Ermənilər indi də 500 illik "Baqrat dövlətini" uydurdular...
Qasım Hacıyev: “Birmənalı olaraq Baqratilərin ermənilərlə - haylarla heç bir əlaqəsi yoxdur”
Hayların tarixi, mədəniyyəti, dövləti olmadığı halda onlar özləri üçün mifik dövlət, sülalə uydurmaqda davam edirlər. İndiyə qədər etdikləri saxtakarlıqlarla kifayətlənmək istəməyən haylar indi də Baqratuni (Baqratilər) sülaləsinə iddia edirlər ki, guya bu sülalə “hay sülaləsi” olub.
Hazırda bu mifik ideyalarını təbliğ etmək istiqamətində fəaliyyətə başlayıblar. Əslində, onlar Baqratunilərə indi deyil, bir neçə il əvvəldən başlayaraq iddia etmək yolunu tutublar. Bu gün isə əllərinə keçən fürsətdən istifadə edərək halaradansa oğurlayıb muzeylərinə yığdıqları eksponatları Baqratuni irsi kimi təbliğ edirlər. Bundan başqa, Türkiyənin tarixi Ani şəhərinə qarşı da iddialar irəli sürüb, Ani irsini öz adlarına çıxırlar.
Erməni mediasının yaydığı məlumata görə, Ermənistan Tarixi Muzeyində “Dünyada məşhur olan Baqratuninin paytaxtı” (Baqratilər) və “X-XIV əsrlərdə Ermənistan” daimi sərgisinin rəsmi açılışı keçirilib. Qeyd olunur ki, sərgidə Ani və Dvindən 350-yə yaxın obyekt, həmçinin Mehri, Aqarçin, Noravank, Gərni, Ovanavank və Keçaris monastırlarından olan eksponatlar nümayiş etdirilib.
Emənistan Tarix Muzeyinin direktoru David Poqosyan Armenpress ilə söhbətində qeyd edib ki, uzun fasilədən sonra Ermənistan Tarix Muzeyinin daimi sərgisinin mühüm hissələrindən birini “erməni mədəni irsi”nin “ayrılmaz parçaları” təşkil edib.
“Keçən əsrin əvvəllərində Anidə genişmiqyaslı arxeoloji tədqiqatlar aparılıb, nəticədə burada üç muzey yaradılıb. Onlar birlikdə "Ani antikvarları" adlanırdılar. Bu il unikal muzeyin yaradılmasının 120 illiyi tamam olur. Elə oldu ki, sərgimizin açılışı ilə üst-üstə düşdü.
Yubiley üçün muzeydən qorunan nadir nümunələrdən, eləcə də X-XIV əsrlərə aid dörd yüzə yaxın əşyadan ibarət maraqlı seçimləri sərgimizə daxil etməyə çalışdıq. Sərginin bu bölmələri yenidən açıldı, burada yeni animasiya və qrafik rekonstruksiyalardan istifadə olundu ki, bu da bizə gəlib çatan böyük irsi (?) yeni formada ictimaiyyətə təqdim etməyə imkan verdi”.
Poqosyan deyib ki, onlar daimi sərgilərin kataloqlarını nəşr etməyə başlayıblar, “qədim dövrə” aid birinci hissə artıq bu il işıq üzü görüb. Qeyd edib ki, Ani haqqında nəşr edilmiş kataloq da var. Guya seyrçilər bununla X-XIV əsrlərin “erməni mədəni irsinə” nəzər sala bilərlər.
Hələ bu azmış kimi, qədim “Ermənistandan” və Kilikiya çarlğından da bəhs edirlər.
Hazırda haylar Baqratilərə və Ani şəhərinə qarşı elə iddialar irəli sürürlər ki, adam təəccüblənməyə bilmir.
Onu da bildirək ki, əksər mütəxəssislər Baqratilərilərin hay deyil, əslində yəhudi mənşəli sülalə olduğunu yazır.
“Bu sərgi də növbədi yalanın təzhürüdür”
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, hayların Baqratilər sevdası yeni deyil, onlar saxtakarcasına bu sülaləyə qarşı iddialar irəli sürürlər. Q.Hacıyev qeyd etdi ki, XX əsrin əvvəllərinə qədər hayların dövləti olmayıb, onlar müxtəlif xalqların və dövlətlərin qoltuğunda yaşayıblar. “Baqratunilər, yaxud Baqratilər adlı böyük sülalə orta əsrlərdə ərəb işğallarına qarşı mübarizə aparıb. Onlar da Cənubi Qafqazda olublar. Maraqlıdır, Baqratiləri gürcülər də öz əcdadları hesab edirlər. Baqratilərin yəhudi əsilli sülalə olduğu barədə də tarixi mənbələrdə məlumatlar var. Fikrimcə, bu daha əsaslıdır. Amma birmənalı olaraq Baqratilərin ermənilərlə-haylarla heç bir əlaqəsi yoxdur. Çünki o zamanlar Cənubi Qafqazda bir dənə də olsun hay yox idi. Onlar xristian albanların adından istifadə edib bölıgəni haylaşdırmağa çalışırlar. Ona görə də hayların yazdıqları tamamilə cəfəngiyatdır, açdıqları sərginin də heç bir kökü, əsası yoxdur.
Haylar özlərinə qədim dövlət yaratmaq üçün tarixə qarşı ciddi saxtarlıqlar edirlər. Bilirsiz ki, onlar 10-dan artıq “hay dövlətinin” adını çəkirlər. Mənin apardığım bir sıra araşdırmalar nəticəsində məlum oldu ki, bu dedikləri, yazdıqları tamamilə yalandır. Haylar o qədər uydurmalar yaradıblar ki, saya gəlməz. “Böyük Ermənistan”, “Kiçik Ermənistan”, “Kilikiya Ermənistanı”, “Bizans Ermənistanı”, “Baqratunilər Ermənistanı” və başqa uydurma, mifik dövlət adları yaradıblar. Harda bir hay izi görürlərsə, oranı özününküləşdirmək məqsədilə yalan təbliğata baş vurub cəmiyyəti çaşdırırlar ki, guya haylar qədimdən o torpaqlarda yaşayıblar”-deyə qeyd edən Q.Hacıyev bildirdi ki, haylar 70-ə yaxın “hay sərkərdəsi” “icad” ediblər. Q.Hacıyevin sözlərinə görə, tarixdə dövləti, tarixi, milli atributu olmayan bir toplumun özünə bu qədər sərkərdə uydurması gülüncdür. “Onların nə dövləti olub, nə də çarlarının qəbri, məzarı, barələrində heç bir bir mənbədə danışılmır, amma bunlar bunu nəzərə almayıb uydurma tarix yazırlar. Ermənilərin bu cəhdlərinin bir adı var - uydurma və saxta. Bu sərgi də növbəti yalanın təzahürüdür. Onların bu 500 illik tarix məsələsi çox gülməlidir. Onlar heç ərəblər dövründə bir xalq kimi, etnik qrup kimi yox idi. Ön Asiyada Əhəmənilər dövründən qalma bir qrup hay vardı ki, onları nəzərdə tutub Cənubi Qafqaza iddia edirlər. Bunlar hamısı cəfəngiyatdır, saxtadır”-deyə Q.Hacıyev əlavə etdi.
İradə SARIYEVA