Ağıllı enerji siyasəti ilə İlham Əliyev çox şeyləri həll etdi...
Məlum həqiqətdir ki, Azərbaycanın Prezidenti İlham Əliyev ölkəni iqtisadi inkişaf və uğurlar əsasında dünya arenasında böyük nailiyyətlərə çatdıran dinamik və fəal bir lider kimi tanınır. Onun rəhbərliyi dövründə Azərbaycanın iqtisadiyyatı inkişaf edərək, beynəlxalq bazarlarda müstəqil və təsirli mövqeyə yüksəlib.
Dövlət başçısı Azərbaycanın energetika sektorunda aparıcı nailiyyətlər əldə etməsində əsas rolu oynayıb və bir sıra beynəlxalq energetika layihələrinin əsas təşkilatçısı olub. Azərbaycanı qlobal enerji təhlükəsizliyində etibarlı tərəfdaşa çevirmiş uzaqgörən siyasəti ilə İlham Əliyev həm də qlobal miqyasda qəbul edilən liderdir. O da faktdır ki, Prezident İlham Əliyevin ölkəmizin təbii sərvətlərinin dünya iqtisadiyyatındakı yeri və rolunu düzgün qiymətləndirməsinin nəticəsində bu gün Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rola malikdir. 2006-cı ildə istismara verilən Bakı-Tiflis-Ceyhan boru kəməri dünya enerji təhlükəsizliyinə bu gün də böyük töhfələr verir. 2018-ci ildə rəsmi açılışı olan Cənub Qaz Dəhlizinin isə Qərb üçün əhəmiyyəti getdikcə artır.Xatırladaq ki, uzunluğu 3,5 min kilometr olan Cənub Qaz Dəhlizi 1,2 trilyon kubmetr ehtiyata malik “Şahdəniz” yatağından qazın hasilatını və Avropa bazarına ötürülməsini təmin edir. Məhz Prezident İlham Əliyevin qətiyyəti, milli maraqlara əsaslanan düşünülmüş və prinsipial siyasəti Cənub Qaz Dəhlizinin həyata keçirilməsini təmin edib. Hazırda Cənub Qaz Dəhlizi vasitəsilə Azərbaycan Avropaya 12 milyard kubmetr qaz ixrac edir. Bu rəqəm tezliklə 2 dəfə artacaq. Ötən ilin yayında Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında imzalanmış memorandum enerji sahəsində əməkdaşlığı daha da gücləndirir. Bununla Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında daha mühüm rol oynayacaq. Beləliklə, Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü enerji siyasəti Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə önəmini artırıb və ölkəmizi dünya enerji təhlükəsizliyində əhəmiyyətli regional aktora çevirib. Bu fonda dünyanın nüfuzlu dövlətləri Azərbaycanla enerji sahəsində fəal əməkdaşlıq edirlər. Bu, həyata keçirilən transmilli layihələrin reallaşmasında mühüm amildir. Azərbaycanın neft-qaz və enerji sektorunun inkişafı ölkəmizin iqtisadi yüksəlişinə töhfə verib, regional və qlobal əməkdaşlıq üçün əlavə imkanlar yaradıb. Ümumiyyətlə, Bakı-Supsa, Bakı-Tiflis-Ceyhan neft, Bakı-Tiflis-Ərzurum qaz kəmərləri, Cənub Qaz Dəhlizi layihəsi regionun əhəmiyyətini artıraraq Avropa üçün yeni enerji mənbələrinin əsasını qoyub. Bütün bu layihələr Azərbaycanın regionun əsas iştirakçısı və beynəlxalq arenada əhəmiyyətli aktor kimi önəmini artırır.
Bütün bunlara paralel olaraq, Azərbaycan bərpaolunan və yaşıl enerji əsasında istehsal edilən elektrik ixracına da hazırlaşır. Bu da İlham Əliyevin uğurlu enerji siyasətinin daha bir təzahürüdür. Ümumiyyətlə, ölkəmizdə energetika sahəsində bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadənin genişləndirilməsi Prezident İlham Əliyev tərəfindən prioritet vəzifə olaraq irəli sürülüb və 2030-cu ilədək elektrik enerjisinin qoyuluş gücündə bərpaolunan enerjinin payının 30 faizə çatdırılması hədəf kimi müəyyənləşdirilib. Xatırladaq ki, ölkəmizin bərpaolunan enerji potensialı - quruda külək və günəş enerjisinin həcmi 27 qiqavatdan çoxdur, Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda isə külək enerjisi 157 qiqavat təşkil edir. İşğaldan azad edilən bütün ərazilər isə yaşıl enerji zonası olacaq. Azərbaycanın bərpaolunan enerji istehsalı siyasətinin strateji əsasını Prezident İlham Əliyev tərəfindən müəyyənləşdirilən və 2021-ci ilin fevralında qəbul edilən “Azərbaycan 2030: Sosial-iqtisadi inkişafın Milli Prioritetləri” təşkil edir. Beş Milli Prioritetdən biri olan təmiz ətraf mühit və “yaşıl artım” ölkəsi prioriteti qarşıya yeni hədəflər qoyur. Hələ 2022-ci il dekabrın 17-də Rumıniyanın Buxarest şəhərində “Azərbaycan Respublikası, Gürcüstan, Rumıniya və Macarıstan Hökumətləri arasında yaşıl enerjinin inkişafı və ötürülməsi sahəsində strateji tərəfdaşlıq haqqında Saziş”in imzalanması Azərbaycanın bu sahədə mühüm ixracatçı olmasını da şərtləndirir. Xatırladaq ki, Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının "ACWA Power" və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar" şirkətləri arasında bərpaolunan enerji üzrə ölkəmizdə müvafiq layihələr həyata keçirilir. "Masdar" şirkəti 230 MVt gücündə günəş stansiyalarının tikintisi ilə bağlı layihəni artıq uğurla icra edib. Beləliklə, Azərbaycan yeni qlobal çağırışlar fonunda özünün və bir sıra ölkələrin enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında rolunu gücləndirir. Bu gün Azərbaycan uğurlu enerji siyasəti nəticəsində təkcə neft və qaz ixracatçısı yox, eyni zamanda, regionda elektrik enerjisi ixracatçısına çevrilir. Bütün bu uğurların fonunda ölkəmizdə inkişaf etməkdə olan yaşıl enerji strategiyasını aparılan planlı layihələrin nəticəsi kimi dəyərləndirmək olar. Bununla Azərbaycan və onun rəhbəri həm də regional və qlobal bazarların sabitləşdirilməsində önəmli rol oynayır.
Tahir TAĞIYEV