Azərbaycanın dünya miqyaslı növbəti uğuru – COP29
COP (Conference of the Parties; Tərəflərin konfransı) İqlim Dəyişikliyi üzrə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Çərçivə Konvensiyasının (UNFCCC) qərar qəbul edən orqanıdır. UNFCCC 21 mart 1994-cü ildə qüvvəyə minmişdir. Konvensiyanı ratifikasiya etmiş 198 ölkə Konvensiyanın Tərəfləri adlanır. UNFCCC-nin əsas məqsədi insanın iqlim sisteminə “təhlükəli” müdaxiləsinin qarşısını almaqdır.
Konvensiyanın iştirakçısı olan bütün dövlətlər Konvensiyanın icrasını nəzərdən keçirdikləri COP-da təmsil olunurlar. COP-un missiyası konvensiyadan irəli gələn tələblərin, tövsiyələrin icrasına nəzarət etməkdir. Bu tələblər əsasən qlobal istiləşmə tempini səngitmək, qlobal istiləşməyə məruz qalan ərazilərin adaptasiyasına dəstək olmaq və 2050-ci ilə qədər “0” – sıfır emissiyaya nail olmaqdır. Bu məlumat əsasında COP Konvensiyanın məqsədlərinə nail olmaq üçün görülən tədbirlərin nəticələrini və Tərəflərin əldə etdiyi irəliləyişi qiymətləndirir. COP-in ilk iclası 1995-ci ildə keçirilib. Hər il keçirilən konfransa (COP) rəhbərlik və ev sahibliyi BMT-nin 5 regional qrupunu (Afrika ölkələri, Asiya ölkələri, Latın Amerikası və Karib ölkələri, Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələri, Qərbi Avropa və digər ölkələr) təmsil edən 198 ölkənin səsverməsi ilə seçilir.
Sonuncu, COP28 adlandırılan 28-ci konfrans 2023-cü ilin 30 Noyabr-12 Dekabr tarixlərində Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Dubay şəhərində keçirilmişdir. Konfransda dünyanın 195 ölkəsindən təxminən 97 min nəfərdən çox nümayəndə heyəti iştirak etmişdir. İştirakçıların tərkibini əsasən dövlət rəsmiləri, özəl sektoru təmsil edənlər, elm adamları, tədqiqatçılar, ekspertlər, jurnalistlər, və digər maraqlı tərəflər təşkil etmişdir.
Növbəti, COP29 olaraq adlandırılacaq konfrans isə 2024-cü ilin 11-24 Noyabr tarixlərində Bakı şəhərində keçiriləcək. Buna, sonuncu, COP28 konfransında iştirak edən 195-dən çox ölkənin yekdilliklə səsverməsi nəticəsində qərar verilmişdir.
Yaşıl enerjiyə keçidlə bağlı səylər regionda davamlı sülhə töhfə verir. Şərqi Avropa qrupuna daxil olan bütün dövlətlər, o cümlədən Ermənistan tərəfindən Azərbaycanın namizədliyini yekdilliklə dəstəkləməsi ölkəmizə göstərilən etimadın nəticəsidir. Bu, təkcə Azərbaycanın deyil, bütün regionun uğurudur. Azərbaycan alternativ enerjiyə keçid istiqamətində səylərdə regionda liderdir və bu istiqamətdə fəaliyyətini daim artırır. Bildirilib ki, Azərbaycanın 2019-cu ildən bəri 120 ölkənin üzv olduğu Qoşulmama Hərəkatına uğurla sədrlik etməsi ölkəmizin tərəflərin maraqlarını birləşdirərək konsensusa nail olmaq qabiliyyətinin göstəricisidir.
BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının (COP29) Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının Azərbaycanda keçirilməsi ölkənin davamlı inkişafa və beynəlxalq əməkdaşlığa sadiqliyini vurğulayır və beynəlxalq aləmdə nüfuzunu daha da gücləndirəcək. Dünyanın ən böyük və ən mühüm dövlətlərarası tədbirlərindən biri olan COP29-un 2024-cü ildə Azərbaycanda keçirilməsi Prezident İlham Əliyevin daha bir əlamətdar qələbəsi oldu. Bu, Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi və Təhlükəsizlik Şurasına üzv olmasından sonra Azərbaycan dövlətinin xarici siyasətinin ən böyük uğurudur. Bu, eyni zamanda, son vaxtlar Azərbaycana qarşı qarayaxma kampaniyasına başlayan bəzi dairələrə də sanballı cavabdır. Hər beynəlxalq tədbirin təşkili Azərbaycanın nüfuzunu bir az da artırır. Təsadüfi deyil ki, bu gün rəsmi Bakı bütün sahələrdə öz sözünü deyə bilən aktora çevrilib.
Dekabrın 15-də BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının – COP29-un gələn il ölkəmizdə keçirilməsi ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə müşavirə keçirilib. Dövlət başçısı öz cıxışında qeyd etdiyi kimi, “Biz buna layiqik, biz apardığımız siyasət nəticəsində dünya miqyasında çox güclü mövqelərə sahib olmuşuq. Azərbaycana beynəlxalq aləmdə olan hörmət günbəgün artır və biz bu hörməti öz əməlimizlə, işimizlə, siyasətimizlə qazanmışıq. Bizim müstəqil siyasətimiz, prinsipial mövqeyimiz, beynəlxalq hüquqa bağlılığımız, sədaqətimiz və eyni zamanda, ölkə ərazisində suverenliyin bərpa edilməsi bizə olan hörməti daha da artırdı.”
Səvxanova Firuzə,
“Milli təhlükəsizlik və siyasi strategiya” ixtisası üzrə magistr
Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyası
