Fransa Avropada antisemitizmin əcaib qalasına çevrilir...
Qərbdə, xüsusən də Avropada antisemitizm və islamofob insidentlərin sayı İsrail ilə HƏMAS arasında münaqişə başlayandan bəri xeyli artıb. Hazırda bir çox Avropa ölkəsində, o cümlədən Fransa və Almaniyada nifrət zəminində cinayətlərin sayında ciddi artım qeydə alınır.
Cinayətlərə daha çox, onlayn və əmlaka zərər verən hərəkətlər də daxil olmaqla, fərdlərə və ya qruplara qarşı yönəlmiş irqi və ya dini səbəblərdən baş verən insidentlər daxildir.
Indi iş o yerə çatıb ki, Avropa Komissiyası Avropa İttifaqı daxilində antisemitizmlə bağlı insidentlərin artmasını tənqid edib. Qurum bu xüsusda bildirir: “Son bir neçə gündə Avropada antisemitizm hadisələrinin artması tarixin qaranlıq bir dövrünü xatırladan qeyri-adi səviyyəyə çatıb. Bu gün Avropa yəhudiləri yenidən qorxu içində yaşayır”. Qeyd olunur ki, bu yaxınlarda Almaniyada sinaqoqa “Molotov kokteyli” atıblar, Fransada isə evlərin fasadlarına “David ulduzları” çəkiblər. Bundan başqa, Avstriyada yəhudi qəbiristanlığı təhqir edilib, İspaniyada yəhudi mağaza və sinaqoqlarına hücum olunub. Vurğulanır ki, nümayişlər zamanı tez-tez antisemitizmlə bağlı şüarlar eşidilir. Fransada bu hallar özünü getdikcə daha qabarıq büruzə verir. Ümumiyyətlə, Fransanın HƏMAS-İsrail müharibəsində tutduğu mövqe heç də birmənalı deyil. Livan siyasi, ictimai, mədəni və başqa baxımlardan bu ölkənin nəzarəti altındadır. Ancaq Paris, nədənsə, “Hizbullah”ın İsrailin ərazisinə hücumuna mane ola bilmir. Halbuki, bu qruplaşmanın fəaliyyəti HƏMAS-a yardımdır. Son illər Fransada antisemitizm meylləri güclənib. Elə Yelisey sarayının himayə etdiyi Ermənistanda da İsrailə qarşı çıxışlar olur. HƏMAS İsrailə hücum etməzdən 4 gün öncə İrəvanda Ümumdünya yəhudi mərkəzi hücuma məruz qalmışdı. Odur ki, Fransanın himayəsi altında olan Livan və Ermənistan İsrailə qarşı mövqe tutur. Bunlar fonunda, təbii ki, prezident Emmanuel Makronun yəhudi dövlətinə və Fələstinə səfəri və hər iki tərəflə bağlı verdiyi “barışdırıcı” çıxışı isə daha çox riyakarlıqdır. Düzdür, bəzi fransız siyasətçilər Qəzzada İsrail-HƏMAS müharibəsi fonunda antisemitizmin artmasına etiraz etmək üçün Parisdə on minlərlə insana qoşulublar. Fransanın baş naziri Elizabet Born, bir sıra solçu partiyaların nümayəndələri və ifrat sağçı lider Marin Le Pen ötən bazar günü Fransa paytaxtında sərt təhlükəsizlik tədbirləri şəraitində keçirilən yürüşdə iştirak ediblər. Amma onu da qeyd edək ki, son bir ay ərzində ölkə üzrə yəhudilərə qarşı 1000-dən çox zorakılıq aktı qeydə alınıb. Makron da bundan narahatlığını xalqa müraciətində bu sözlərlə bildirmişdi: “Fransada yaşayan yəhudilər qorxu içindədirlər. Yəhudilər uşaqlarını məktəbə aparmağa, gec saatlarda evə qayıtmağa qorxurlar. Yəhudilərin həyatları üçün qorxu hissi keçirdikləri ölkə Fransa olmamalıdır. Bu, həmin Fransa deyil!”. Amma belə vəziyyət də elə Makronun həm xarici, həm də daxili siyasətdə ciddi yanlışlıqlara yol verməsi üzündən yaranıb.
Qeyd edək ki, Fransada antisemitizmlə yanaşı, islamofobiya halları da artıb. İslamofobiya anlayışı Fransanın siyasi leksikonunda gündən-günə daha da möhkəmlənir. Fransa islamofobiyanı radikal siyasətin və sosial elitanın mərkəzindən kənara nəinki qovmur, hətta geniş əhali arasında yayır, xarici siyasətində dünyanı bölmək üçün hakim bir konsepsiya kimi islamofob toxumlar səpir. Indi bunlara antisemitizm də əlavə olunur. Almaniyada da vəziyyət qeyd edilən istiqamətdə pisləşməyə doğru gedir. Almaniyanın iqtisadiyyat naziri Robert Habek isə etiraf edir ki, Avropada antisemitizmin yeni dalğası qorxulu görünür: “Antisemitizmin miqyası qorxuludur. Bizim tarixi məsuliyyətimiz var və hansı formada olursa olsun, antisemitizmin Almaniyada yeri olmamalıdır”. Almaniyanın sağ mərkəzçi bloku antisemitizm cinayətlərinə görə məhkum olunmuş əcnəbi cinayətkarları deportasiya etməyə çağırıb. Sağçı partiyaların Bundestaqa təqdim etmək istədikləri qanun layihəsinə əsasən, antisemitizm cinayətinə görə məhkumluq ən azı 6 ay həbs və Almaniyada humanitar müdafiənin rədd edilməsi və ya itirilməsi ilə nəticələnməlidir ki, bu da adətən deportasiya ilə nəticələnir. Təklifdə deyilir ki, Almaniya pasportu almaq istəyən hər kəs İsrail dövlətinin mövcud olmaq hüququnu dəstəklədiyini bəyan etməlidir. Siyasətçilər deyir ki, ərizəçinin antisemit münasibətinin real, sarsılmaz əlamətləri varsa, o zaman proses açıq şəkildə istisna edilməlidir. Qanun layihəsinə görə, antisemit cinayət törədilərsə, ikili vətəndaşlığı olan şəxslər Almaniya vətəndaşlığını itirəcəklər. Berlinin meri Kay Veqner isə bildirir ki, Fələstin tərəfdarlarının keçirdikləri nümayişlər və yəhudi müəssisələrinə hücumlar Almaniyada antisemitizm probleminin mövcud olmasını sübut edir. Veqner qeyd edib ki, Almaniyada yaşayan hər kəs bilməlidir ki, bu ölkənin cəmiyyəti açıq və çoxmillətlidir. Şəhər rəhbəri vurğulayıb ki, bu cəmiyyətdə nifrətə, antisemitizmə və İsrail əleyhinə təhriklərə yer yoxdur. Bundan əlavə, Berlin meri Almaniya rəhbərliyinin yürütdüyü cəmiyyətdə antisemit əhvali-ruhiyyənin artmasına səbəb olan miqrantların inteqrasiya siyasətindən də şikayətlənib.
Tahir TAĞIYEV