Rusiyadan ermənilərə hədə - İrəvana Ukrayna ssenarisi mesajlandı...
“Bu gün biz bütün postsovet dövründə Ermənistan-Rusiya münasibətlərində ən kəskin böhranın şahidiyik”. Bunu Ermənistanın “news.am” portalına müsahibəsində rusiyalı politoloq Aleksandr Krılov deyib.
Onun fikrincə, əvvəllər belə bir şey olmamışdı: “Bu səbəbdən müttəfiqlik münasibətlərinin pozulması ehtimalını heç kim inkar edə bilməz. İrəvanla Moskva arasında münasibətlər dönüş nöqtəsindədir. Ermənistan rəhbərliyi öz siyasətində Qərb vektorunu hər cür inkişaf etdirmək və Rusiya vektorunu məhdudlaşdırmaq istəyini nümayiş etdirir, o cümlədən inteqrasiya birliklərinin, KTMT-nin ən yüksək səviyyədə keçirilən sammitlərinə məhəl qoymamaqla və iştirak etməməklə bunu göstərir. Amerika administrasiyasının nümayəndələri bəyan ediblər ki, Rusiyanın hərbi mövcudluğu Ermənistanın uğurlu inkişafına mane olur. Avropa İttifaqı ölkələri də bununla razılaşır”.
Krılov qeyd edib ki, bu şəraitdə Rusiya-Ermənistan münasibətləri daha gərgin xarakter alacaq. Əgər rəhbərliyi kollektiv Qərbin xeyrinə seçim edərsə və Ukrayna yolu ilə gedirsə, o zaman ekspert Rusiya qoşunlarının və sərhədçilərinin Ermənistandan geri çəkilməsindən başqa perspektiv görmür: “Bu halda heç bir razılaşma qüvvədə olmayacaq”. Rusiya Beynəlxalq Əlaqələr Şurasının eksperti Aleksey Fenenko da Ermənistanla bağlı Moskvanın artıq nikbin əhval-ruhiyyədə olmadığını bildirir. Buna səbəb kimi o, Qərb faktorunu göstərir: “Əminəm ki, amerikalılar yenidən ermənilərə söz veriblər ki, onların Qarabağla bağlı narahatlıqlarını nəzərə alıb, bəzi şərtlər üzrə danışıqlarda nəyəsə kömək edib, haradasa Türkiyəyə təzyiq göstərməyə kömək edəcəklər. Ermənilər isə ənənəvi olaraq bunu dəstək kimi yozublar, guya ermənilər Rusiyadan uzaqda olsalar, amerikalılar Qarabağdan nəsə qaytarmağa kömək edəcəklər. Əslində isə heç kim onlara heç nə qaytarmayacaq və heç kim heç nə etməyəcək. ABŞ üçün Ermənistan çox uzaqda, qitənin dərinliyində, perspektivsiz və Türkiyə ilə münaqişə yaradacaq qədər çox təhlükəlidir. Amerikalılar Rusiya və Türkiyə ilə gərginlik yaratmaq üçün Ermənistanla oynaya bilərlər. Amma sonda orada açıq-aşkar antirusiya qüvvələr hakimiyyətə gəlsə, Ermənistan da Ukrayna hadisələrinə bənzər bir ssenari ilə üzləşə bilər”. Elə Aleksandr Krılov da bildirir ki, Rusiya hərbi bazasının və sərhədçilərinin Ermənistandan çıxarılması ilə bağlı məsələ yaranarsa, Cənubi Qafqaz regionunda stabillik pozula bilər. O, kollektiv Qərbin Ermənistanın köməyinə gələcəyinə böyük şübhə ilə yanaşdığını bildirib: “Birinci Ermənistan respublikasının artıq təcrübəsi var - Antanta dövlətlərindən çoxsaylı vədlər almışdı, lakin müharibə başlayanda onlar öz donanmalarını Qafqaz dağlarına göndərə bilməyəcəklərini bəyan etdilər. Bununla da onların iştirakı başa çatdı, Birinci Respublika isə süqut etdi. Müxtəlif siyasi addımlar atılanda tarixi xatırlamağa dəyər. Hər şeyin öz qiyməti var, kiçik dövlətlər üçün səhvlər isə xüsusi qiymətə malikdir. Onlar erməni dövlətçiliyi üçün ölümcül ola bilər”. O əminliklə bildirib ki, Ermənistanı tərk etmək Rusiya üçün kritik olmayacaq: “Rusiya artıq bütün Qafqaz silsiləsi boyu müasir hava və raketdən müdafiə sistemi qurub”. Eyni zamanda o, hadisələrin bu istiqamətdə mümkün inkişafını kədərli adlandırıb, çünki bu, Rusiyanın maraqlarına, eləcə də Ermənistan-Rusiya münasibətlərinin maraqlarına ziddir.
Ermənistan parlamentinin müxalif “Hayasrtan” blokundan olan deputat Artur Xaçatryan mövcud durumda ölkəsini müsbət heç nə göləmədiyini bildirib: “Ermənistan hakimiyyəti ölkəni Moskva ilə kollektiv Qərb arasında qarşıdurma meydanına çevirib”. Onun sözlərinə görə, İrəvan heç bir tərəfdən geosiyasi mənfəət əldə etmir. Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri, “Ümumerməni cəbhəsi” hərəkatının lideri Arşak Karapetyan da İrəvanın Moskva ilə bağlı siyasətinin yanlış olduğunu qeyd edir: “Ermənistan KTMT-ni tərk edəndə, Rusiya hərbi bazası buradan çıxanda Ermənistanla heç kəs maraqlanmayacaq”.
Karapetyan bildirib ki, Ermənistanın siyasi sahəsinin daimi korrupsiyası şəraitində ağlabatan və əsaslandırılmış nitqlə ictimai şüura yol açmaq çox vaxt çətindir, lakin bu, Ermənistanın transformasiyası və dirçəlişinin yeganə yoludur: “Biz dövləti itiririk, buna imkan verməməliyik. Ermənistanın hazırlığı ölkənin hərbi-siyasi rəhbərliyinin apardığı siyasətdən asılıdır, buna uyğun olaraq bu müqavimət qurulmalıdır. Ermənistanın indiki hakimiyyəti bu gün Qarabağ məsələsi ilə məşğul deyil, onlar Qarabağdan imtina ediblər. Xarici siyasi vektorun dəyişdirilməsi, KTMT-yə qarşı demarşlar Ermənistanın oyunçu olmadığı son dərəcə təhlükəli oyunlardır. Ermənistan rəhbərliyi uzaqdan idarəetmə pultuna yerləşdirilib, lider Amerika səfirliyində oturub”. Ermənistanın “Past” nəşri yazır ki, dekabrın 7-də Azərbaycan və Ermənistanın birgə bəyanat verməsindən bir-iki saat əvvəl hakim “Vətəndaş Müqaviləsi” Partiyasında iclas keçirilib: “Deyilənə görə, iclasda ideoloji-siyasi xarakterli məsələlər müzakirə olunub. Maraqlıdır ki, hakim partiyanın üzvlərindən bir neçəsi də müzakirə etdikləri mövzuları şəxsiləşdirib. “Biz müstəqillik, suverenlik, dövlətimizin gələcəyi ilə bağlı ən mühüm ideoloji məsələləri müzakirə etdik”, - deyə Paşinyanın partiyasının üzvlərindən biri yazıb. Bu qədəri qorxu hissi üçün kifayətdir. Paşinyanın partiyasında Ermənistanın suverenliyi, müstəqilliyi, dövlətin gələcəyi ilə bağlı məsələlər, ideoloji məsələlər müzakirə olunursa, deməli, suverenlik, müstəqillik, dövlətin gələcəyi “onların yeməklərini yeyib”. Ciddi desək, Nikol Paşinyan və onun ətrafına toplaşan digər paşinyançılar müstəqillikdən, suverenlikdən, dövlətin gələcəyindən danışanda qorxulu olur”.
Samirə SƏFƏROVA
