Qarabağ Universiteti - Xankəndi Azərbaycanın ən böyük şəhərlərindən biri olacaq...
İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə məskunlaşa prosesinin sürətləndirilməsi məqsədilə Azərbaycan hökuməti tərəfindən müxtəlif addımlar atılır. Bu istiqamətdə daha bir mühüm hal Xankəndidə Qarabağ Universitetinin yaradılmasıdır.
Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyev bununla bağlı müvafiq sərəncam imzalayıb.
Sənəddə diqqətə çatdırılır ki, Azərbaycan Prezidentinin 2022-ci il 16 noyabr tarixli 3587 nömrəli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərinə Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq, işğaldan azad olunmuş ərazilərin yenidən qurulması, dayanıqlı inkişafı və həmin ərazilərdə yüksək həyat səviyyəsinin təminatı üçün genişmiqyaslı bərpa-quruculuq işləri həyata keçirilir. Əhalinin dayanıqlı məskunlaşması və ərazilərin iqtisadi fəaliyyətə reinteqrasiyası istiqamətində müəyyənləşdirilmiş hədəflərin reallaşdırılmasında nəzərdə tutulan müasir yanaşmalar, o cümlədən qabaqcıl standartların, yüksək texnologiyaların tətbiqi və hər bir rayonun ixtisaslaşma sahəsinə müvafiq inkişafı yüksəkixtisaslı kadrların cəlb edilməsini şərtləndirir. O da vurğulanır ki, Qarabağ regionunda ali təhsil ənənəsi tarixən mövcud olub. Burada ilk ali təhsil ocağı 1969-cu ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun filialı kimi qurulub, 1973-cü ildən 1988-ci ilədək ali təhsil müəssisəsi kimi fəaliyyət göstərib, ərazilərimizin işğalı dövründə isə fəaliyyətini dayandırıb. İşğaldan azad edilmiş ərazilərin iqtisadi potensialı, aparılan bərpa-quruculuq işləri, eləcə də əmək bazarının tələbləri regionda yüksəkixtisaslı kadrların hazırlığını həyata keçirən ali təhsil müəssisəsinin təşkili zərurətini meydana çıxarıb. Bu fonda regionun sosial-iqtisadi ehtiyaclarına uyğun yüksəkixtisaslı kadr tələbatının ödənilməsi və tarixən mövcud olmuş təhsil ənənələrinin yaşadılması məqsədilə Xankəndi şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsinin əsasında Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin tabeliyində “Qarabağ Universiteti” publik hüquqi şəxs yaradılıb. Nazirlər Kabinet iki ay müddətində universitetin nizamnaməsini təsdiq etməli, onun fəaliyyətinin maliyyələşdirilməsi ilə bağlı zəruri tədbirlər görməliidr. Eləcə də universitetin Xankəndi şəhərində torpaq sahəsi, tədris və yataqxana binaları, idman meydançası və digər infrastruktur obyektləri ilə təminatı məsələləri həll olunmalıdır. Ekspertlər hesab edir ki, bu hal qayıdış prosesini sürətləndirməklə yanaşı, Qarabağda məskunlaşmanı da intensivləşdirəcək. İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli Qarabağ Universitetinin yaradılması haqqında Prezident sərəncamını şərh edərkən qeyd olunan xüsusda bildirib: “Universitet azı 20-25 min tələbənin oxuyacağı, Azərbaycan və ingilis dillərində keyfiyyətli təhsil verən elm ocağına çevrilməlidir”. Onun sözlərinə görə, 20-25 min tələbənin təhsil alacağı şəhər orqanik olaraq 300 min əhaliyə çatacaq. Xankəndidən seçilən deputat Tural Gəncəliyev isə vurğulayır ki, Qarabağ Universitetinin yaradılması tarixi hadisədir. Deputat bildirib ki, bu, həm də vaxtilə Qarabağda mövcud olmuş güclü təhsil ənənələrinin, intellektual potensialımızın yenidən gücləndirilməsi, insan kapitalının inkişaf etdirilməsi baxımından önəmlidir: “Xankəndidə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun filialı 1969-cu ildən fəaliyyətdə olub. Xankəndidə yenidən ali təhsil müəssisəmizin - Qarabağ Universitetinin yaradılması həm keçmişdə olan güclü təhsil ənənələrimizin bərpası, həm Qarabağda olan intellektual, insan kapitalının irəliyə aparılması, inkişaf etdirilməsi baxımından çox önəmlidir”.
O diqqətə çatdırıb ki, Qarabağ Azərbaycan xalqının tarixinə böyük mütəfəkkirləri, ədibləri, ədəbiyyatşünasları, filosofları, yazıçıları və digər tanınmış şəxsləri ilə töhfələr verib: “Bu baxımdan Qarabağ Universitetinin yaradılması ilə bu ənənələrimiz yenidən bərpa ediləcək. Yenidən dağıdılmış, Ermənistan tərəfindən az qala məhv edilmiş irsimiz çiçəklənəcək. Biz həm də ölkə rəhbərliyi, Prezident İlham Əliyev tərəfindən Qarabağda infrastrukturun bərpası, kəndlər, qəsəbələr və şəhərlərin tikilməsi, yenidən qurulması ilə yanaşı intellektual potensialımızın bərpa məsələsinə də xüsusi diqqət yetirildiyinin şahidi oluruq. Bərpa və quruculuq təkcə gözəl binaların, gözəl infrastruktur sisteminin, yolların, körpülərin, tunellərin tikilməsindən ibarət deyil. Eyni zamanda biz insan kapitalımızın əvvəl mövcud olan potensialının yenidən bərpasını hədəfləyirik və bunu həyata keçiririk”. Ümumiyyətlə, Qarabağ Universitetinin yaradılması işğaldan azad edilmiş ərazilərin iqtisadi potensialını kadr əsaslı təyinatlarla yüksəltməyə hesablanıb. Belə ki, Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarında aparılan bərpa-quruculuq işləri, eləcə də əmək bazarının tələbləri regionda yüksəkixtisaslı kadrların hazırlığını həyata keçirən ali təhsil müəssisəsinin təşkili zərurətini yaradırdı. Bu zərurətin ali təhsil səviyyəsindəki ilkin ehtiyac Qarabağ Universitetinin yaradılması ilə qarşılanır. Milli Məclisin deputatı Arzu Nağıyev isə hesab edir ki, 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılmış böyük qələbədən sonra əsas məsələ işğaldan azad edilmiş ərazilərə böyük qayıdışın təmin olunmasıdır: “Məlumdur ki, "Böyük Qayıdış" dövlət proqramı çərçivəsində işğaldan azad edilmiş ərazilərə qayıdacaq sakinlərin evlərlə, həmçinin işlə təmin olunmasına paralel olaraq onların təhsil almaq hüququnun təmin edilməsinə ciddi fikir verilir. Ona görə də Qarabağ və işğaldan azad olunmuş digər ərazilərdə universitetlərin, müxtəlif təhsil ocaqlarının yaradılması mühüm əhəmiyyət kəsb edən məsələlərdən biri hesab olunur". O vurğulayıb ki, Azərbaycan işğal dövründə dağıdılmış maddi-mədəni irsi, tarixi abidələri, təhsil ocaqlarını və yaşayış yerlərini bərpa etməklə bu torpaqların əsl sahibinin kimə məxsus olduğunu bütün dünyaya bir daha sübut edir.
Ramil QULİYEV