Qazaxıstandan gətirilmiş 14 ton at əti necə sərf olundu - bizə at əti idxalı lazımdır?..
At əti tarixən köçəri xalqların geniş istifadə etdiyi qida məhsulu olub. Bir sıra türk və Orta Asiya xalqlarında qida rasioununun vacib hissəsi kimi ində di o ölkələrdə aktualdır.
Bir çox mənbələr at ətinin İslam dinində qadağan olunduğunu bildirsə də, tarixən bir çox müsəlman xalqlarının menyusunda olub. At ətinin qadağan olunmasının bir səbəbi də atların əsas minik vasitəsi, xüsusən də uzaq səfərlər və döyüşlərdə əvəzsiz nəqliyyat vasitəsi olması idi.
Məlumdur ki, Azərbaycanda at əti istehlak olunmur. Ancaq ölkəmizə at əti idxal olunur. Bu ilin yanvar ayında Qazaxıstandan Azərbaycana 14,53 ton at əti gətirilib və ətin 1 kiloqramının orta gömrük dəyəri 1,7 dollardır.
Qeyd etdiyimiz kimi, at əti ölkəmizdə istehlak olunmur. Maraqlıdır, idxal olunan at əti hansı sahələrdə istifadə olunacaq?
Akif Nəsirli: “At əti ölkəmizə idxal olunur, bu ət əsasən hisə verilmiş kolbasalarda istifadə edilir”
Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, Azərbaycanda at əti yeyilmir. Ancaq türkdilli ölkələrin bir qismində at əti istehlak edilir. Bu onlarda normal qarşılanır: “At əti ölkəmizə idxal olunur. Bu ət əsasən hisə verilmiş kolbasalarda istifadə edilir”.
Ekspert onu da bildirdi ki, Azərbaycanın daxilində ət istehsalı aşağı düşüb. Ət istehsalı azaldığı üçün qiyməti də yüksəkdir. Qonşu ölkələrlə müqayisədə ətin satış qiyməti bahadır: “Gürcüstanda qoyun əti 5-6 manat, mal əti isə daha ucuzdur. Ancaq bizdə qiymətdən danışmağa dəyməz. Bu səbəbdən də ölkəmizə qonşu ölkələrdən ət idxal olunur. Onu da deyim ki, yerli ət istehsalı azaldığı üçün ət idxalı artır. Idxal olunan ətlər arasında, at, zebu, donuz da olacaq. Yerli istehsal güclənməsə bu sahədə vəziyyət daha da pisləşəcək”.
Pərvanə Mustafayeva: “İdxal olunan at əti əsasən kolbasa və sosiskalarda istifadə olunur, müxtəlif ədviyyat və dadlandırıcılar vasitəsilə…”
Tibbi ekspert Pərvanə Mustafayeva “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, sağlam at ətinin insana heç bir zərəri yoxdur: “At əti qida rasionunun bir hissəsini təşkil edir. Sadəcə, onu nəzərə almaq lazımdır ki, hər bir regionun öz qida rasionu var. Yəni bizim bölgənin insanları at əti yeməyə öyrəşməyiblər. Asiya ölkələrində - Monqolustan, Qazaxıstan, Qırğızıstanda at əti yeyilir. Sadəcə, bunun da müəyyən üsulları var. Bizdə isə işbazlar bunu bilmir. At ətinin spesifik qoxusu olur. Rəngi mal əti ilə müqayisədə daha tünd - sanki malın qara ciyərinin rəngində olur. Yağının rəngi açıq sarı olur. Əlimizi at ətinə toxundurduqdan bir neçə saniyə sonra hava ilə təmas etdikdə ondan sanki balıq məhsulunun qoxusu gəlir. At ətini vizual ayırd edə bilmiriksə, ən yaxşı vasitəsi budur. Asiya ölkələrində atı kəsməzdən əvvəl qaçırdırlar və onun bədənində olan toksik maddələr və qoxu tər vasitəsilə ifraz edilir. İşbazlarımız isə bunun qaydasını bilmədiyinə görə birbaşa kəsib satışa verirlər və həmin iy də qalır”.
Ekspert hesab edir ki, idxal olunan at əti əsasən kolbasa və sosiskalarda istifadə olunur. Müxtəlif ədviyat və dadlandırıcılar vasitəsilə at ətinin qoxusu öldürülür.
Günel CƏLİLOVA
