Ermənilərdə yeni "din tarixi elmi" - Alban kilsəsi erməni kilsəsinin bir hissəsi imiş...
Robert Mobili: “Ermənilər bizə qarşı informasiya müharibəsini davam etdirir...”
Erməni alimləri öz yazdıqları saxtakarlıqlara o qədər aludə olublar ki, artıq yalanla doğrunun sərhədini itiriblər. Bilmirlər nə yalandır, nə doğrudur.
Tarix elmləri namizədi, dosent Melaniya Balayan qəribə bir iddia ilə çıxış edib. O iddia edir ki, guya Ağvan (alban) Katolikosluğu “Böyük Kilikiya Evinin” Katolikosluğu ilə eyni şəkildə Erməni Apostol Kilsəsinin “bir hissəsidir”. Psevdo tarixçinin iddiasına görə, guya Ağvan kilsəsinin bütün tarixində Ağvanın özündən seçilmiş cəmi iki-üç katolikos olub, qalanları isə erməni “ağvanlarının” “ruhani mərkəzləri” olan “Arsaq” və “Uti”nin “nümayəndələri olub”. Guya bunu “sübut edən” “təkzibolunmaz faktlar” Ağvan kilsəsinə məxsus bütün kilsələrin divarlarında, məzar daşları üzərində “erməni dilində” olan yazılardır. Guya Azərbaycan “Arsaq”dakı “nəhəng erməni tarixi və mədəni irsini” “təhrif” edir. O iddia edir ki, guya IV əsrdə Erməni Apostol Kilsəsi (əslində qriqoryan kilsəsi – İ.S) yarananda müxtəlif yerlərdə, o cümlədən Amarasda yepiskopluqlar da yaradılıb (?). Saxtakarlıq və yalanlara üz tutan üzdən iraq alim yazır ki, Amarasda yepiskop elan edilən Nurçu Qriqorinin nəvəsi Qriqoris tarixdə Ağvan katolikosu kimi qeyd olunur. İddia edir ki, Qriqorisin “Arsaq” və Utinin ruhani lideri olduğu da tarixi mənbələrdən məlumdur. Guya “Arsaq” və Uti əyalətləri “erməni Ağvanı” kimi “tanınır” (?) Guya 428-ci ildə “erməni çarlığının” süqutundan sonra hər ikisi “Ağvanlara” “birləşdirilib”. Yazır ki, ərəb hakimiyyəti dövründə Ağvanın bəzi qəbilələri İslamı qəbul etməyə məcbur oldular, bəziləri isə xristianlığı davam etdirdilər. Guya sonuncu qalanlar udi və onlar da “Erməni Apostol Kilsəsinin davamçıları olublar və qalırlar”. Guya Azərbaycanın udilərlə bağlı irəli sürdüyü fikirlər “əsassız” və “anti-elmidir”.
Erməni tarixçisinin müsahibəsində əks olunan fikirlərin heç bir elmi, tarixi əsası yoxdur. Albanları (ağvanları) erməniləşdirməkdən əllərinə bir şey keçmədiyi üçün indi də erməniləri albanlaşdırırlar.
Guya Ağvan onlara “məxsusdur”. Müasir dövrdə erməni adlandırılan haylar sözün həqiqi mənasında Azərbaycanın tarixi irsini mənimsəməyə çalışır. Erməni kilsəsinin uzun illərdir həyata keçirdiyi bu saxtakarlıq siyasətin bu gün erməni tarixçiləri tərəfindən davam etdirilməsi bu toplumun məkrli niyyətlərindən xəbər verir. Ermənilər hər zaman yalan, dolaşıq tezislər irəli sürüblər ki, son nəticədə bu onların özlərinə ziyan edib. Azərbaycan xalqının öz əcdadını alban, yaxud türk adlandırmasının haylara, onların quyruğu olanlara nə aidiyyəti var? Azərbaycan tarixən türklərin torpağı olub, bizim ərazimizdə Albaniya dövləti mövcud olub, bu dövlət Cənubi Qafqazda xristianlığın güclü dayağı olub, albanlar da, başqa xalqlar da bu ərazidə qardaşcasına yaşayıblar. Bizim bölgəyə yad olan, yamaq olan haylar haray salırlar ki, ağvanların, albanların guya bizə aidyyəti yoxdur. Azərbaycanda fəaliyyət göstərən Alban Udi-Xristian İcmasının fəaliyyəti, icma nümayəndələrinin azad ərazilərdəki monastırlara, kilsələrə ziyarətlər təşkil etməsi, alban irsinə sahib çıxması erməniləri möhkəm narahat edir. Guya “Arsaq”ın bütün tarixi və mədəni irsi təhlükə altındadır, Naxçıvanda və sair yerlərdə “erməni izləri silinir” və sair. Bu kimi iddialar irəli sürmək üçün adam həm savadsız, həm də ağılsız olmalıdır.
Ekspertlər hesab edir ki, bizim tarixçilərin bu gün alban tarixini, irsini, Albaniyanın mirasını araşdırması və bizim ona sahib çıxmağımız hayların bütün planlarını alt-üst edir. Ekspertlər deyir ki, uzun illər hay kilsəsi albanlarının tarixini, alban kilsəsini, alban irsini saxtalaşdırmaqla məşğul olub, amma bu gün onların yazdıqları yalanları Azərbaycan alimləri ifşa edir.
“Alban kilsəsi müstəqil kilsə idi, alban katolikosluğunun öz xətti, irsi, kilsələri olub”
Alban-Udi Xristian İcmasının rəhbəri Robert Mobili “Bakı-Xəbər”ə şərhində “Haylar son vaxtlar çox belə yanlış informasiyalar yayırlar. Bu da növbəti erməni yalanıdır. Onlar bizim torpaqlarda yenə də “erməni mədəni irsinin izini” axtarırlar. Haylar iddia edirlər ki, guya Azərbaycan “erməni irsinin izini silir”. Alban katolikosluğu barədə də uydurma danışırlar. Halbuki, alban kilsəsi müstəqil kilsə idi, alban katolikosluğunun öz xətti, irsi, kilsələri olub. Əgər o yazdığı düzdürsə, onda necə ola bilərdi ki, bütün qurultaylarda erməni kilsəsinin patriarxı və alban kilsəsinin patriarxı ayrıca təmsil olunublar? Bu halda onların kilsələri necə bir ola bilər ki? Bizim əlimizdə erməni yalanlarını ifşa edən sənədlər var”-deyə bildirdi.
R.Mobilinin sözlərinə görə, vaxtilə bizim tarixçilər bu məsələyə fikir verməyiblər, bu barədə yazmayıblar, ona görə də, ermənilər bu cür yalanlarla çıxış edirlər. R.Mobili qeyd etdi ki, biz alban irsi ilə bağlı çox sanballı informasiyalar hazırlayıb onu müxtəlif dillərdə nüfuzlu platformalarda yaymalı, nüfuzlu təşkilatlara göndərməliyik. R.Mobili hesab edir ki, Arsaq termindən qaçmaq olmazdı. Onun dediyinə görə, Qafqaz Albaniyasının böyük vilayətlərinin heç birində erməni irsi yoxdur. “Anlamaq lazımdır ki, bu informasiya müharibəsinin güclü bir formasıdır. Ermənilər bizə qarşı informasiya müharibəsini davam etdirir, ortaya “faklar”, “sənədlər” çıxarırlar. Hesab edirəm ki, bizim tarixçilərimiz bu iddialara çox yüksək səviyyədə cavab verməli, bu müharibədə fəal olmalıdırlar” - deyə müsahibimiz qeyd etdi.
Sonda biz də qeyd etmək istəyirik ki, bütün albanşünas, Qafqazşünas, ermənişünas alimlər bir araya gəlib hayların cavabını layiqincə verməlidir. Bu saxtakar dəstə birdəfəlik başa salınmalıdır ki, nə Qafqaz Albaniyasının, nə onun vilayətləri olan “Arsaq”ın və Uti-nin haylarla heç bir əlaqasi yoxdur, sənədlər var, mənbələr var, istinad ediləcək çox yazılar, tədqiqatlar var. Hesab edirik ki, bu informasiya savaşında Azərbaycan tarixçiləri çox aktiv olmalı və xarici platformalarda öz sözlərini deməlidirlər...
İradə SARIYEVA