7 fevral seçkisi hüququ dövlət prinsiplərinə tam uyğun qərardır...
Bildiyimiz kimi, 2024-cü ilin 7 fevralında Azərbaycanda növbədənlənar prezident seçkiləri keçiriləcək. Burada diqqət çəkən əsas məqamlardan biri odur ki, müstəqillik tariximizdə ilk dəfə ölkəmizin bütün ərazisində bu proses baş tutacaq.
Bir çox ekspertlər vurğulayır ki, Azərbaycan xalqı tarixdə ilk dəfə olaraq ərazi bütövlüyü və suverenliyi tam bərpa edilən şəkildə seçkidə iştirak edəcək. Müstəqil Azərbaycanın tarixində ilk dəfə olaraq seçkilər bütün ölkə ərazisində keçiriləcək. Bu seçkilər ərazi bütövlüyümüzün və suverenliyimizin təsbitidir. Azərbaycan xalqı tarixdə ilk dəfə olaraq qalib ölkə vətəndaşı kimi seçkilərdə iştirak edəcək. Prezident seçkiləri, ilk dəfədir ki, müstəqil Azərbaycanın bütün ərazilərində, kənd və şəhərlərində keçiriləcək. Bunu ekspertlər deyir.
Qarşıdan gələn növbədənkənar prezident seçkilərinin ölkənin bütün ərazisində keçirilməsi, azad ərazilərdə seçki məntəqələrinin quraşdırılması, dairələrin aktivləşdirilməsi vətəndaşların seçkidə iştirakının təmin edilməsi və azad ərazilərimizdə vətəndaşlarımızın seçki hüququnun bərpası, təmin edilməsi necə qiymətləndirilməlidir?
“Bu seçkinin keçirilməsi barədə qərar hüququ dövlət prinsipləri ilə uzlaşır”
AVCİYA-nın seçki qərargahının rəhbəri, professor Məhərrəm Zülfüqarlı “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, 7 fevral növbədənkənar president seçkilərinə böyük zərurət vardı və bu seçki tamamilə hüququ dövlət prinsiplərinə uyğundur. “Azərbaycanda 2018- ci il seçkilərinə aid olan məlumatlara görə, 125 seçki dairəsi, 5641 seçki məntəqəsi olub. İndi Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) azad olunmuş ərazilərdə yeni seçki məntəqələrinin təşkil olunması haqda məlumat verib. Bildirilib ki, Xankəndi, Xocalı, Əsgəran və Ağdərədə yeni seçki məntəqələri yaradılacaq.
Eyni zamanda, azad olunmuş ərazilərdə təxminən 23 minə yaxın seçici səs verəcək ki, hər məntəqəyə orta hesabla təxminən 800-900 seçici düşür.
Təbiidir ki, azad ərazilərdə yeni məntəqələr yaradılmalıdır. Çox zaman bəziləri bunu yeni seçki dairələrinin yaradılması ilə qarışdırır, bu elə deyil. Çünki 125 seçki dairəsi Azərbaycanın bütün ərazisini, o cümlədən, uzun illər işğal altında olan əraziləri də əhatə edirdi. Lakin əvvəllər həmin ərazilər işğal altında olduğuna görə seçkilər məcburi köçkünlərin müvvəqqəti məskunlaşdığı ərazilərdə həyata keçirilirdi. İndi isə öz rayonlarında keçiriləcək. Azərbaycanda növbədənkənar president seçkilərinin keçirilməsi vacib idi. Bu seçkinin keçirilməsi barədə qərar hüququ dövlət prinsipləri ilə tamamilə uzlaşır”.
“Azad rayonlarda seçkilərin keçirilməsi bizim qələbəmizin təntənəsidir”
M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, azad rayonlarda heç zaman bələdiyyə seçkiləri keçirilməyib. O hesab edir ki, gələn ilin dekabr ayında keçirilməsi planlaşdırılan bələdiyyə seçkiləri azad rayonları da əhatə edəcək, yeni bələdiyyələr formalaşacaq. “Amma prezident seçkilərində 125 dairədə 5641-dən daha çox məntqə ilə seçkiyə gediləcək. Çünki bu rəqəm 2018-ci ilin prezident seçkilərində nəzərdə tutulmuşdu. Artıq seçicilərin də sayı 10 min nəfərdən çox artıb. Söhbət səsvermə hüququna malik insanlardan gedir. Bu mənada, azad olunmuş ərazilərdə yeni məntəqələrin yaradılması zəruridir. Bəziləri deyə bilər ki, o ərazilərdə hələ məskunlaşma istənilən səviyyədə deyil, az sayda insan məskunlaşıb. Amma yaddan çıxarmaq lazım deyil ki, keçmiş məcburi köçkünlərin geri qayıtması və məskunlaşması hələ az sayda olsa da, azad olunmuş ərazilərdə çox geniş quruculuq işləri gedir. Yəni Azərbaycanın digər ərazisində qeydiyyatda olan vətəndaşlar həmin ərazilərdə işləyirlər. Ona görə də seçki günü onların işlərini dayandırıb qeydiyyata olduqları məntəqəyə gəlmələrinə ehtiyac yoxdur, onlar məhz işlədikləri yerlərdə yaradılan yeni məntəqlərdə səs verəcəklər. Bu mənada yeni yaradılan məntəqələrdə seçicilərin sayının heç də az olmayacağı qənaətinə gəlmək olar. Qaldı keçmiş məcburi köçkünlərin geri qayıtmayan hissəsinə, onlar da həmişəki kimi, yaşadıqları, məskunlaşdıları yerlərdə yaradılan məntəqlərdə səs verəcəklər. Bununla da Azərbaycanda 7 fevral növbədənkənar prezident seçkiləri seçki hüququ olan vətəndaşları tam əhatə etməklə keçiriləcək. Yəqin ki, bu yaxınlarda MSK azad ərazilərdə neçə yeni məntqələrin yaradılacağı barədə dəqiq rəqəm verəcək. Yeni dairələrin yaradılması hələ gündəmdə deyil. Bunun azad olunmuş ərazilərlə əlaqəsi yoxdur. Belə təkliflər də olur ki, parlament seçkilərində elə dairələr olur orada seçicilərin sayı çoxdur, elə dairələr də var azdı. Abşeron kimi böyük rayonda bir deyil, bir neçə dairə yaradılması təklif olunur. Ola bilər ki, gələcəkdə Azərbaycanda dairələrin də sayı artırılsın, yəni sayları 125-dən çox olsun” - deyə M.Zülfüqralı qeyd etdi.
M.Zülfüqarlı əlavə etdi ki, azad ərazilərdə Azərbaycan sərhədçiləri, Azərbaycan Milli Ordusunun sərhədçiləri var onlar da, sahibkarlıqla, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olanlar da orada səs verəcəklər. M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, uzun illər idi o ərazilərdə seçki keçirilmirdi və indi vətəndaşlar artıq öz ərazilərində səs verəcəklər. “Bu seçkinin Azərbaycanın bütün ərazilərində keçirilməsi bizim qələbəmizin daha da möhkəmlənməsinə dəlalət edir. Beynəlxalq aləm də görür ki, Azərbaycan dövləti bütün ərazilərində növbədənkənar perzident seçkiləri keçirir. Növbədənkənar prezident seçkisində xalqımız öz siyasi iradəsini bir daha ortaya qoyacaq və özünü ifadə edəcək. Azad rayonlarda seçkilərin keçirilməsi bizim qələbəmizin təntənəsidir” - deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.