Erməni kilsəsi 4 kəndimizin qaytarılmasına hakimiyyətdən daha çox müqavimət göstərir...
Qasım Hacıyev: "Nə qədər müqavimət göstərməyə çalışsa da, Qazaxın dörd kəndinin qaytarılmasının qarşısını almaq üçün kilsənin elə də böyük gücü yoxdur"
Revanşist ab-hava Ermənistan cəmiyyətini bütövlükdə öz təsiri altına alıb. Bu ölkədə həm siyasi hakimiyyətdə təmsil olunanlar, həm ayrı-ayrı siyasilər, eyni zamanda da erməni kilsəsi revanşizmdən yana olduqlarını öz davranışları ilə dəfələrlə təsdiqləyiblər.
Xüsusən də Qazaxın dörd kəndinin qaytarılması məsələsinin aktual olduğu bir vaxtda Ermənistanda revanşizm daha da güclənib. Söhbət Qazaxın Bağanıs-Ayrum, Aşağı Əskipara, Xeyrimli və Qızılhacılı kəndlərindən gedir ki, Ermənistan onları qaytarmamaq üçün hər cür hiyləyə, təxribata əl atır.
Bu məsələdə adını din xadimi qoyan erməni kilsəsi təmsilçiləri də təxribatçı mövqedən çıxış edirlər.
Mütəmadi olaraq revanşist çıxışlarla gündəmə gələn Erməni Qriqoryan Kilsəsinin Tavuş yeparxiyasının baş məmuru, yepiskop Baqrat Qalstanyan Müqəddəs Məryəmin anım günü - ibadət zamanı sərhəd kəndinin sakinlərinə müraciətində "Əskipara sadəcə kənd, coğrafi nöqtə olmaqdan çıxıb. O, mübarizə və qələbə rəmzinə çevrilib”-deyə iddia edib.
O, revanşist iddialar irəli sürərək, Qazaxın işğal altındakı kəndlərinin qaytarılmasına qarşı çıxıb.
“Biz həlledici məqamla üz-üzəyik. Məhz burada, bu ərazidə və bu anlarda erməni xalqının gələcəyinin əsasını təşkil edəcək gün hazırlanır”, - deyə revanşist erməni keşiş bildirib.
Bu revanş siyasətinin həyata keçirilməsində erməni kilsəsinin Ermənistan siyasi hakimiyyəti üzərində nə qədər təsiri ola bilər? Çünki görsənən odur ki, siyasi hakimiyyət və kilsə həmrəydir. Revanş siyasətinin həyata keçirilməsində kilsə ilə siyasi hakimiyyətin rolu hansı nisbətdədir? Azərbaycan kəndlərinin qaytarılması məsələsinə erməni kilsəsinin müqaviməti nə qədər davam edə bilər?
"Kilsə də, siyasi hakimiyyət də sülh tərəfdarı deyil..."
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz Tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev "Bakı-Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, bu məsələdə Ermənistanın siyasi hakimiyyəti ilə erməni kilsəsi daimi rəqabətdə olub və kilsə hər zaman siyasətə qarışmağa çalışıb. "Son dövr hadisələri də göstərdi ki, ermənilərin ən böyük bədbəxtliyi dövlətçilik ənənələrinin olmamasıdır. Nə qədər uydurma, saxta tarix yazsalar da, onların dövləti, dövlətçiliyi olmayıb. Bu dövlətçilik funksiyasını onlarda əvvəllər xristian Qriqoryan kilsəsi həyata keçirib, kilsə onlar üçün dövləti əvəz edib, kilsənin göstərişi, himayəsi ilə addımlar atıblar, terror təşkilatları qurublar, həyatlarını yaşayıblar. Sonralar isə kilsənin maddi və mənəvi baxımdan o qədər də güclü olmadığını görən ermənilər diaspor təşkilatları yaradıblar. Bütün dünya ölkələrində 870-dən çox erməni diaspor təşkilatı var. Bu diaspor təşkilatlarının köməyindən istifadə edirlər. Digər tərəfdən, XX əsrin əvvəllərində yaradılan Ermənistan dövləti erməniləri himayə edərək bir bayraq altında birləşdirib və bununla da onlar dövlətçilik həyatına qədəm qoyublar. Yeni yaranan Ermənistan dövləti də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə, eləcə də Gürcüstana qarşı silahlı basqınlar, qarətlər, soyqırımlar törətməklə məşğul oldu"-deyə Q.Hacıyev bildirdi.
Q. Hacıyevin bildirdiyinə görə, erməniləri Cənubi Qafqaza köçürüb yerləşdirən Çar Rusiyasından sonra da bolşevik Rusiyası onları hərtərəfli himayə edib. "Sovet hökuməti 70 ilə yaxın bir müddət ərzində erməniləri qorudu, eyni zamanda da Azərbaycan torpaqları hesabına qurulan Ermənistanın ərazilərini genişləndirdi. Bizim torpaqlarımız parçalanıb Ermənistana verildi.
Ermənistan müstəqillik əldə edən kimi birgə yaşadıqları xalqlara, qonşu dövlətlərə xəyanət etdilər. Burada onlara yer verən, dövlət yaradan dövlətlərə qarşı çıxdılar, əsassız mübarizə apardılar. Ermənilər ümumiyyətlə müstəqil düşünə, hərəkət edə bilmir, kimlərsə, hansı dövlətlərsə onları idarə edir. Onlar xarici dövlətlərin gücündən və ən çox da xristian həmrəyliyindən istifadə edərək öz həyatlarını qururlar.
Təsəvvür edin ki, Ermənistan bizim əraziləri işğal altında saxlayanda onların bir nəfər də olsun dini rəhbəri irəli düşüb demədi ki, biz bu torpağın yerli sakinləri azərbaycanlıları bu şəkildə qovub çıxarırıqsa, sabah bu bizim də başımıza gələ bilər. İndi gəlib həmin gün çatıb. Ermənilər Qazaxın kəndlərini qanunsuz şəkildə öz əllərinə keçirdilər. O kəndləri işğal etdilər. Qazaxın 7 kəndini işğal etdiyinə görə də dünya ictimaiyyəti Ermənistana bir söz demədi. Ermənistan bilir ki, o kəndləri mütləq qaytarmalıdır, Azərbaycan dövləti heç cür razı olmaz ki, o torpaqlar işğalda qalsın.
Nə qədər müqavimət göstərməyə çalışsa da, Qazaxın dörd kəndinin qaytarılmasının qarşısını almaq üçün kilsənin elə də böyük gücü yoxdur. Bu gün erməni kilsəsi gücü çatmayan, ona aid olmayan bir işə qarışıb, bu isə siyasi səbatsızlıqdır. Kilsənin "torpaqları qaytarmırıq" deməsi ilə deyil ki, qayda var, qanun var. Gücdən danışırlarsa bizdə güc də var. Nəyə arxalanıb belə deyir erməni kilsəsi? Kilsə camaatı müharibəyə səsləyir, revanşizmi təbliğ edir, intriqa yaradır, öz gücü daxilində sülhə mane olur. Hətta Ermənistanın baş naziri özü deyib ki, bu Azərbaycan kəndləridir, biz onları qaytarmalıyıq.
30 illik işğal dövründə kəndlərimizin, şəhərlərimizin talan edilməsində, torpaqlarımızın talanmasında
erməni kilsəsi heç də başqa təşkilatlardan geri qalmayıb. Erməni kilsəsi korrupsiyaya qurşanıb, bu gizli deyil ki"-deyə Q. Hacıyev bildirdi.
Q.Hacıyev qeyd etdi ki, Ermənistan hakimiyyəti və erməni kilsəsinin ortaq məxrəcə gəldiyi məqam revanşizmıə bağlıdır, çünki hər ikisi də sülhə mane olan addımlar atır. "Bu məsələdə kilsənin gücü əvvəlki kimi deyil ki, siyasi proseslərə dərindən nüfuz edə bilsin. Gücü olmasa da, kilsə də, siyasi hakimiyyət də Qazaxın 4 kəndinin qaytarılmasına qarşıdır, kilsə bunu açıq deyir, amma siyasi hakimiyyət dolayısı ilə çatdırır. Kilsə də, siyasi hakimiyyət də sülh tərəfdarı deyil, kəndlərin qaytarılması məsələsində sadəcə Paşinyan gözdən pərdə asmağa çalışır. Həm kilsə, həm də Ermənistanın siyasi hakimiyyəti revanşist ab-havanın daimi olmasında maraqlıdır, həmrəydir. Bu məsələdə hər ikisinin də üzərinə böyük məsuliyyət düşür"-deyə Q. Hacıyev bildirdi.
İradə SARIYEVA