Peskov Ermənistanın sülh hazırlığına niyə bu qədər əmindir?..
“Peskov, təbii ki, bu fikri tərəflərin bəyanatlarını, verdiyi məlumatları nəzərə alıb deyir”
“Ermənistan və Azərbaycan liderləri Nikol Paşinyan və İlham Əliyev bəyan ediblər ki, sülh sazişini başa çatdırmağa hazırdırlar”. Bunu Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bildirib.
"Onlar müharibə edən tərəflər deyil, onlar vahid sənəd əldə etməyə, sülh danışıqlarını yekunlaşdırmağa, vahid sənədə, sülh müqaviləsinə nail olmağa tam hazır olduqlarını bildirirlər. Burada heç bir risq yoxdur", - deyə o, Birinci Kanala müsahibəsində bildirib.
Peskov deyir ki, Bakı və İrəvan vahid sülh sazişi mətnini ortaya qoymağa hazırdılar. Niyə belə deyir? O doğrudan əmindir ki Ermənistan bu sazişə hazırdı, ya sadəcə sülh danışıqlarını Moskvada yenidən başlatmaq üçün gediş edir?
Yəni Peskov bilir ki, Paşinyan sülh sazişi məsələsində Moskvanın vasitəçiliyini qəbul etmək istəmir. Paşinyan Moskvanın vasitəçiliyini istəmədiyi halda Peskov Paşinyanın sülhə hazır olduğunu deyib, bu əminlik onda hardandır? Paşinyan Moskvanın vasitəçiliyini qəbul etmir, onda necə ola bilər ki, sülh sazişini imzalamağa hazır olsun?
“Rusiya indi bölgəyə nə Avropa İttifaqını, nə Fransanı, nə də Birləşmiş Ştatları buraxmaq istəyir və çalışır ki, Ermənistanla Azərbaycan arasında əvvəldə düşündüyü kimi sonda yox, əvvəldə sülh müqaviləsi imzalansın”
Politoloq Mehman İsmayılov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Rusiya indi uzun illər boyu öz qurduğu oyunun və tələnin qurbanına çevrilib: “Rusiya uzun müddət sülh müqaviləsinin imzalanmasının təxirə salınması yolunda tərəflərə təzyiqlər edirdi. Rusiya təklif edirdi ki, birinci kommunikasiyalar açılsın, sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası məsələsi başlasın və on illərlə davam etsin, Rusiya da burada məşvərətçi, məsləhətçi rolunda çıxış etsin. Sonra xalq diplamatiyası ortaya qoyulsun, ardınca Qarabağın təxirə salınmış status məsələsi qərara alınsın, Azərbaycanın ərazisində qurulmuş erməni quldur rejimi tanınmamış dövlət kimi yaşasın və “10, 20 ildən sonra gələcək nəsillər Qarabağın statusu barədə qərar qəbul edərlər” deyə Rusuya uzun müddət tərəfləri bu cür formulun, normativlərin arxasınca aparmağa çalışırdı. Bir tərəfdən Azərbaycanın 44 günlük müharibədə əldə etdiyi qələbə. digər tərəfdən, erməni separatzminin öz ərazisində kökünü kəsməsi, üçüncü tərəfdən isə Avropa İttifaqının və Birləşmiş Ştatların aktivləşməsi məsələsi baş verdi. Ermənistanın məhz Avropa İttifaqının vasitəçiliyi ilə aparılan danışıqlarda Qarabağ da daxil olmaq şərti ilə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıması və Rusiyanın əlindən “mübahisəli ərazilər” faktorunu alması, üstəlik də Azərbaycanın erməni separatizminin kökünü kəsməsi Rusiyanı öz planlarından imtina etməyə məcbur edir. Rusiya indi bölgəyə nə Avropa İttifaqını, nə Fransanı, nə Birləşmiş Ştatları buraxmaq istəyir və çalışır ki, Ermənistanla Azərbaycan arasında əvvəldə düşündüyü kimi sonda yox, əvvəldə sülh müqaviləsi imzalansın. Rusiya bu sülh müqaviləsinin də Moskvada imzalanmasını istəyir, o da bu imzalanmış sülh müqaviləsinin qarantı kimi çıxış etsin, Ermənistanı da yenidən Rusiyanın təsir zonasına qaytarsın, Azərbaycanın da rəğbətini qazansın, yenidən ermənilərin Qarabağa dönüşünü təşkil edib dövlətçiliyimizin bətnində erməni parazitizmini saxlaya bilsin. O səbəbdən də, Peskovun söylədiyi kimi, indi ortada sülh müqaviləsinin imzalanmasına real şans var, gerçəkdən Azərbaycan, həm də Ermənistan tərəfi sülh müqaviləsinin layihəsi üzərində aktiv işləməyə başlayıblar. Halbuki, Azərbaycan hər zaman aktiv olub, Ermənistan isə vaxtı uzatmaq, “rezin diplomatiyası” tətbiq edib sülhə gəlməmək üçün əlindən gələni edirdi. Amma Ermənistan başa düşür ki, çıxış yolu yoxdur, yeganə çıxış yolu Azərbaycanla sülhə gəlmək, sülh müqaviləsi imzalayıb Türkiyə ilə sərhədlərin açılmasına, ölkəmizlə diplomatik münasibətlərin qurulmasına və kommunikasiyaların açılmasına nail olmaqdır. Peskov çıxışında deyib ki, artıq danışıqlar finala yaxınlaşır, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin imzalanması üçün tarixi şərait var. Peskov, təbii ki, bu fikri tərəflərin bəyanatlarını, verdiyi məlumatları nəzərə alıb deyir. Amma Rusiyanın əsas məqsədi ABŞ-n, Avropa İttifaqının aktivliyinə qarşı mübarizə aparmaq və yenidən regionu öz nəzarətinə almaqdan ötrü həmin imzalanacaq sənədlərin qarantı kimi çıxış etməkdir”-deyə M.İsmayılov vurğuladı.
M.İsmayılov əlavə etdi ki, Ermənistan mütləq imzalanacaq müqavilənin qarantının olmasını istəyir. Politoloqun fikrincə, əslində bu, danışıqları pozmaq üçün Ermənistanın manipulyativ və spekulyativ bir addımıdır. “Ermənistanla Azərbaycan arasında bağlanacaq müqaviləyə qarant gərək deyil. Əgər Ermənistan Azərbaycana qarşı ərazi iddialarından əl çəkəcəksə heç zaman müharibə olmayacaq. Qarantiya budur. Amma başqa dövlətin, başqa bir xarici gücün Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin tənzimlənməsində arbitr rolu oynaması tələbini biz 28 il müddətində ATƏT-in Minsk qrupunun timsalında gördük. O səbəbdən qarantiya oyunu, təbii ki, ermənilərin və onların havadarlarının ortaya atdığı bir uydurma arqumentdir. Rusiyanın istəyi budur ki, bu müqavilə onun nəzarəti və zəmanəti altında, özü də mütləq Rusiyanın ərazisində imzalansın. Ona görə də bu cür açıqlamalar səsləndirilir. Məsələ budur”-deyə M.İsmayılov bildirdi.
İradə SARIYEVA
