Özəl psixoloji yardım mərkəzlərində xaos yaşanır - Səhiyyə komitəsi problemi açdı…
Könül İsmayılova: “Müasir dövrdə cəmiyyətimizin ali təhsilli, peşəkar psixoloqlara ehtiyacı çoxdur”
Psixoloqlar insanların həyatına toxunur, onların düşüncələrinin formalaşmasında böyük rol oynayır. Ona görə də bu sahənin mütəxəssislərinin dərin bilik, mükəmməl təhsilə malik olması zərurətə çevrilir. Ancaq günümüzdə özünü psixoloq adlandıranlar, təhsili olmadığı halda psixoloq kimi fəaliyyət göstərənlər çoxluq təşkil etməyə başlayıb. Bu məsələ Milli Məclisdə də müzakirə olunub. Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin sədri, deputat Əhliman Əmiraslanov bildirib ki, psixoloji yardım həyata keçirilən özəl müəssisələrdə çalışan mütəxəssislərin tam əksəriyyəti bu sahə üzrə təhsili olmayan şəxslərdir: “Həmin şəxslərin pasiyentlərə göstərdiyi "yardımlar" adekvat deyil. Onlar psixi sağlamlıqla məşğul olmur, hətta psixiatriya xəstələrini də prosesə cəlb edirlər. Bu sahəyə ciddi nəzarət edilməlidir”.
Ekspertlər də hesab edir ki, bu gün özlərini psixoloq kimi təqdim edənlərin əksəriyyəti bu sahənin mütəxəssisləri deyil.
“Təhsilsiz psixoloqun yanaşma mexanizmi rəfiqənin rəfiqəyə verə biləcəyi məsləhətdən başqa bir şey deyil”
Psixoloq Könül İsmayılova “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, müasir dövrdə cəmiyyətimizin ali təhsilli, peşəkar psixoloqlara ehtiyacı çoxdur. Amma təəssüf ki, bu gün onların sayı azdır: “Peşəkar psixoloq təhsilli, təcrübəli, davranışı və fəaliyyəti, apardığı terapiya, korreksiya və treninqləri müasir metodlarla zəngin olmalıdır. İnsanlar psixoloq seçərkən çox diqqətli olmalı, həmin şəxsin ali təhsilli olmasına və iş təcrübəsinə mütləq diqqət yetirməlidirlər. Ümumiyyətlə, psixologiya üzrə təhsili olmayan şəxslərin psixoloq kimi fəaliyyət göstərməsi yolverilməzdir. Sirr deyil ki, hazırda bəziləri müəyyən kurs, təlim keçib, sertifikatlar alaraq özlərini “psixoloq” adlandırırlar və biznes quraraq, pul qazanmaq məqsədilə psixoloji mərkəzlər açaraq qeyri-peşəkar tərzdə, etik qaydalara riayət etmədən, vicdan əzabı çəkmədən insanlara yardım yox, ziyan verirlər. Bir neçə aylıq kurs və təlimlər keçməklə peşəkar psixoloq kimi insanların psixoloji durumunu köklü yaxşılaşdırmaq, müəyyən psixi proses, şəxsiyyət, sosial-psixoloji və s. problemlərini aradan qaldırmaq mümkün deyil. Ona görə də həmin “psixoloqlar”ın göstərdikləri yardımlar da birtərəflidir, uzunmüddətli deyil. Yəni bu şəxslərin “terapiyası” sağalma prosesinə deyil, müvəqqəti yaxşılaşma kimi özünü göstərir. Belə “mütəxəssislər” problemin əsl kökünü, səbəbini araşdıra bilmir və diaqnostika əsasında terapiyanı təmin edib düzgün proqnoz verə bilmirlər. Dünyanın heç bir ölkəsində diplomu olmadan psixoloqun sertifikatları önəm daşımır. Sertifikat onu göstərir ki, sən təhsildən sonrakı dönəmdə də öz bilgilərini artırmısan. Psixoloq olmaq üçün mütləq ali məktəb bitirilməlidir. Təhsilsiz psixoloqun yanaşma mexanizmi rəfiqənin rəfiqəyə verə biləcəyi məsləhətdən başqa bir şey deyil”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, nitqi yaxşı olan bəzi insanlar düşünür ki, bunlar artıq psixoloqdur. Bu mövzuya ciddi yanaşılmalıdır, işi bilənlər bu istiqamətə yönəlməlidir: “Təhsil, təcrübə, yaş önəmli nüanslardır. Məsələn, ailə qurmayan insan ailə münasibətinə dair necə psixoloji tövsiyə verə bilər?”
Günel CƏLİLOVA
