Əliyevin SPECA ilə bağlı uzaq hədəfləri var - Fonda pul ayrıldı...
Firdovsi Şahbazov: “Proqramın məqsədi üzv dövlətlər arasında iqtisadi inteqrasiyanın dəstəklənməsidir”
“Bu günlərdə BMT Baş Assambleyasında SPECA-nın 25 illiyi ilə əlaqədar qəbul edilmiş qətnaməni alqışlayırıq. BMT-nin himayəsi altında SPECA Etimad Fondu təsis edilmişdir. Azərbaycan Etimad Fonduna 3,5 milyon ABŞ dolları ayıracaq”.
Bunu Prezident İlham Əliyev BMT-nin Mərkəzi Asiya Ölkələrinin İqtisadiyyatları üçün Xüsusi Proqramının (SPECA) Zirvə görüşündə çıxışında deyib.
Ölkə başçısının sözlərinə görə, bu yöndə görülən işlər ölkələr arasında biznes əlaqələrinə töhfə verəcək: “SPECA həftəsi ərzində Bakıda təşkil olunan iqtisadi forum ölkələrimiz arasındakı biznes əlaqələrinin inkişafına töhfə verəcək. Bakı Ekspo Mərkəzində təşkil edilmiş sərgi ölkələrimizdə gedən inkişafı əyani şəkildə göstərir. Azərbaycanı Mərkəzi Asiya ölkələri ilə çoxəsrlik tarixi və mədəni əlaqələr bağlayır. Azərbaycan və Mərkəzi Asiya strateji əhəmiyyəti artmaqda olan vahid tarixi-mədəni və geosiyasi məkandır”.
Bütün bu deyilənlərin fonunda, Əliyev SPECA-ya niyə bu qədər önəm verir?
Sözügedən məsələni baki-xeber.com-a şərh edən iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru Firdovsi Şahbazov bunu bir sıra faktorlarla əlaqələndirdi: “Əvvəla, SPECA - BMT-nin Mərkəzi Asiya İqtisadiyyatları üçün Xüsusi Proqramıdır. Proqram 1998-ci ildə Daşkənd Deklarasiyası ilə yaradılıb, Azərbaycan isə buraya 2002-ci ildə qoşulub. Proqramın məqsədi üzv dövlətlər arasında əməkdaşlığın inkişafı, ölkələrin inteqrasiyasının dəstəklənməsi və dünya iqtisadiyyatına qoşulmaların təşviqidir. SPECA-nın ildə bir dəfə Rəhbər Şurasının iclası, bir dəfə də İqtisadi Forumu keçirilir. Proqram çərçivəsində “Su, enerji və ətraf mühit”, “Statistika”, “Dayanıqlı nəqliyyat, tranzit və əlaqəlilik”, “Elmə əsaslanan inkişaf”, “Ticarət”, “Gender və dayanıqlı inkişaf məqsədləri” işçi qrupları fəaliyyət göstərir. Azərbaycan bütün işçi qruplarında iştirak edir. Yəni ümumi desək, proqramın işi bir növ BMT-nın sosial-iqtisadi məqsədlərinin Mərkəzi Asiya ölkələri üzrə daha effektiv reallaşmasına kömək etməkdir. Azərbaycan Avropa ilə Asiya arasında önəmli nəqliyyat dəhlizlərinin keçdiyi yerdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, proqramın məqsədi üzv dövlətlər arasında əməkdaşlığın inkişafı və dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyanın dəstəklənməsidir. Bu proqramda SPECA üzv ölkələrini əhatə edən region daxilində qarşılıqlı iqtisadi bağlantıların yaradılması üçün nəqliyyat-logistika və sərmayə yatırımları imkanlarının araşdırılması ilə bağlı müvafiq layihələrin işlənib hazırlanması, regional inteqrasiya meyllərinin həvəsləndirilməsi nəzərdə tutulur. SPECA Proqramı 1998-2030-cu illəri əhatə edir. İnteqrasiya proseslərinin iqtisadi əsaslarının tədqiqi, iqtisadi dəyərləndirilməsi və perspektivlərin aşkarlanması baxımından SPECA mühüm bir layihədir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan Orta Dəhlizin önəmli bir hissəsidir. Son iki ildə Orta Dəhlizin əhəmiyyəti artdığı üçün SPECA-ya diqqətin artırılması iqtisadi baxımdan perspektivlidir. Bu baxımdan ölkə başçısının proqrama önəm verməsini müsbət dəyərləndirirəm”.
Vidadi ORDAHALLI