Sərhəd və 4 kəndlə bağlı Ermənistan hakimiyyətində ziddiyyətlər dərinləşir...

Ermənistan baş nazirinin müavini, bu ölkənin delimitasiya komissiyasının sədri Mher Qriqoryan, Azərbaycanla sərhədin demarkasiyasının Tavuş mərzindən başlanması da daxil, delimitasiya ilə bağlı bir sıra məsələlər barədə hələ də qərar qəbul edilmədiyini bildirib. Halbuki, baş nazir Nikol Paşinyan təxminən üç həftə bundan əvvəl delimitasiya prosesinin artıq praktik mərhələsinin başlandığını bəyan etmişdi.

Bütün bunlarla bağlı “Azatutyun” radiosu bildirir ki, Qriqoryanın ofisindən verilən məlumata görə, komissiyaların delimitasiya prosesinin praktik mərhələsinə başlaması, prosesin məhz Ermənistanın Azərbaycanın Qazax rayonu ilə həmsərhəd Tavuş mərzindən başlanması, Azərbaycanın tələb etdiyi 4 kəndin qaytarılması kimi məsələlər üzrə hələ ki, qərarlar qəbul edilməyib. Bununla belə, hakim “Vətəndaş müqaviləsi” partiyasından deputat Armen Xaçatryan  parlamentdə keçirilən brifinqdə deyib ki, Bakı demarkasiyanın “şimaldan” başlanmasını təklif edib. Xaçatryan iddia edib ki, sərhədin şimal hissəsində delimitasiya prosesi artıq başlanıb və bu proses, nəyin bahasına olursa-olsun, davam etdirilməlidir. Beləliklə, Ermənistanın icra hakimiyyəti sərhədin müəyyənləşməsi istiqamətində addım atılmadığını bildirir, amma qanunverici orqan prosesə artıq başlandığını bəyan edir. Bu isə erməni tərəfində yenə xaotik vəziyyətin hökm sürdüyünü göstərir. Bu vəziyyətdə Azərbaycanın tələb etdiyi 4 kəndin Bakıya qaytarılmasından qonşu erməni əhalinin narazılığına gəlincə isə, Xaçatryan bəyan edib: “Sizin bu kəndlərin xəritə üzərində Azərbaycana məxsus olmasına şübhəniz var? Azərbaycan ərazisi olan torpaqlar Azərbaycana qaytarılmalıdır”. Qeyd edək ki, Azərbaycanın martın 9-da sözügedən dörd kəndin dərhal qaytarılmasına dair tələbindən delimitasiya komissiyalarının son görüşündə bunun əsas mövzu olduğu məlum olurdu. Həm də parlamentin müdafiə komissiyasının sədr müavini olan Xaçatryan təsdiqləyib ki, Azərbaycan tərəfi delimitasiyaya şimaldan başlamağı təklif edib. Jurnalistlərin “niyə məhz Tavuş mərzindən” sualına cavab olaraq Xaçatryan bu sualı prezident İlham Əliyevə verməyi məsləhət görüb. Xatırladaq ki, baş nazir Nikol Paşinyan iki həftə bundan əvvəl Tavuş mərzinə səfər etmiş və orada yerli sakinlərə 4 kəndin qaytarılmalı olduğunu, əks halda müharibə ola biləcəyini demişdi. Armen Xaçatryan da müddəaları təkrar edib və bildirib ki, delimitasiyaya başlanması müharibənin mümkünlüyü ehtimalını azaldır: “Pozitiv bir hadisə baş verib. Qərara alınıb ki, delimitasiya, daha doğrusu delimitasiyaya dair danışıqlara start verilsin. Azərbaycan bu prosesə sərhədin şimal hissəsindən başlanmasını təklif edib. Bəli, biz də prosesə oradan başlamışıq. İndi şimal sərhədindən gəlirik. Oradakı problematik məsələlər həll olunur”. Azərbaycanın bu dörd kəndi geri aldıqdan sonra delimitasiyanı davam etdirib-etdirməyəcəyinə dair suala cavab olaraq Armen Xaçatryan deyib ki, qeyri-müəyyən heç nə yoxdur, proses artıq başlanıb və nəyin bahasına olursa-olsun, davam etdirilməlidir.

“Vətəndaş müqaviləsi” partiyasından digər deputat Ovik Ağazaryanın da məsələyə münasibəti maraqlıdır: “Tavuş torpaqlarını heç kim vermir, müstəqil Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə daxil olan keçmiş Azərbaycan SSR-ə məxsus yaşayış məntəqələri geri qaytarılır. O, Nikol Paşinyanın Tavuşda kəndləri qaytarmayacaqları təqdirdə müharibə olacağı barədə xəbərdarlığını da xatırladıb və yalnız Azərbaycan tərəfdən hücuma məruz qalmayacaqlarını bildirib. Onun sözlərinə görə, Türkiyə ilə Azərbaycan strateji müttəfiqdir və hərbi sazişi var. Bu sazişə görə isə Azərbaycana hərbi təhdid olarsa, Türkiyə də savaşa girəcək. Nikol Paşinyandan sonra parlamentin sədri Alen Simonyan da eyni cümləni işlədərək, Ermənistan 4 kəndi qaytarmayacağı halda Azərbaycanın müharibəyə başlayacağını bildirib. Halbuki, nə Azərbaycan, nə də Türkiyənin Ermənistana hücumla bağlı hər hansı iddiası yoxdur. Azərbaycan sadəcə işğal altındakı kəndlərinin qaytarılmasını tələb edir. Burada onu da qeyd edək ki, Paşinyan kənar güclərin, o cümlədən ABŞ-ın, Fransanın, Avropa İttifaqının təsiri altındadır. Adıçəkilən oyunçuların hər biri İrəvana təzyiq göstərərək öz maraqlarını təmin etməyə çalışır. Onların bir çoxu, xüsusilə Qərb oyunçuları regiondakı təsir güclərini artırmağa çalışır və bunun üçün gərginliyin qorunmasına səy göstərirlər. Ermənistan isə lazımi siyasəti ortaya qoya bilməyərək kənar güclərin təhrikinə məruz qalır. Ermənistan Aİ missiyasının arxasında gizlənərək öz çirkin niyyətlərini reallaşdırmağa çalışır. Sərhədin müəyyən edilməsinə bu faktor da əngəl olur.  Azərbaycan konkret olaraq öz qətiyyətli xəbərdarlığını edib. Ona görə də bu 4 kəndi geri qaytarmaqda qərarlı görsənir. Əgər bu torpaqlar Ermənsitan tərəfindən qaytarılmasa, Azərbaycan hərbi əməliyyatlar həyata keçirib istəyinə nail ola bilər. Amma ölkəmiz bunu sülh yolu ilə etmək istəyir. Xatırladaq ki, Qazaxa bitişik 4 kənddə ermənilər yaşamır. Ona görə Paşinyana çox vaxt verilə bilməz. Paşinyan onu da bilməlidir ki, 4 kəndin qaytarılması ilə bağlı vaxtı uzatdıqca onun bu qərarına qarşı olanların müqavimət gücünün artmasına da şərait yaradır.

 

Samirə SƏFƏROVA