Ermənistanın yeni Ukrayna olacağı qətiləşdi...
“Artıq hamı həm Ermənistanda, həm də xaricdə rəsmi İrəvanın xarici siyasət vektorunun dəyişdirilməsindən danışır. Bir çoxları bunun artıq başa çatmaqda olduğunu iddia edir, bəziləri isə hətta bu ehtimala şübhə ilə yanaşır. Amma xarici siyasətdə dönüşlə bağlı proqnozlar verməzdən əvvəl bəzi məqamlara nəzər salmaq lazımdır”. Bu fikirlər Ermənistanın “Aravot” qəzetində yer alıb.
Nəşr yazır ki, Ermənistan əhalisinin böyük əksəriyyəti və siyasi elitası bəyan edir ki, Rusiya Ermənistana və erməni xalqına xəyanət edib: “Bu vəziyyət, xüsusilə Qərb dövlətlərinin Ermənistana dəstəyi fonunda özünü büruzə verir. Ermənistanın rəsmi müttəfiqi olmayan və onun qarşısında heç bir öhdəliyi olmayan bir sıra Qərb dövlətləri hazırda Ermənistana kifayət qədər maddi, iqtisadi, siyasi və hərbi-texniki yardım göstərirlər. ABŞ və Avropa İttifaqı ölkələri Ermənistana milyonlarla dollar yardım edir, Fransa Ermənistanla hərbi və hərbi-texniki əməkdaşlıq haqqında saziş bağlayır, ABŞ Ermənistan ərazisində erməni-amerikan təlimləri keçirir, enerji sahəsində əməkdaşlığı müzakirə edir. Ermənistandakı Avropa müşahidə missiyasının imkanları artırılır, dialoq kontekstində ABŞ-Aİ üstəvisindəErmənistanın Avroatlantik inteqrasiya imkanlarını müzakirə olunur. Ermənistan və Rusiyanın maraqlarının üst-üstə düşməməsi, bu iki ölkənin münasibətlərində gərginliyin olması mənzərənin yalnız yarısıdır. Onun digər yarısı isə Azərbaycan və Türkiyə ilə ortaq maraqlara arxalanan Rusiyanın davranışıdır. Elə ötən həftə Rusiyanın bir sıra departamentlərinin - Xarici İşlər Nazirliyinin, Kremlin nümayəndələri Qərbi Cənubi Qafqazda birtərəfli yanaşmada və Azərbaycana qarşı əsassız ittihamlar irəli sürməkdə ittiham etdilər. Bu halda görünən odur ki, Rusiya getdikcə daha çox Ermənistana qarşı yönəlir”. Ermənistan müdafiə nazirinin sabiq müavini Artak Zakaryan qeyd edir ki, belə vəziyyətdə ölkəsi böyük güclərin tapdağına çevriləcək: “Rusiya prezidenti Vladimir Putinin yeni qərarla ordunun hərbi qulluqçularının sayını 1 milyon 320 minə qaldırması hərbi ekspertlər tərəfindən daha böyük müharibəyə hazırlıq kimi qiymətləndirilir. Putinin bu qərarı NATO blokunun genişlənməsilə Rusiyaya qarşı təhdidlərin artması ilə izah olunur. Belə ki, NATO Rusiya sərhədləri yaxınlığında qüvvələr toplamaqda, hava hücumundan müdafiə sistemlərini yerləşdirməkdə davam edir, həmçinin taktiki nüvə qüvvələrini gücləndirir. NATO-ya üzv ölkələrin ümumi hərbi büdcəsi 2023-cü ildə 13% artıb. Ümumilikdə, 2023-cü ildə dünya ölkələrinin birgə hərbi xərci 2,24 trilyon dollara çatıb. Bu onu göstərir ki, dünya mövcud məsələlərin hərbi yolla həlli variantına hazırlaşır. Bu o demək deyil ki, böyük müharibələr qaçılmazdır. Bu, həm də o deməkdir ki, yaxın gələcəkdə regional hərbi münaqişələr genişlənə bilər. Onda Ermənistanın çəkişmə meydanı olacağını indidən görmək mümkündür”.
Digər erməni politoloq Benyamin Matevosyan da olduqca bədbindir. O, Qərbin Ermənistanı müdafiə etməyəcəyini düşünür: “NATO baş katibi Yens Stoltenberq hesab edir ki, Qərb silah tədarükünü artırmasa, Ukraynanın vəziyyəti daha da pisləşə bilər. Onun fikrincə, Kiyev kritik vəziyyətdədir və hesab edir ki, pis xəbərlərə hazırlaşmaq lazımdır. Bəs bu, Ermənistan üçün nə deməkdir?
2022-ci ilin sentyabrında rus qoşunları Xarkov vilayətini, noyabrda Xersonu tərk etdilər və məhz bu dövrdə Paşinyan batan rus gəmisini tərk etmək qərarına gəldi. 10 noyabr sazişindən imtina edib, oktyabrın 6-da Praqada Qarabağı Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanıdı. Paşinyan, onun siyasi komandası, media və ona xidmət edən ekspertlərin bütün sonrakı xarici siyasət taktikası “Rusiya gəmisi batır” və “parlaq Qərb qatarına minmək lazımdır” ideyası ətrafında dövr etdi. İndi məsələ Ukrayna cəbhəsindəki vəziyyətin, Rusiya ətrafında və diplomatik sahədə dönüş nöqtəsindən sonra Paşinyanın davranışının necə olacağıdır. Məsələ ilk baxışdan göründüyündən qat-qat ciddidir. Bütün ölkənin və Ermənistanın hər bir sakininin təhlükəsizliyi bundan asılıdır. Və bu mübaliğə deyil. Paşinyanın 2022-ci ilin payızında aqressiv və açıq şəkildə həyata keçirməyə başladığı strateji kurs təkcə gülünc deyil, həm də təhlükəli görünür. Ermənistan hakimiyyəti, obrazlı desək, artıq çoxdan getmiş “qatara” minmək istəyir. İmperatorluğun xarabalıqları altında qalmaq istəməyən şəxs ölkəni öz əli ilə bilərəkdən çıxılmaz vəziyyətə saldı”. Rusiya Dövlət Dumasının MDB işləri üzrə komitəsinin rəhbəri Leonid Kalaşnikov isə bildirir ki, Qərbdən, xüsusən də onun Cənubi Qafqazdakı fəaliyyətindən yaxşı heç nə gözləməyə dəyməz: “Görürük ki, hazırda Fransa Ermənistana hərbi texnika verir, silah vermək niyyətindədir, Böyük Britaniya ilə də bəzi razılaşmalar var. Onlar sadəcə yaşamaq üçün pul versəydilər, eybi yox. Amma silah verirlər. Sual budur: onlar nə üçün silahla təmin edirlər? Qərb bunu regionda eskalasiya və gərginliyi artırmaq üçün edir. Qərb dünyanın istənilən yerində oxşar ssenarini həyata keçirir. Onlar üçün bu gün Rusiyanın ətrafında alışdırmaq istədikləri bir neçə “qaynar nöqtə” var. Son illərdə Ermənistan və Azərbaycan sərhədləri boyunca Qərbin düşməni olan İrandır. Və bu gün Ermənistan vasitəsilə Qərbin Rusiya və İranı müşahidə etmək imkanı var. Ona görə də Ermənistanda ABŞ-ın ən böyük səfirliyi fəaliyyət göstərir. Bu vəziyyətdə Ermənistan Rusiyaya və İrana qarşı alət kimi çıxış edir. Ermənistan üçün Ukrayna ssenarisinin variantı hazırlanır. Ermənilər başa düşməlidirlər ki, onların nə Aİ ölkələri ilə, nə də Amerika ilə sərhədləri var ki, bir növ bu kartı oynamağa cəhd etsinlər. Sadəcə olaraq, bu cür hərəkətləri ilə dövlətlərini böyük təhlükə qarşısında qoyurlar. Onları dərhal dayandırmaq lazımdır”.
Nahid SALAYEV
