Erməni ordusunda yeni rəzilliklər üzə çıxır...
Məlum olduğu kimi, bir neçə gün əvvəl Ermənistan Ordusunun hərbçiləri yol qəzasına düşüb. “Ural” markalı yük avtomobili naməlum şəraitdə yolun hərəkət hissəsindən çıxaraq dərəyə yuvarlanıb.
Qeyd edək ki, qəza nəticəsində 20 nəfər yaralı var. Yaralılar arasında vəziyyəti ağır olanlar da var. Bunlar fonunda erməni ordusunda mövcud vəziyyət yenidən gündəmin əsas mövzularından birinə çevrilib. Yaralılardan birinin nənəsi məsələ ilə bağlı “Azatutyun” radiosuna bildirib: “Burnu-ağızı, qabırğası sınıb, ancaq nəfəs alır, reanimasiyadadır. Nəvəm müqaviləli əsgərdir, Sünikdə dərəyə düşən hərbi “Ural”da olub , 20 yaralıdan biridir”. Reanimasiyada yatan əsgərin anası isə bildirib ki, oğlu avtomobilin yoldan çıxaraq yaxınlıqdakı dərəyə necə düşdüyünü xatırlamır: “Deyir ki, yalnız səs-küyü xatırlayır və bu qədər, o da helikopterin köçürülmə anını xatırlayır. Biz yaralıları ziyarət etməyə gələn müdafiə naziri ilə görüşə bilmədik. Suallarımız var idi, məsələn, hərbi maşınların nasazlığı məsələsi niyə tez-tez əsgərin çiynində qalır? Əsgərlər “Ural”ları” öz pulları ilə təmir edirlər, heç kimdən kömək yoxdur. Belə hadisə neçə dəfə baş verib? Elə olub ki, bir hissə çatışmayıb, aparıb maşını təmir ediblər. Amma deyir, birini düzəldirdik, o biri sınırdı. Bu uşaq nə etməlidir? Qoy əsgərə yaxşı baxsınlar. Əgər belə nasaz avadanlıqdan istifadə edirlərsə, proseslər yenə təkrar olacaq. Nə qədər belə qurbanlar, yaralılar gətiriləcək hələ. Ağrı çox böyükdür, çox şey deyə bilərəm, amma istəmirəm”. Müdafiə Nazirliyindən bildirilib ki, əsgər valideyninin əsgərlərin çox vaxt hərbi maşınları öz pulları ilə təmir etməsi ilə bağlı iddiası araşdırılır: “Məlumatların həqiqiliyi ilə bağlı müvafiq yoxlamalardan sonra əlavə məlumat verəcəyik”. Helsinki Vətəndaş Assambleyasının Vanadzor ofisinin nümayəndəsi Nazeli Movsesyan da deyir ki, onlar bu məsələni illər əvvəl hərbi maşının nasazlığı ilə bağlı məsələni həll edərkən qaldırıblar: “Bir çox hallarda elə hərbçilər var ki, hərbi hissənin sürücüsü olmaqla avtomobilin nasazlığının fəsadlarını öz üzərlərinə götürürlər, yəni maşının hər hansı bir hissəsi işləməzsə, xərcləri şəxsən ödəməlidirlər. Təbii ki, bunlar əvvəlki illərdən gələn və indiyədək davam edən problemlərdir. Təəssüf ki, hələ də həll yolu yoxdur”. Qeyd edək ki, ötən il orduda 14, 2022-ci ildə 17, 2021-ci ildə 15 avtomobil qəzası baş verib. Bu, Helsinki Vətəndaş Assambleyasının Vanadzor ofisinin məlumatlarıdır. Sözügedən hüquq müdafiə təşkilatı mətbuatda və rəsmi mənbələrdə dərc olunan məlumatlardan istifadə edərək orduda baş verən hadisələrin statistikasını aparır. Bu il bu, ilk hadisədir ki, nəticədə 4 hərbçi birdən ölüb. İkinci insident bundan sonra yaşanıb: hərbi “KamAZ” Qeqarkunik rayonunda qəzaya uğrayıb. Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, bu halda itki yoxdur.
Hüquq müdafiəçisi Nazeli Movsesyan deyir ki, belə işlərin təfərrüatları həm onlar, həm də ictimaiyyət üçün əsasən əlçatmaz olaraq qalır: “Burada problemin nədən ibarət olduğunu anlamaq lazımdır: sürücülərin bu cür nəqliyyat vasitələrini idarə etmək üçün adekvat təlim keçib-keçməməsi, yoxsa insan amili, sürücülərin öyrədilməməsi və ya digər hallar və ya hava şəraiti nəzərə alınmalıdır”. Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, xəsarət alan 20 hərbçidən 13-ü İrəvan və Sisian hərbi hospitallarına yerləşdirilib, yüngül xəsarətlər alan 7 əsgərin isə ciddi tibbi müdaxiləyə ehtiyacı yoxdur. Faktla bağlı İstintaq Komitəsində nəqliyyat vasitələrini idarə etmə və ya istismar qaydalarını pozma maddəsi ilə cinayət işi başlanıb. Bu ilin dörd ayında orduda dinc şəraitdə 10 hərbçi həlak olub. Hərbi ekspert Artur Yeqiazaryan orduda yaşanan problemlərin yaxın tezlikdə həllini qeyri-mümkün adlandırıb: “Təəssüflər olsun ki, son 3 ildə 44 günlük müharibədən sonra silahdan tutmuş silahlı qüvvələrdə əsgərlərin mənəvi-psixoloji vəziyyətinə, nizam-intizamına qədər müharibə nəticəsində verdiyimiz itkilərin heç bir bərpası yoxdur. Bu vəziyyət aradan qaldırılmayana, itkilərimiz bərpa edilməyənə, ordu bir sistem olaraq modernləşməyənə qədər hərbçilər, dinc əhali özünü təhlükəsiz hiss etməyəcək. Ordu dövlətin təhlükəsizliyinin və orada yaşayan qrupun fiziki təhlükəsizliyinin təminatçısıdır. Ona görə də ordunu daim təkmilləşdirmək, dünyadakı dəyişən tələbləri və texniki inkişafı nəzərə almaq lazımdır”. Ermənistan Ombudsman Aparatının hərbi qulluqçuların hüquqlarının müdafiəsi şöbəsinin rəhbəri Andranik Yeqoyan isə bildirir: “Son 4 ilin statistikasına əsasən, Ermənistan Silahlı Qüvvələrində ölüm hallarında artım müşahidə edilir. Dinc şəraitdə hərbçilərin ölümündən danışdıqda, ağıla nizam-intizamla əlaqəli məsələlər gəlir”. Daha bir mühüm nüans da odur ki, Ermənistan demoqrafik baxımdan çətin vəziyyətdədir. Hərbi sahədə insan resursu tapmaqda çətinlik çəkirlər. İkinci Qarabağ müharibəsində Ermənistan çox ağır itkilərlə üzləşdi. Digər tərəfdən, ölkə xaricinə miqrasiya da həddən artıq çoxdur. Bütün bunlar erməni ordusunu daha zəif duruma salır.
Samirə SƏFƏROVA
