Bu hakimlər Azərbaycanı Avropa Məhkəməsində 700 min avro xərcə salıblar...
Şəmsəddin Əliyev: “İndiyə qədər həmin hakimlər cəzalandırılsaydı, vəziyyət belə olmazdı”
“Hazırda Azərbaycan Avropa İnsan Haqları Məhkəməsində 700 min avrodan çox təzminat ödəyib, seçki hüququ üzrə 24 iş uduzub”. Bu fikirləri Hüquq və İnsan Hüquqları təşkilatının İdarə Heyətinin sədri Məhəmməd Quluzadə Mərkəzi Seçki Komissiyasının seçki hüququ ilə bağlı müraciətlərə baxılmasına həsr olunan tədbirdə bildirib.
“İşlərə baxdığımız zaman görürük ki, Avropa Məhkəməsində bu işlərin uduzulmasında əsas səbəblər sırasında texniki diqqətsizlik, sənədlərə laqeyd yanaşma olub. Sənədlər tərtib olunan zaman düşünmək lazım deyil ki, kiçik məntəqədə, ucqar ərazilərdə bu sənədləri tərtib edirik, bunu heç kim görməyəcək”, – deyə o qeyd edib.
Təbii ki, bunun arxasında hakimlərin yanlış, uyğunsuz qərarları dayanır və bu cərimələrin ödənilməsi Azərbaycan dövlətindən gedir. Ancaq bu ödənişlərə görə indiyədək hakimlər məsuliyyət daşıyıbmı? Hansısa hakim bizə Avropa Məhkəməsinin cəza kəsməsinə əsas olmuş hökmə görə ölkə daxilində cəzalandırılıbmı? Hakimlər buna görə niyə cəzalandırılmır və nə vaxt bu prosesə Azərbaycan başlaya bilər ki, bu hakimlərdə bir məsuliyyət olsun?
“Təzminatı əvvəl dövlət ödəsin, sonra reqres qaydada hakimlərin və yaxud da digər dövlət məmurlarının hesabından bu hissə-hissə silinsin”
Məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən hüquqşünas Şəmsəddin Əliyev hesab edir ki, bu çox önəmli məsələdir: “Bununla əlaqədar bir hüquqşünas olaraq böyük bir yazı yazdım. Yəni Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsində hakimlərin və Azərbaycan vətəndaşlarının günahları ucbatından dövlət milyonlarla təzminat ödəyir. Yəni bu insanların səhvi ucbatından və yaxud da vəzifə funksiyalarını lazımınca icra edə bilməməsi, ona səhlənkar yanaşması üzündən belə hallar baş verir. Bəzən də öz şəxsi maraqlarını güdməsi üzündən belə hallar baş verir. İnzibati icraat haqqında qanunun 94, 95-ci maddələrində belə bir tələb var ki, dövlət orqanının səhvi ucbatından hərəkət və hərəkətsizliyin nəticəsində vətəndaşlara dəyən ziyan dövlət orqanı tərəfindən ödənilir. Sonra əgər bu, vəzifəli şəxsin günahı ucbatından baş verirsə, reqres iddiası nəticəsində vəsait həmin şəxsdən alınır. Hakimlər kifayət qədər səlahiyyətli personadılar və onların fəaliyyətinə müdaxilə yolverilməzdir. Qərarların qəbul olunmasında müstəqildilər. Ən başlıcası, bunların qəbul etdiyi aktlar Azərbaycan dövlətinin adından qəbul və elan edilir. Başqa heç bir hakimiyyət qoluna, hətta ölkə prezidentinə də bu səlahiyyət verilmir. Deməyim odur ki, məhkəmə hakimiyyəti kifayət qədər hakimiyyətin bölgüsündə mühüm rola malikdir. Sosial ədalət yalnız məhkəmələrin qəbul etdiyi aktlar nəticəsində bərpa olunur. Bu baxımdan düşünürəm ki, hakimlər belə yanlış qərarlar nəticəsində vəziyyəti bu həddə gətirib çıxarır. Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi onların qərarlarını ləğv edir. Hakimlərin mövcud qanunvericiliklərə laqeyd və səthi yanaşması üzündən belə xoşagəlməz hallar baş verir. Ona görə də bununla bağlı qanunvericiliyə ciddi əlavələr olmalıdır. Hakimlərin səhvi və yanlış prossesual yanaşma nəticəsində AİHM qərarı ləğv edib Azərbaycana qarşı tələbin ödənilməsi ilə bağlı qərar qəbul edirsə, o halda hakimlərin məvacibindən təzminat tutulmalıdır. Yəni təzminatı əvvəl dövlət ödəsin, sonra reqres qaydada məhkəmələrdən və yaxud da digər dövlət məmurlarının hesabından bu, hissə-hissə silinsin. Hansı hakim, məmur Azərbaycan dövlətinin qoşulduğu beynəlxalq öhdəliklərin yerinə yetirilməsinə mane olacaq addım atıbsa, həmin hakimlərlə bağlı konkret addımlar atılmalıdır. Yəni təzminatlar onların maaşından tutulmalıdır. Bunun ən optimal variantı budur. İndiyə qədər həmin hakimlər cəzalandırılsaydı, vəziyyət belə olmazdı”.
Vidadi ORDAHALLI
