KÖHNƏ VERSİYA            

İqlim dəyişikliyi regionlarımıza yaxşı bir şey vəd etmir...

Image

Proqnozlaşdırılan iqlim dəyişiklikləri əlavə təzyiq amilləri yaradacaq ki, bu da Azərbaycanda yağış suyu ilə qidalanan bitkilərin məhsuldarlığının 2051-2060-cı illərədək tədricən, lakin 1995-2014-cü illərin baza səviyyəsindən isə kəskin şəkildə - 30 faizədək azalmasına gətirib çıxaracaq. 

Kartof, şəkər çuğunduru və meyvələr daha çox təsirə məruz qalacaq. Bu barədə məlumatlar Dünya Bankının Azərbaycanla bağlı araşdırmasında qeyd olunub.

Bundan başqa, hesabatda qeyd olunub ki, Azərbaycanın mərkəzi rayonlarındakı əkin sahələrinin çoxu su qıtlığı ilə üzləşəcək. Bərdə, Ağcabədi, Saatlı, Kurdəmir, Biləsuvar, Netfçala, İmişli, Yevlax, Sabirabad, Salyan və dağlıq ərazilərdəki yağışla qidalanan və suvarma sxemləri ilə təchiz edilməyən Qarabağ, Şəki-Zaqatala və Dağlıq Şirvanda bitkilər daha ciddi təsirlərlə üzləşəcək. Ölkənin cənub əraziləri olan Cəlilabad və Masallı da risq altındadır. Qeyd edək ki, iqlimin Azərbaycana təsiri məsələsinə Birləşmiş Ərəb Əmirliyinin Dubay şəhərində keçirilən COP-28 çərçivəsində Ümumi Qadınlar Birliyinin sədri Şeyxa Fatimə Bint Mübarəkin himayəsi altında “Qadınlar tərəqqiyə liderlik edir: Su və Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri” mövzusunda keçirilən panel iclasda da toxunulub. İclasda Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyeva sözgüdən məsələ ilə bağlı qeyd edib: “Biz görürük ki, iqlim dəyişikliklərinə görə Kür, Samur, Araz çaylarında suyun səviyyəsi aşağı düşür. Volqa çayında suyun səviyyəsi enir və bu, Xəzər dənizinə də təsir edir. Biz ötən 7-8 ildə Azərbaycanda quraqlığa şahid olmuşuq və bu da aqrar sahəyə təsirini göstərir. Hökumət ölkədə 10 su rezervuarı yaratmağı planlaşdırır və bununla problem həll olunacaq. Digər məsələsi isə odur ki, təəssüf, biz ölkəmizin ərazisinin 20 faizinin 30 il ərzində işğal altında qaldığı dövrdə həmin torpaqlardakı su ehtiyatlarımızdan məhrum olmuşduq”. Dünya Bankı isə onu da vurğulayır ki, iqlimlə bağlı operativ tədbirlər Azərbaycana aşağı karbon yüklü iqtisadiyyata qlobal keçidlə bağlı yaranan risqləri minimuma endirməyə və Azərbaycan xalqının həyat səviyyəsini qorumağa kömək edə bilər. Amma problemlərə də xüsusi diqqət olunur. Hesabata əsasən, Azərbaycan həmçinin iqlim dəyişikliyi ilə əlaqədar ciddi fiziki risqlərlə üzləşir. Demək olar ki, bütün ölkə ərazisi həm quraqlığa, həm də su qıtlığına məruz qalır və ekstremal hava şəraiti səbəbindən onların tezliyinin və intensivliyinin artacağı gözlənilir. Eyni zamanda, ölkənin təbii sərvətləri torpağın deqradasiyası, səhralaşma və ifrat otarılma nəticəsində zədələnir və bu, kənd təsərrüfatına mənfi təsir göstərir. Eyni amanda, neft-qaz hasilatı da torpağın deqradasiyasına və su ehtiyatlarının çirklənməsinə təsir edir.

Dünya Bankının hesabatında Azərbaycanda kənd təsərrüfatı ilə bağlı digər çətinliklərə də diqqət çəkilir. Sənəddə bildirilir ki, Azərbaycandakı fermerlər hələ də ənənəvi əkinçilik təcrübəsindən yararlanır, torpağın sağlamlığının artırılmasının faydaları barədə bilgili deyillər. Bu sahədəki məlumatlılığın azlığı daha yüksək məhsuldarlıq potensialını özündə birləşdirən yeni bitkilərin tətbiqini məhdudlaşdırır. Qurumun Azərbaycanda kənd təsərrüfatı ilə bağlı diqqət çəkdiyi daha bir məqam su çatışmazlığı və çağdaş suvarma sistemlərinin məhdudluğudur. Dünya Bankı analitiklərinin fikrincə, məhsuldarlığı artırmaq və iqlim dəyişmələrinə qarşı dayanıqlılıq yaratmaq üçün kiçik və orta fermerlərin bacarıqları gəlişdirilməlidir və bu baxımdan onların ayrıca dəstəyə ehtiyacı var. Fermerlərə dəstəklə yanaşı, çatışmazlıqları aradan qaldırmaqdan ötrü mütləq kadr və maliyyə resursları da olmalıdır.  Vurğulanır ki, özəl sektordakı müxtəlif subyektlər belə çatışmazlıqları müvəqqəti tədbirlərə əl atmaqla aşmaq məcburiyyətində qalır. Daha iri aqrobiznes müəssisələrinin bəziləri öz heyətlərindən və təchizatçı fermerlərdən ötrü təlim keçəcək beynəlxalq mütəxəssislər gətirir. Bostançılığın inkişafına dəstək məqsədilə yaradılmış bir sıra ticarət birliyi də eyni işi görür. Ancaq belə təşəbbüslərin əhatə dairəsi yetərsiz olduğundan yeni yaradılmış birliklərin həmin sektorları dəstəkləməyə təcrübə və resursları yoxdur. Dünya Bankının hesablamasına görə, hökumət effektiv cavab tədbirləri görə bilməsə, yağış suyu ilə qidalanan bitkilərin məhsuldarlığı 2060-cı ilədək, orta hesabla, 14-20 faiz azalacaq. Yüksək dəyərli bitkilərdə daha çox azalma gözə çarpacaq. Hesabatda vurğulanıb ki, hazırda Azərbaycanda suvarılan bitkilər də su çatızmazlığı risqi ilə üz-üzədir. Bu problem Cənub rayonlarında bəzi bitkilərin 60 faizindən çoxunun, Şərqi Aşağı Kür hövzəsində isə 20 faizdən çoxunun itirilməsi ilə nəticələnəcək. Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, bütün bu proseslər əkinçiliklə yanaşı, heyvandarlığa da mənfi təsir göstərəcək. Hesabatda ayrıca vurğulanıb ki, torpağın nəmişliyinin azalması, səhralaşma, otlaqların normadan artıq istismarı otlaq sahələrinin keyfiyyətini aşağı salacaq. Bitki örtüyündən qaynaqlanan problemlər də mal-qaranın sağlamlığına birbaşa təsir edəcək.

Samirə SƏFƏROVA







VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Stano açıq şəkildə Ermənistanın sülhə mane olmaq siyasətini dəstəklədi... - VİDEO

Nazirliyin rəhbərliyində elmi dərəcəsi olanlar və olmayanlar...

Azərbaycanın rusdilli mediasının 25 yaşlı gənci - "Novoye vremya"...

Baydenin müşaviri Bakıya xüsusi göndərilib...

SON XƏBƏRLƏR

11.10.2024 | 14:53
Mingəçevirdə diş poliklinikasından oğurluq edən şəxs kameraya yaxalandı

11.10.2024 | 14:28
1100-dək bələdiyyənin dövlətə 8 milyon manata yaxın borcu yaranıb...

11.10.2024 | 14:05
COP29-da Bakının adını daşıyacaq 8 Bəyannamə və öhdəliklər olacaq...

11.10.2024 | 13:48
Azərbaycan COP tarixində bir ilkə imza atdı - qlobal atəşkəs təşəbbüsü...

11.10.2024 | 13:26
Prokurorluq Qazaxda tələbələrin zəhərlənməsi ilə bağlı araşdırmalara başladı

11.10.2024 | 13:14
Mədəniyyət naziri Azərbaycan Dövlət Kukla Teatrında olub

11.10.2024 | 13:06
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib - aidiyyəti qurumlara tapşırıqlar verilib

11.10.2024 | 13:02
"Jurnalistikanın peşəkarlıq səviyyəsinin artırılması müasir dövrün vacib çağırışlarındandır"

11.10.2024 | 12:50
Məmməd İsmayılın “boz ədəbiyyat”ı... və ya xroniki mətnsizlik sindromu

11.10.2024 | 12:37
"Uyğunlaşma üçün işlər görülüb ki, ölkələr öz gələcəklərinə sərmayə qoya bilsinlər" - Baydenin müşaviri

11.10.2024 | 12:26
Azərbaycanda 1400 bələdiyyə birləşdirilir...

11.10.2024 | 12:10
Rusiya Odessanı bombaladı, 4 nəfər öldü

11.10.2024 | 12:00
9 ayda Bakıda 1 500-ə yaxın yol qəzası olub - DİN məlumat yaydı

11.10.2024 | 11:30
Çinlidə fərasətə bax - Bakıda 330 min manatlıq saat oğurlayıb...

11.10.2024 | 11:16
Bakıda soyğunçuluq edən keçmiş məhkum yaxalandı

11.10.2024 | 11:10
Tramp seçici dəstəyinə görə Kamala Harrisi üstələyir - ən son rəy sorğusu açıqlandı

11.10.2024 | 11:05
Pakistanda kömür mədəninə silahlı basqın olub - 20 şaxtaçı öldürülüb

11.10.2024 | 11:04
Bakıda iqlim və inkişaf üzrə nazirlərin görüşü keçirilir

11.10.2024 | 11:00
Leyla və Arzu Əliyevalar Qəbələdə “Gənc arıçı” layihəsinin iştirakçısı ilə görüşüblər

11.10.2024 | 10:20
Qazaxda 18 tələbə dönərdən zəhərlənib - TƏBİB açıqlama yaydı

11.10.2024 | 10:15
Putin Türkmənistana gedib - Pezeşkianla da görüşəcək

11.10.2024 | 10:10
Türkiyəli müğənninin bacısı intihara cəhd edib

11.10.2024 | 10:06
"COP29-un sədri kimi Azərbaycan çətin vəzifənin öhdəsindən uğurla gəlir"

11.10.2024 | 10:00
UEFA Millətlər Liqası: Azərbaycan yığması bu gün Estoniya ilə qarşılaşacaq

11.10.2024 | 09:56
Türkiyədə tarixi xalq kitabxanası yanıb

11.10.2024 | 09:30
Naxçıvanda dələduzluq edən şəxs saxlanılıb

11.10.2024 | 09:26
Avtobus marşrut sahibləri indiyədək dövlətə pul verirdilər, indi dövlətdən pul alacaqlar... Yeni layihə, ya büdcəyə yük?

11.10.2024 | 09:15
İngiltərə millisindən ŞOK məğlubiyyət, Fransa yğıması İsrailə aman vermədi

11.10.2024 | 09:06
Mədəniyyət naziri “Euronews”un nümayəndə heyəti ilə görüşüb

11.10.2024 | 09:00
Baş prokuror Gəncədə “Memorial Abidə Kompleksi”ni ziyarət edib

11.10.2024 | 08:41
Özbək uşaqlar üzərində Fransanın "kəşfiyyat layihəsi" başladı - Fransadan türkə dost olar?...

11.10.2024 | 00:05
Ermənilərin Gəncəyə dördüncü qanlı raket hücumundan 4 il ötür...

10.10.2024 | 23:16
Azərbaycanın “Birgə Atəşkəs Çağırışı” dünyada böyük dəstək qazandı - 127 ölkə...

10.10.2024 | 22:46
BDU-da “Jurnalistika təhsili və “Tədris xəstəxanası” modeli” mövzusunda elmi seminar keçirilib

10.10.2024 | 22:43
Kadırov ona sui-qəsd hazırlandığını iddia etdi və üç vəzifəli şəxsi qisasla hədələdi - əksini sübut etməsələr...

10.10.2024 | 21:14
Ermənistan "Zəngəzur dəhlizində" çıxılmaz vəziyyətə düşüb...

10.10.2024 | 21:00
Nazirliyin rəhbərliyində elmi dərəcəsi olanlar və olmayanlar...

10.10.2024 | 20:45
Rus əsgərlərinin İran-Ermənistan sərhədindən çəkilməsinin ŞOK TƏFƏRRÜATLARI...

10.10.2024 | 20:31
Güney Azərbaycanda iqtisadi oyanış başladı - yeni vali od püskürdü...

10.10.2024 | 20:16
Rusiyanın bu qərarları Azərbaycana qarşı İrəvanın mövqeyini bərkidə bilər...

10.10.2024 | 20:03
ABŞ-ın Azərbaycanla bağlı siyasəti dəyişəcək

10.10.2024 | 19:55
Prezident “Su ehtiyatlarından səmərəli istifadəyə dair Milli Strategiya”nı təsdiqlədi

10.10.2024 | 19:54
Ailəsini qıran Əhməd Əhmədovla bağlı məhkəmə qərarına dair Baş Prokurorluqdan reaksiya...

10.10.2024 | 19:49
Əliyev ABŞ sanksiyalarına qarşı qlobal proses başlada bilər...

10.10.2024 | 19:36
Qadın hüquqları məsələsində Azərbaycanın dünyada yeri - daha öndə olmağın yolları...

10.10.2024 | 19:32
BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının, Kioto Protokolunun və Paris Sazişinin Katibliyi ilə Anlaşma Memorandumu təsdiqləndi

10.10.2024 | 19:23
Qubadan deputat Əlibala Məhərrəmzadənin yazıçı-publisist karyerası - nələr var...

10.10.2024 | 19:13
Balakən gənclərinin əsas görüş və fəaliyyət mərkəzi – Gənclər evi

10.10.2024 | 18:58
Azərbaycanın rusdilli mediasının 25 yaşlı gənci - "Novoye vremya"...

10.10.2024 | 18:44
Stalin məşhur "YAK-3" qırıcılarını Bakıda harada istehsal etdirirdi?..

10.10.2024 | 18:30
Ermənistanda "faşizm sevgisi" - 9 Mayın MDB-də mühüm roluna böyük təhdid…

10.10.2024 | 18:17
ABŞ qorxudan Türkiyəyə sanksiya tətbiq edə bilməz - ekspert rəyləri...

10.10.2024 | 18:02
ABŞ hakimiyyəti Azərbaycanla münasibətlərin gələcəyini necə görür...

10.10.2024 | 17:48
Türkiyədə 10 illik qapalı müzakirələrə Azərbaycandan rəylər...

10.10.2024 | 17:35
Məşhur parataekvondoçumuz Los-Anceles 2028-ə hazırlaşır… - FOTO

10.10.2024 | 17:23
Nazir Vilayət Eyvazov Gəncədə vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirdi - FOTO/VİDEO

10.10.2024 | 17:15
Baydenin müşaviri Bakıya xüsusi göndərilib...

10.10.2024 | 17:02
Fəlsəfə doktorlarının ictimai statusu dəyişdirilir - nazir anons etdi...

10.10.2024 | 16:43
Narkoşəbəkənin daha 20 üzvü saxlandı, 146 kq narkotik dövriyyədən çıxarıldi - VİDEO

10.10.2024 | 16:35
ABŞ-ın Zelenskidən varisini müəyyənləşdirməsini istədiyi ortaya çıxdı...

10.10.2024 | 16:16
“Nar” və NETTY ilin ən yaxşı internet təşəbbüslərini mükafatlandıracaq

10.10.2024 | 16:05
Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

10.10.2024 | 16:03
“Müasir mediada yeni trendlər: informasiya təhlükəsizliyi və peşəkarlıq meyarları” mövzusunda konfrans keçiriləcək

10.10.2024 | 15:46
Pre-COP29 çərçivəsində “Troyka ölkələrinin 1,5 dərəcə Selsi missiyası üçün Yol xəritəsi” mövzusu müzakirə edildi

10.10.2024 | 15:28
Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

10.10.2024 | 15:04
Azərbaycanın tarixi Zəfərinin, Ermənistanın isə məğlubiyyətə uğramasının MDB səviyyəsində təsdiqi - ŞƏRH

10.10.2024 | 15:00
Paşinyan yenə blef edir - Gürcüstanla İranı bir tərəziyə qoyur, Azərbaycanla Türkiyəyə normallaşma mesajı göndərir...

10.10.2024 | 14:50
Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin iclası keçirilib - FOTO

10.10.2024 | 14:42
Stano açıq şəkildə Ermənistanın sülhə mane olmaq siyasətini dəstəklədi... - VİDEO

10.10.2024 | 14:25
Bakıda bank kartından oğurluq edən şəxs saxlanılıb

10.10.2024 | 14:10
"İqlim dəyişikliyinin Yer kürəsinə təsiri müzakirə olunmalıdır" - Aİ komissarı

10.10.2024 | 13:28
Azərbaycan sərhədlərini pozan altı əcnəbi saxlandı

10.10.2024 | 13:17
"İqlim məsələsində 8 milyard insanın gözləntisini həyata keçirmək üçün qlobal əməkdaşlıq lazımdır" - BMT rəsmisi

10.10.2024 | 13:02
АЭС для Казахстана, это развитие или петля на шею - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

10.10.2024 | 12:30
Universitetlərin 70 faizində süni intellekt tədris olunacaq...

10.10.2024 | 12:21
İqbal Ağazadə Ədalət Vəliyev ilə görüşüb

10.10.2024 | 12:00
"COP29-da əsas diqqət iqlim dəyişikliyi üçün mübarizə metodları tapmağa yönələcək"

10.10.2024 | 11:35
"Milli səviyyədə “təmiz ətraf mühit və yaşıl inkişaf” sosial-iqtisadi prioritetimizi uğurla icra edirik" - Prezident

10.10.2024 | 11:30
4000 dollara aldığı gitaranı geri qaytardı, hərracda 6550 dollara satıldı..

10.10.2024 | 11:20
Məişət zorakılığının qarşısının alınması üçün qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi kifayət deyil

XƏBƏR ARXİVİ

«    Oktyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031