Qəzzanın taleyi məsələsində bütün dünya İsrailə qarşı çıxdı... Hətta ABŞ da...
Yeganə Hacıyeva: “İsrailin özünü müdafiə haqqını tanıyırıqsa, onun dinc əhaliyə qarşı törətdiyi bəzi əməlləri də müharibə cinayətləri kimi qiymətləndiririk”
ABŞ prezidenti Co Bayden və Benyamin Netanyahu arasında soyuq küləklər əsir. Baydenlə görüşünün təfərrüatlarını açıqlayan Netanyahu ABŞ-ın ziddinə olaraq Qəzzanın daimi işğalı fikrində olduğunu bildirib.
1993 və 1995-ci illərdə Fələstin və İsrail arasında imzalanan Oslo razılaşmasına toxunan Netanyahu İsrailin Oslo səhvini təkrarlamasına icazə verməyəcəyini bəyan edib. Oslo razılaşması İsrailin razılaşma çərçivəsində Qəzzanın işğalına son qoymasına səbəb olmuşdu.
Qəzzada işğal əməliyyatları başa çatdıqdan sonra bölgənin hansı statusa sahib olacağı məsələsinə toxunan Netanyahu bu mövzuda ABŞ rəhbərliyi ilə fikir ayrılıqlarının olduğunu bildirib.
Prezident Bayden və komandası ilə gərgin dialoqdan sonra Qəzzada quru əməliyyatına “tam dəstək” aldıqlarını deyən Netanyahu “müharibənin dayandırılması üçün beynəlxalq təzyiqlərin” qarşısının alındığını bildirib.
ABŞ-a “HƏMAS”-ı məhv etmək və israilli girovları geri qaytarmaq” mövzusunda verdiyi dəstəyə görə təşəkkür edən Netanyahu deyib ki, “Qəzza nə Həmasistan, nə də Fəthistan olacaq”.
Görünən budur ki, Netanyahu Qəzzanı ilhaq etmək istəyir. Bu gediş prosesləri hansı mərhəliyə gətirib çıxaracaq?
Politoloq Yeganə Hacıyeva “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, bu məsələyə fərqli konteksdən yanaşmaq lazımdır: “ABŞ-ın “İsrail Qəzanı ilhaq etmək istəyir “ fikrini İsrail tərəfi başqa cür yozur. Onlar bunu Qəzzanı terrorçulardan təmizləmək kimi təqdim edirlər. Amma bu, nəticəni dəyişmir. HƏMAS müharibədən əvvəl belə güclü deyildi. İstər siyasi, istərsə də hərbi cəhətdən hazırda HƏMAS-ın Fələstinə təsirləri güclənib. İsrailin vətəndaşlarının təhlükəsizliyini qorumaq haqqı varsa, belə bir hüquq Qəzza vətəndaşlarına da şamil olunur. İş burasındadır ki, HƏMAS-ın hərbiləşmiş qanadı İsrailin belə əl-qol açmasına şərait yaradır. HƏMAS İsrailə hücumu Fələstin xalqının sosial sifarişi kimi yerinə yetirmədi. Sanki bu təşkilatın rəhbərləri kasıblayanda belə üsullara əl atır. Bu hal ilk dəfə deyil ki, yaşanır. Qəzzanın bərpası üçün milyardlarla pul lazımdır. Həmin vəsait yenə də müharibəni başlayanların əlinə keçəcək. HƏMAS liderlərinin dünyanın bir çox ölkəsində kifayət qədər daşınmaz əmlakları var. Yaranmış vəziyyətdən daha çox ac və susuz qalan fələstinlilər əziyyət çəkir. İsrailin özünü müdafiə haqqını tanıyırıqsa, onun dinc əhaliyə qarşı törətdiyi bəzi əməlləri də müharibə cinayətləri kimi qiymətləndiririk. Müharibə tezliklə yekunlaşmalıdır. ABŞ bu məsələdə səmimi deyil, ikili oynayır. Bu ölkənin mediası, cəmiyyəti sözdə Fələstini dəstəkləyir. HƏMAS silahı yerə qoymamaq üçün əlavə stimul verir. Nəticədə ölənlər qadınlar və uşaqlardır. Çünki əlində silahı olan kişilər bunkerlərdə gizlənə bilir. HƏMAS liderləri buna belə yanaşır ki, kişilər cihaddadırlar. Təbii ki, doğru yanaşma deyil. Burada sülhü Fələstin və İsrail dövlətlərinin ayrıca qurulması gətirə bilər. Amma bununla paralel, prosesə mane olan HƏMAS, BMT-nin bununla bağlı təklifinə ilk iradı məhz HƏMAS bildirdi. Çünki Fələstin dövləti qurulanda HƏMAS artıq olmayacaq. Onu terrorçu təşkilat kimi tanıyacaqlar. Qəzzanın ilhaqı olmayacaq, bu, prosesi daha da uzada bilər”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
