Xarici borcumuz 10 milyard dollara qaldırılacaq - məqsədli plan...
Vüqar Bayramov: “Xüsusən də Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun bərpası kontekstində vəsaitlərə ehtiyac artır”
Azərbaycan xarici borcla bağlı strategiyasında radikal dəyişikliklərə hazırlaşır. Söhbət xarici borc həcminin artırılmasından gedir. İndiyə qədər isə bu borcun azalması prioritet idi. Amma Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin keçirilən iclasında maliyyə naziri Samir Şərifov fərqli siyasətə start veriləciyini bildirib:
“Xarici dövlət borcunun təxminən 10 milyard dollar səviyyəsinə qədər artırılması nəzərdən keçirilir”.
Nazir onu da bildirib ki, hazırda bu borc 5,5 milyard dollar təşkil edir: “Bu il də kifayət qədər ödənişlərimiz olacaq. Bu bizə imkan verir ki, xarici valyutada mühafizəkar borclanma siyasəti apararaq, eyni zamanda ölkəmiz qarşısında duran böyük infrastruktur layihələri icra edək. Xarici dövlət borcu elə də böyük məbləğdə deyil, daha çox layihələrlə bağlı xarici borcu artırmaq istəyirik”.
O da məlumdur ki, indiyə qədər xarici borcun əhəmiyyətli şəkildə azaldılması prioritet olub. Strategiya əsasən bu yöndə olub. Ancaq indi rəsmi səviyyədə bildirilir ki, xarici borcu 10 milyard dollara qədər artırmaq olar. Maraqlıdır, belə bir dəyişiklik nədən əmələ gəlir? Xarici borclanmanın artırılmasının nə kimi risqləri var?
“Xarici borcun 10 milyard dollara çatdırılması iqtisadi baxımdan hər hansı bir risq formalaşdırmır”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən millət vəkili Vüqar Bayramov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında buna bir neçə prizmadan yanaşdı: “Əvvəla, Azərbaycanın xarici borcunun ümumi daxili məhsulda payı birrəqəmlidir. Nəzərə almaq lazımdır ki, praktik olaraq mövcud borc səviyyəsi hər hansı bir risq formalaşdırmır. Ona görə də xarici borcun artırılması imkanları əvvəl də yüksək qiymətləndirilirdi. Çünki hətta xarici borcun iki dəfə artırılması belə, ÜDM-dəki payın kəskin artmasına gətirib çıxarmayacaq. Nəticə etibarı ilə nəzərə alsaq ki, xarici borcun ÜDM-dəki payı 35 faizə qədər olanda bu məqbul hesab olunur. Ancaq xarici borc 10 milyard dollara çatdırıldıqda belə, biz xarici borcun ÜDM-dəki payının hətta 20 faizə çatmayacağını müşahidə edəcəyik. Bu isə o deməkdir ki, 10 milyard dollaradək xarici borclanma belə, xarici borcla bağlı riskləri artırmayacaq. O baxımdan beynəlxalq maliyyə qurumları ilə əməkdaşlıq davam etdirilir. Xüsusəndə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun bərpası konteksində vəsaitlərə ehtiyac artır. Böyük Qayıdış Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün əlavə maliyyə təminatının yaradılmasına zərurət var. Bir sıra yeni infrastruktur layihələrinin - avtomobil yollarının tikintisi, elektrik şəbəkəsinin gücləndirilməsi, suvarma və irriqasiya sistemlərinin yaxşılaşdırılması vəsaitlərə olan tələbi artırır. Ba baxımdan xarici borcun 10 milyard dollara çatdırılması iqtisadi baxımdan hər hansı bir risq formalaşdırmır. Əksinə, bu, kreativ istiqamətlərə daha çox vəsaitin ayrılmasına imkan yaradacaq”.
Vidadi ORDAHALLI