiyalarından düzgün istifadəni bilən ölkələrin müharibəni qazanma ehtimalı daha çoxdur. Bunun üçün dövlətin güclü kadr potensialı olmalıdır. Unutmaq olmaz ki, bugünkü dünya informasiya dünyasıdır. Hazırda informasiyaya çatmaq çətindir, ona görə də texnologiyanın inkişafı olduqca vacibdir. Ciddi siyasi əhəmiyyətə malik olan informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişafı istiqamətində görülən tədbirlər intensivləşdirilməlidir. Sözsüz ki, ölkədə bu istiqamətdə mühüm işlər həyata keçirilir. Bu, həm iqtisadi və siyasi, həm də hərbi baxımdan mühüm əhəmiyyətə malik amildir.
Vətən müharibəsi günlərində yüzlərlə belə saxta xəbərlər yaysa da…
Hərbi-siyasi ekspert Ramil Məmmədli qəzetimizə açıqlamasında bildirdi ki, bu gün xüsusi texnologiyaların köməyi ilə dövlətlərin ordusuna və əhalisinə təsir göstərmək imkanları mövcuddur: “ Eləcə də öz məlumat qaynaqlarını, əhalini düşmənin psixoloji təsirindən etibarlı qorumaq informasiya müharibəsində önəmli vəzifə sayılır. Hərbi əməliyyatlar zamanı ən vacib məqamlardan biri öz məlumat mənbələrini düşmən təsirindən qorumaq idi və Azərbaycan tərəfi bu işin öhdəsindən gəlməyi bacardı. Müharibə dövründə dövlətimizin informasiya resurslarına çoxsaylı kiberhücumlar təşkil edilib, bu hücumların qarşısı müvəffəqiyyətlə alınıb. Ümumiyyətlə, Ermənistan tərəfi, onları himayə edən xarici media mənsubları və sosial şəbəkə istifadəçiləri Vətən müharibəsi günlərində yüzlərlə belə saxta xəbərlər yaysa da, bunların çoxu məharətlə təkzib edilirdi. Bütün bunlar bir daha göstərir ki, informasiya müasir münaqişələr və müharibələr dövründə yetərincə böyük rol oynayır və dövlətin informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi baxımından müstəsna əhəmiyyət kəsb edir”.
Əsgər ən son texnologiya əsasında hazırlanan silahları idarə edə bilirsə…
Hərbi ekspertin sözlərinə görə, 2008-ci ildə ilk peykimizi kosmosa buraxanda bəzi bədxahlar deyirdilər ki, “bu Azərbaycanın nəyinə lazımdır?” Amma təkcə möhtəşəm tarixi zəfərlə başa çatan 44 günlük “Vətən müharibəsi”ndə Azərbaycanın kosmik sənayesinin nəyə qadir olduğunu gördülər və etiraf etməyə məcbur oldular ki, bu nailiyyətlər cənab Prezidentin uzaqgörən siyasətinin təntənəsidir: “Təbii ki, İKT-nin inkişafının müsbət tərəfləri ilə yanaşı, müəyyən təhlükəli elementləri də var. Bunlar, təbii ki, fərdi məlumatların oğurlanması, kiberhücumlar və s. nüanslardır. Çünki heç də hamı İKT-dən xoş məramlar üçün istifadə etmir.
Vətən müharibəsində dünya bizim hərtərəfli hazırlığa malik əsgərlərimizin olduğunu gördü. Müasir dövrün əsgəri daha çox intellekt mübarizəsi aparır. Əgər əsgər ən son texnologiya əsasında hazırlanan silahları idarə edə bilirsə, deməli, onun intellektual səviyyəsi də yüksəkdir. Vətən Müharibəsi ölkəmizdə elm və təhsilə olan diqqət və qayğını bir daha göstərdi.
Biz müharibənin təkcə hərbi cəbhədə deyil, həm də siyasi-diplomatik müstəvidə, informasiya platformasında həyata keçirildiyinin şahidi olduq. Azərbaycan Ordusunun konkret düşmən olan Ermənistan ordusu və erməni terrorçuları ilə mübarizəsi ilə paralel, ölkə rəhbərliyinin siyasi müstəvidə - dünyanın ən nüfuzlu informasiya agentlikləri, telekanalları, mətbu orqanlarının nümayəndələrinə müsahibə verməsi, hətta təxribat xarakterli, qərəzli sualları belə cavablandırması müharibə dövrü üçün kifayət qədər ciddi əhəmiyyətə malik idi.
Nəzərə alsaq ki, müharibə dövründə əvvəlki vaxtla müqayisədə Azərbaycan cəmiyyətinin əksər hissəsinin informasiya təhlükəsizliyinin qorunması, informasiyanın düzgün ötürülməsi və həqiqətlərin təbliği istiqamətində yetkinlik nümayiş etdirməsi təqdir olunası hal idi. Habelə, dövlətin bəzi informasiya vasitələrinin imkanlarını qismət məhdudlaşdırmaqla, nəzarəti artırmasını cəmiyyətin anlayışla qarşılaması məhs informasiya təhlükəsizliyinin təmini, kiberhücumların qarşısının alınmasının labüdlüyünün dərkindən irəli gəldi.
Təkcə müharibə dönəmində deyil, müharibə bitdikdən sonra da biz işğaldan azad olunan həmin ərazilərdə texnoloji əsaslarla şəhərsalmanın həyata keçirilməsi istiqamətində bir çox işlərə başlanıldığının da şahidi olduq. Məhz “Ağıllı şəhər”, “Ağıllı kənd” layihələrinin də texnoloji imkanlarla gerçəkləşdiriləcəyi təkzib edilə bilməz. Onu da təkzib etmək olmaz ki, bu layihələr, daha dəqiq desək, texnoloji imkanlar sayəsində reallaşdırılacaq bu layihələr daha çox gəlir əldə etməyə, məşğulluq imkanı yaradılmasına, dövlət xidmətlərinə çıxışın təmin olunmasına töhfələrini verəcək.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
