ABŞ-ın xüsusi elçisi Ermənistanın anti-İran sanksiyalardan yan keçdiyini "görmədi"...
Yeganə Hacıyeva: “Ermənistanla bağlı tərəflər arasında koordinasiyalı bir oyun olduğu üçün onu sıxmırlar”
ABŞ-ın İran üzrə xüsusi elçisi Abram Paley Cənubi Qafqaz ölkələrinə səfər edib və görüşlərin nəticələrini sosial şəbəkədə ümumiləşdirib.
İrəvan və Tiflisə səfərindən sonra o, İrana qarşı sanksiyalara əməl olunması və “İran rejiminin sabitliyi pozan davranış probleminin” həlli istiqamətində davam edən səyləri müzakirə etmək üçün yüksək vəzifəli rəsmilər və özəl sektorun nümayəndələri ilə görüşdüyünü deyib.
Səfirin İrəvanın Respublika meydanında lentə aldığı videomüraciətdə qeyd olunur ki, o, Ermənistanda Təhlükəsizlik Şurasının, Dövlət Gəlirləri Komitəsinin, Mərkəzi Bankın və Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndələri ilə görüşüb.
Xüsusi nümayəndə Azərbaycanda Prezidentin köməkçisi Hikmət Hacıyev, xarici işlər nazirinin müavini Samir Şərifov, Azərbaycanın İrandakı səfiri Əli Əlizadə, bank sektorunun nümayəndələri, ABŞ səfiri Mark Libbi və İsrailin Bakıdakı səfiri Corc Dik ilə görüşlər keçirib.
O, Bakıda keçirilən görüşləri “İran, sanksiyaların tətbiqi və regiondakı vəziyyətlə bağlı səmərəli müzakirələr” adlandırıb.
Çox maraqlıdır ki, regiona səfər edən nümayəndə Ermənistanın İran və Rusiyaya tətbiq olunan sanksiyalardan yayındığını və bunun müqabilində kifayət qədər qazanc əldə etdiyi faktını bilə-bilə bunu öz adı ilə çağırıb, Ermənistanı açıq tənqid etmir. Niyə?
Politoloq Yeganə Hacıyeva “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, 2009-cu ildən başlayaraq İrana sanksiyaların tətbiqi, sonra isə genişlənməsindən yayınmqada bu ölkəyə kömək edənlərdən ən öndə gedəni məhz Ermənistan olub: ”Burada əsas məqsəd İrana kömək etmək deyil, onlardan faydalanmaq olub. 2012-ci ildən İranın sanksiyalardan yayılmasının məhz Ermənistan üzərindən mexanizmləri işlənməyə başlayıb. Daha sonrakı illərdə Ermənistanın prosesdə iştirakı faktlarla təsbit olunsa da, onun müdafiəsi formalaşıb. 2014-cü ildən sonra isə Rusiyaya sanksiyalar tətbiq edilməyə başlayıb, 2022-ci ildən daha aktiv fazaya girdikdə Ermənistanın formalaşdırdığı “xilas” mexanizmi bu dəfə Rusiyaya tətbiq edildi. Hazırda İran və Rusiyaya tətbiq edilən sanksiyalardan daha çox yararlanan məhz Ermənistandır.
Hətta onların dövlət büdcəsinin əsasını bu yolla əldə olunan gəlirlər təşkil edir. Rusiya ilə Ermənistan arasında hətta sanksiya tətbiq edilən mal və materialların dövriyyəsi hesabına gəlir 2022-ci illə müqayisədə 2023-cü ildə 5 milyarddan çox olub. Bu, Ermənistanın sanksiyalardan necə pul qazandığını təsdiq edən əsas faktdır. Hətta izlənilə bilməyən məbləğlər də var ki, biz ondan danışa bilmirik. Bəzən belə məbləğlər bəyan edilənlərdən iki dəfə artıq olur. ABŞ İran və Rusiyaya tətbiq olunan sanksiyaların əhatəsini genişləndirməkdə maraqlıdır. Hətta bəzi ölkələri bu sanksiyalarda iştirak etmədiyi üçün “qara siyahıya” salıblar. ABŞ və Aİ birgə araşdırmanın nəticəsi olaraq 17 ölkənin 93 şirkətinə sanksiyalar tətbiq edir ki, niyə Rusiyaya tətbiq edilən qadağalardan yayınırlar. Hətta ölkələrin də siyahısı var. Siyahıda birinci yeri Yunanıstan tutur, onun ardınca isə Ermənistan gəlir. Buna rəğmən, nə Aİ-nin, nə də ABŞ-ın cəzalandırdığı ölkələr və şirkətlərin arasında Ermənistanın adı var. Ermənistan bunu onunla izah etdi ki, güya xəbəri olmadan bunları edib. Paltaryuyan maşın adı ilə Rusiyaya 5 milyard dəyərində lazım olan malları göndərib. Ermənistan vasitəsilə Aİ və ABŞ həm də sanksiyadan böyük pullar qazandığı üçün buna göz yumur. Eyni zamanda Ermənistanla bağlı tərəflər arasında koordinasiyalı bir oyun olduğu üçün onu sıxmırlar. Bu oyunun içində ABŞ, Aİ, Rusiya və İranın özü də var”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
