Gələn il inflyasiyamız nə qədər olacaq?..
Xalid Kərimli: “Azərbaycanda inflyasiyanın dəyişməsində dünyada baş verən proseslərin rolu önəmlidir”
2023-cü ilin noyabr ayında dünya ərzaq qiymətləri 2022-ci ilin noyabr ayı ilə müqayisədə 10,7 faiz azalıb. BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) hesablamalarına əsasən yenidən işlənmiş oktyabr səviyyəsi ilə müqayisədə isə noyabrda ərzaq qiymətləri indeksi dəyişməyərək 120,4 bal təşkil edib.
Qurumun hesabatına əsasən, taxılın qiymət indeksi oktyabr ayı səviyyəsindən 3 faiz, ötən ilin rekord dəyərindən isə 19,4 faiz aşağı olub. Yem taxıllarının dünya qiymətləri ay ərzində ən əhəmiyyətli dərəcədə - 5,6 faiz azalıb ki, bu da ilk növbədə qarğıdalının dünya qiymətlərinin kəskin azalması ilə əlaqədar olub.
Qeyd edək ki, qlobal ərzaq bazarında müşahidə olunan qiymət azalması Azərbaycan bazarında da özünü göstərir. Belə ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycanda istehlak qiymətləri indeksi 2022-ci ilin eyni dövrünə nisbətən 109,4 faiz, o cümlədən ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə 110,4 faiz, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə 108,9 faiz, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlər üzrə 108,6 faiz təşkil edib. Məlumata görə, noyabrda isə istehlak qiymətləri indeksi oktyabrla müqayisədə 99,8 faiz, ötən ilin noyabr ayına nisbətən 102,6 faiz olub.
Maraqlıdır, inflyasiya ilə bağlı Azərbaycanda vəziyyət necədir? Qlobal ərzaq bazarında qiymətlərin sabitləşməsi Azərbaycana təsir göstəribmi?
“Növbəti ildə idxal inflyasiyasının göstəricisi aşağı düşəcəyi üçün Mərkəzi Bank və hökumətin proqnozları real görünür”
Məsələ ilə bağlı fikir bildirən iqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Mərkəzi Bankın məlumatına görə, qarşıdan gələn il inflyasiya göstəricisi 5.3 faiz olacaq: “Fitch Solutions"un məlumatına görə, Azərbaycanda 2024-cü ildə inflyasiya göstəricisi orta hesabla 7.5 faiz təşkil edəcək. Amma deyərdim ki, hökumətin proqnozunu daha əsaslı hesab edirəm. Ən azı bu proqnozlara nail olmaq üçün prosesin arxasında konkret planlar və bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlər var. Beynəlxalq təşkilatlar isə sadəcə riyazi modellər əsasında hesablamalar aparır. Nəzərə alaq ki, dünyada da inflyasiya azalmağa doğru gedir. Azərbaycanda inflyasiyanın dəyişməsində dünyada baş verən proseslərin rolu önəmlidir. Çünki Azərbaycan iqtisadiyyatı istehlak mallarının, ərzaq mallarının əhəmiyyətli dərəcədə böyük hissəsini idxal etdiyinə və daxili istehsal mallarının da dəyər zəncirinin əhəmiyyətli hissəsi xaricdə olduğuna görə inflyasiya belə proseslərdən də müəyyən qədər asılıdır. Növbəti ildə idxal inflyasiyasının göstəricisi aşağı düşəcəyi üçün Mərkəzi Bank və hökumətin proqnozları real görünür".
Günel CƏLİLOVA