Bakı Fransanı Ermənistandan da qovdura bilər
Məlum olduğu kimi, Fransanın Azərbaycandakı səfiri Ann Buayon Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb. Burada Fransa səfirliyinin iki əməkdaşının diplomatik statuslarına uyğun olmayan və “Diplomatik əlaqələr haqqında” 1961-ci il Vyana Konvensiyası ilə ziddiyyət təşkil edən fəaliyyətinə görə Azərbaycan hökuməti tərəfindən “persona-non-grata” elan olunduğu Fransa səfirinin diqqətinə çatdırılıb.
Arzuolunmaz olan həmin şəxslərin 48 saat ərzində Azərbaycan ərazisini tərk etməsi tələb edilib və Xarici İşlər Nazirliyinin müvafiq notası Fransa səfirinə təqdim edilib.
Hesab olunur ki, bu, Azərbaycanın Fransanın böhtanlarına, qərəzli addımlarına qarşı növbəti cavab addımlarından biridr. İstisna deyil ki, iki fransız diplomatın arzuolunmaz şəxs elan edilməsi bir neçə gün öncə Fransa agentura şəbəkəsinin ifşası ilə bağlıdır. Azərbaycan Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti Fransa kəşfiyyatının təkcə Azərbaycandakı deyil, həm də digər bəzi ölkələrdə müxtəlif planların qarşısını aldı. Burada onu da qeyd edək ki, Emmanuel Makronun prezidentliyi dövründə Fransa xarici kəşfiyyatının müxtəlif savaşlarda uduzması qeydə alınır. Parisin Afrikadakı, Keniyadakı itkiləri buna misaldır. Fransa digər regionlardakı itkilərini Qafqazda kompensasiya etmək istəyir. Proseslər göstərir ki, indiki məqamda Fransanın yeganə ümidi Azərbaycanda daxili qeyri-konstruktiv qüvvələrdən istifadə edərək stabilliyi hədəfə almaqdır. Lakin Bakının cavab tədbirləri Parisin bu niyyətini də puça çıxarmaqdadır. Üstəlik, Afrikadan Okeaniyaya, Asiyadan Mərkəzi Amerikaya qədər uzanan nəhəng və məğlubedilməz fransız xüsusi xidmət şəbəkəsinin Azərbaycanda çökdürülməsi Paris üçün ağlasığmaz zərbə oldu. Xatırladaq ki, bir neçə gün əvvəl Ukrayna, Moldova, Gürcüstan, Azərbaycan, Şərqi Avropa, Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiyanın bir sıra ölkələrində müxtəlif əməliyyatlara cəlb edilmiş Fransa xüsusi xidmət orqanlarının geniş agentura şəbəkəsi ölkəmizdə ifşa edilib. Azərbaycan xüsusi xidmət orqanları tərəfindən istintaq olunan cinayət işi üzrə Ukrayna, Gürcüstan və Azərbaycanla əlaqədar kəşfiyyat fəaliyyətini həyata keçirən bir sıra şəxslər həbs olunub, bəziləri isə istintaq altına alınıb. Hesab edilir ki, Azərbaycan xüsusi xidmət orqanlarının peşəkarlığı nəticəsində Fransa agentura şəbəkəsinin ifşası, əslində Fransanın ardıcıl uğursuzluqlarının davamı kimi Ermənistan üçün də dərs olmalıdır. Erməni xalqı anlamalıdır ki, Fransanın Ermənistanı silahlandırması, revanşist əhval-ruhiyyənin artmasına çalışması əslində ermənilərin mənafelərinə xidmət yox, ermənilərin Fransanın çirkin niyyətlərinə alət edilməsidir. Fransa da, Ermənistan da nəhayət başa düşməlidir ki, Ermənistanın Azərbaycanla danışıqlara getməkdən başqa çıxış yolu yoxdur və istənilən əks cəhd, sadəcə, məğlubiyyət seriyasının davamı olacaq. Burada onu da xatırladaq ki, Paris ilk vaxtlar Cənubi Qafqazda nüfuzunu siyasi-diplomatik yolla yaymağa, Azərbaycan-Ermənistan normallaşmasına yardım edəcək arbitr ölkələrdən biri olmağa cəhd edirdi. Amma Emmanuel Makronun, xarici işlər naziri Katrin Kolonnanın və digər rəsmilərin Qarabağ məsələsində qərəzli mövqe tutmaları, rəsmi Bakıya uydurma ittihamlar, İrəvanın ünvanına isə təriflər səsləndirmələri real mənzərəni ortaya qoydu. Görünən həm də o oldu ki, Paris heç cür Azərbaycanın uğurlarını, pozulmuş ədalətin bərpa edilməsini qəbul edə bilmir.
Qeyd edək ki, 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı BMT Təhlükəsizlik Şurasında Azərbaycana qarşı qətnamə qəbul etdirməyə cəhdlər göstərən Fransanın iç üzü açıldı. Sonradan Paris BMT-də Azərbaycana qarşı qərarlar qəbul etdirmək cəhdlərini davam etdirdi. Lakin Azərbaycanın dost dövlətləri Fransanın çirkin niyyətinin həyata keçməsinə imkan vermədi. Fransa müharibədən sonra da Azərbaycanla Ermənistan arasında münasuibətlərin normallaşdırılması prosesinə töhfə vermək adı altında yenə meydana çıxdı. Hətta ATƏT-in keçmiş Minsk Qrupunu da yenidən canlandırmağa çalışdı. Bu qrup tarixin arxivinə göndərildiyindən, Fransanın bütün cəhdləri boşa çıxdı. Özünü demokratiyanın beşiyi, dünya mədəniyyətinin mərkəzi sayan Fransa heç bir bəşəri dəyərlərə və beynəlxlaq hüquqa sığmayan addımlar atdı. Amma sonda Emmanuel Makron hökumətinin Qafqazda bütün imici alt-üst oldu. Fransa digər regionlardakı itkilərini burada kompensasiya etmək istəsə də, alınmadı. Belə vəziyyətdə artıq Azərbaycan və Ermənistan arasında birbaşa təmaslar, Bakı və İrəvan arasında vasitəçisiz sülhə doğru müəyyən addımlar atılıb. Azərbaycan bu formatda da Fransanın təşəbbüsü ələ almasına imkan vermir. İndi Ermənistan bu istiqamətdə siyasətini davam etdirməlidir. Bu halda həm regionda sülh olar, həm də Franasının burada pozucu fəaliyyətinə yer qalmaz. Bu, Ermənistanın öz maraqlarına da uyğundur. Çünki belə vəziyyət Ermənistanın Fransanın müstəmləkəsi olmaq təhlükəsini də aradan qaldırır.
Tahir TAĞIYEV
