2 il əvvəl MM-in Fransa ilə bağlı qətnaməsi niyə icra olunmadı...
Yanvarın 18-də Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsi Fransa Senatının qətnaməsi ilə əlaqədar Bəyanat qəbul edib.
Xatırladaq ki, 16 noyabr 2022-ci ildə də Milli Məclis Fransa Senatının Azərbaycana qarşı qəbul etdiyi qətnanmə ilə bağlı Azərbaycan hökumətinə çağırış etmişdi.
Milli Məclisin qətnamə ilə bağlı 2022-ci ilin noyabrın 16-da qəbul etdiyi bəyanatda qeyd edilirdi ki, Milli Məclis Fransanın davamlı antiazərbaycan fəaliyyətini nəzərə alaraq Azərbaycan hökumətinə aşağıdakı tədbirlərin görülməsi ilə bağlı çağırış edib:
- Fransa hökuməti tərəfindən birtərflik təminatı verilməyən qədər, onun Azərbaycan və Ermənistan arasında normallaşma prosesi ilə əlaqədər təşəbbüs və fəaliyyətlərdə iştirakına cəlb edilməsinə imkan verilməməsi, bu məsələlərlə bağlı Fransa rəsmiləri ilə hər hansı müzakirənin aparılmaması.
- Fransa rəsmilərinin Azərbaycanda hər hansı aktivləri aşkar edildiyi təqdirdə, onların dondulması.
- Fransa şirkətlərinin Azərbaycan dövlətinin sifarişləri həyata keçirilən hər hansı layihədə iştirakına yol verilməməsi,
- Fransa şirkətlərinin enerji sektorunda Azərbaycan tərəfi ilə əməkdaşlığına yenidən baxılması,
- Azərbaycanla Fransa arasında mövcud olan siyasi, iqtisadi münasibətlərə yenidən baxılması,
- Qoşulmama Hərəkatının sədri kimi Fransanın müstəmləkəçilik siyasi, insanlıq əleyhinə cinayətlərin və hərbi cinayətlərin beynəlxalq təşkilat çərçivəsində qaldırılması.
- İƏT çərçivəsində Fransanın İslamafobiya siyasətinin məsələsinin gündəliyə çıxarılması.
- Türk dövlətləri təşkilatları çərçivəsində Fransanın türkəfobiya siyasətinin gündəliyə çıxarılması.
Fransa Senatının 2022-ci ildə Azərbaycana qarşı qəbul etdiyi qətnaməyə cavab olaraq Milli Məclisin qəbul etdiyi qətnamədə bir neçə maddə vardı ki, demək olar o maddələrin çox az hissəsi yerinə yetirilib. Bunlardan yalnız biri - “Fransa hökuməti tərəfindən birtərflik təminatı verilməyən qədər, onun Azərbaycan və Ermənistan arasında normallaşma prosesi ilə əlaqədər təşəbbüs və fəaliyyətlərdə iştirakına cəlb edilməsinə imkan verilməməsi, bu məsələlərlə bağlı Fransa rəsmiləri ilə hər hansı müzakirənin aparılmaması” maddəsi icra olunub. Bu yöndə doğrudan da Fransa çox cəhdlər etdi, amma bir bir şey əldə edə bilmədi. Bu istiqamətdə nəticə, demək olar ki, yerindədir. Amma orada bəzi məsələlər də var ki, hələ də icra olunmayıb. Məsələn, Fransa və Azərbaycan arasında iqtisadi məsələlərə yenidən baxılmasını qeyd edə bilərik. Fransa ilə Azərbaycan arasında iqtisadi əlaqələrə yenidən baxıldımı? Milli Məclisin qətnaməsində başqa bir maddə də vardı. Deyilirdi ki Azərbaycanda rast gəlindiyi təqdirdə Fransa rəsmilərinin, yəni dövlət başçısının, deputatların və sair maliyyə aktivlərinə həbs qoyulması, sankaiyaların tətbiq olunması, üçüncü, enerji sahəsində Azərbaycanın Fransa ilə əməkdaşlıq məsələlərinə yenidən baxılması. Yəni bizim enerji sektoruna aid olan sazişlərdən Fransanın çıxarılması. Çıxarıldını?
Bir neçə konkret məsələ var ki, onunla bağlı Milli Məclis çağırış edib, amma üstündən iki il keçir,
2022-ci ilin noyabrın 16-dan indiyə qədər hələ bu yerinə yetirilməyib.
Milli Məclisdə yenidən Fransa ilə bağlı bəyanat qəbul olunub. İki il əvvəl də buna bənzər bəyanat qəbul olunmuşdu. Bunun kimi sərt bəyanat idi, bu bəyanatları qəbul edirlər, amma iş burasındadır ki, nəticəsi olmur. Bu, ən azı, bizim xatırlatdığımız iki bəyanatdır. Keçən bəyanatda Fransanın Azərbaycandan iqtisadi cəhətdən çıxarılması, onun müqavilələrinə baxılması, belə məsələlər vardı, amma ardı gəlmədi. Bu sənədlər nə vaxt icra olunacaq, real işə çevriləcək? Bəyanat qəbul etməklə iş keçmir, bu effekt vermir.
2 il əvvəl MM - in Fransa ilə bağlı qətnaməsi niyə icra olunmadı?
Aydın Hüseynov: “...Azərbaycan belə riyakar və saxta ölkə ilə ikitərəfli münasibətləri dondurmaqla öz qətiyyətli davranışını nümayiş etdirdi”
Millət vəkili Aydın Hüsenov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında “Azərbaycan hər zaman Fransa ilə münasibətlərə xüsusi önəm verib, Parisə dost əli uzadıb. Lakin qarşılığında Fransanın ədalətsiz, haqsız və qərəzli mövqeyi ilə qarşılaşıb. 2020-ci il Zəfərindən və öz ərazi bütövlüyünü və suverenlyini tam təmin etdikdən sonra rəsmi Parisin Azərbaycana qarşı rikayakrlığı və siyasi qərəzi daha da artdı. Senatın və Milli Assambleyasının, eləcə də bu ölkənin bir sıra siyasi dairələrinin uzun illər davam edən və son dövrdə daha da kəskinləşən açıq irqçi, azərbaycanofob, türkofob və islamofob fəaliyyətinə qarşı fəaliyyəti artıq antiazərbaycan ritorikasının pik həddə çatmasına səbəb oldu”-deyə bildirdi.
A.Hüseynov qeyd etdi ki, Fransanın Azərbaycan dövlətinə qarşı sərgilədiyi riyakar münasibətin beynəlxalq hüquqa zidd olması, daimi üzvü olduğu BMT Təhlükəsizlik Şurasındakı statusundan sui-istifadə hərəkətləri, digər siyasi əxlaq normalarını aşan hərəkətləri rəsmi Bakı tərəfindən savabsız qala bilməzdi və bu baxımdan Milli Məclisin qəbul etdiyi Bəyanat düzgün və adekvat addım sayıla bilər.
“Fransa özünü demokratiyanın “beşiyi” olan ölkələrdən saysa da, atdığı addımlarla əksinə, demokratiyanın qatili olduğunu büruzə verir. Beynəlxalq sənədlərə, konvensiyalara və razılaşmalara zidd olan bu kimi “qətnamələr”lə Fransa özünün dövlət maraqlarını zərbə altına qoyur. Demək ki, rəsmi Paris üçün öz dövlət maraqları erməni lobbisinin maraqlarından sonra gəlir. Bu isə dövlət olaraq Fransa üçün üzqızardıcı haldır. Ona görə də, Azərbaycan belə riyakar və saxta ölkə ilə ikitərəfli münasibətləri dondurmaqla öz qətiyyətli davranışını nümayiş etdirdi.
Azərbaycanın Fransaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməsi, Azərbaycanda hər hansı aktivləri aşkar edildikdə dondurulması, bütün iqtisadi əlaqələr dayandırılması, Fransa şirkətlərinin Azərbaycandan çıxarılması və digər addımlar vaxtında atılmış addımdır və bundan itirən Paris olacaq. İki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi təxminən 550 milyon dollar təşkil edir. Ticarətdə Fransadan daha çox mal alırıq, yəni Azərbaycandan ildə Fransaya 400 milyon dollara yaxın valyuta çıxır, ölkəmizə isə 150 milyon daxil olur. Yəni biz yox, Fransa qazanır. Ona görə də, bu əmtəə mübadiləsindən Azərbaycanın heç bir itkisi ola bilməz”-deyə millət vəkili qeyd etdi.
Ceyhun Məmmədov: “Çıxış yolu ona qalır ki, Azərbaycan Fransa ilə bütün əməkdaşlıqlara, o cümlədən də neft sahəsində əməkdaşlığa son qoysun”
Millət vəkili Ceyhun Məmmədov “Bakı-Xəbər”ə məsələ ilə bağlı bunları dedi: “Hesab edirəm, bu bir daha onu göstərir ki, Fransanın Azərbaycana qarşı qərəzi və düşmənçiliyi davam edir. Azərbaycan hər zaman Fransa ilə əlaqələrin inkişafında maraqlı olub. Bütün problemlərə, bütün çətinliklərə baxmayaraq biz hər zaman münasibətləri qorumağa çalışmışıq. Proseslərin təhlili göstərir ki, bu məsələ yalnız bizdən asılı deyil, burada məsuliyyət daha çox həm də Ermənistanın üzərinə düşür. Ermənistan real məsuliyyətli addımlar atmalıdır. Hələ ki, bu addımları biz görmürük. Bu gün Fransa Ermənistanın hamisi qismində çıxış edir və Azərbaycana qarşı öz təxribatlarını davam etdirir. Bu mənada hesab edirəm ki, bizim üzərimizdə böyük bir vəzifə və məsuliyyət var. Biz bunu dəyərləndirməliyik. Fikrimcə, Milli Məclisin bu mənada verdiyi bəyanat və bəyanatda səsləndirilən məsələlər tam haqlıdır. Biz artıq uzun müddətdir bu təxribatların şahidiyik. Burada çıxış yolu ona qalır ki, Azərbaycan Fransa ilə bütün əməkldaşlıqlara, o cümlədən də neft sahəsində əməkdaşlığa son qoysun. Çünki bizim artıq başqa yolumuz olmadığı üçün məcburuq ki, ən sərt addımları ataq, qərarları həyata keçirək. Bu mənada bu, tam yerində olan bəyanatdır. Yəni Fransanın bizə qarşı atdığı addımlara ancaq belə cavab verilməli idi. Başqa cavab gözləmək də düzgün deyildi”.
İradə SARIYEVA
