TURANA DOĞRU GEDƏN TANRI ELÇİSİ - FOTO
ÇED-in ( Çukurova Edebiyyatçılar Dernegi, rəhbəri Halisec Tekbaş xanım) təşkilatçılığı ilə dünya türk xalqlarının və yazarlarının növbəti lX cu festivalı öz işini başa vurdu.Qara -Qırğız vilayətinin müstəqilliyinin 100 illiyi münasibətilə Qırğızıstan Respublikasının İssık göl (Qarla örtülü dağlarla əhatələnmiş olmasına baxmayaraq, gölün suları heç vaxt donmur, buna görə gölün adı "istilik və ya isti, ilıq göl" mənasını verən qırğız dilində "Isık-Köl"dür. Qırğızlar bu gölü "Qırğızıstanın bermeti (incisi)" deyə adlandırmışlar) turizm bolgəsində düzənlənən lX Uluslararası Türk Dünyası Şeir və Müzik festivalında bu il ev sahibliyi qardaş Qırğızıstan elinə qismət oldu .
Muzeylərə ziyarətdən taki Tyan Şan dağlarına qədər bizi səkkiz gün ən əziz doğması kimi ağırlayıb əzizlədilər.Festivalın qaydalarına əsasən hər gün müxtəlifsəpgili musiqili bədii gecələr bizi bir-birimizə möhkəm bağlarla birləşdirdi. Ənənəyə uyğun olaraq hər kəsin yaradıcılığına qiymət verildi. ‘’ ATATÜRK ‘’ ‘’TÜRK XALQLARININ BİRLİYİ ‘’ medallarıb ilə bir çox dostlarımız təltif olundu. Mən də bu festivala Yunus cƏmrəyə həsr etdiyim eyni adlı ‘’ Dünyanı yaxşılar gözəlləşdirir" kitab və sənədli filmlə getmişdim. Çağdaş poeziyamızın sevilən isimlərindən olan Ayaz Arabaçının sonuncu gecə Qırğızıstana ,onun tarixinə,mədəniyyətinə həsr etdiyi əsəri dinləmək kifayət edirdi ki bu qədim türk diyarını tanıyasan və sevəsən.
BİZİM YOLDOŞBEK MONOLDOROV
Qırğızıstan nümayəndə heyətinin rəhbəri ,festivalda ev sahibliyini təmsil edən Yodoşbek Monoldorov hazırda "Yanqı Ovoz" Orta Asiya Yazarlar və Tarixçilər Birliyinin sədri, Qırğızıstan respublikası Ədəbiyyat Fondunun sədr müavinidir, eyni zamanda Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. Elə mən də onu ilk dəfə keçən il AYB də (Azərbaycan Yazışılar Birliyi) görmüşdüm. Daxili zənginliyi, səmimiliyi, üz cizgilərində açıq oxunurdu. Azərbaycan ,Qarabağ haqqında söylədiyi fikirlər məni çox duyğulandırdı. ‘’Azərbaycann əsgəri bütün dünyaya sübut etdi ki o torpağını sevdiyi kimi qorumağı da bacarır. Dostlar sizin qələbəniz həm də bizim qələbəmizdir, bütün türk dünyasının qələbəsidir ‘’ cümlələri sürəkli alqışlarla qarşılandı. Yoldoşbeki dinlədikcə gəncliyimin ən isti,kövrək xatirələri içimi tərpətdi.’’ Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim’’ əsərini o qədər oxumuşdum ki hansı səhifədə nədən bəhs edildiyini əzbər bilirdim. Bu əsərin televiziya tamaşası da çox uğurlu alınmışdı. . ‘’Cəmilə ‘’ povestindən inşa yazıma ‘’əla’’ qiymət aldığım gün atamın necə ağladığını xatırladım. Sürgünlərdə ömür çürütmüş nənəmin qırğəz,qazax ellərinə qoşduğu bayatılar qulağımda səsləndi.... Daha nələr...nələr... Bu yaxınlarda Akademik Milli teatrımızda Çingiz Aytmatovun ‘’Əsrə bərabər gün’’ tamaşasını da göz yaşlarıyla izlədik.
Bir gün sonra İstanbula ordan da Kıbrıza festivala yola düşdük. Gözəl bir el deyimi var. Deyir ‘’Filankəs necə adamdır?Cavab verir ki ‘’hələ onunla səfərə çıxmamışam’’. Hər iki səfərdə bu gözəl ailəni yaxından tanımaq şansım oldu. Səmimiyətinə görə heç də həyat yoldaşı Yoldoşbekdən geri qalmayan hələ deyərdim daha da mükəmməl sadə, təvəzökar xanımı Gülmira xanım da bir başqa aləmdir.Səfərboyu hər kəsin qayğısına doğması kimi yanaşması, çıxışları maraqla dinləyib suallar verməsi elə ilk gündənn içimə bir istilik qatmışdı. Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri İlqar Türkoğluyla eləcə də illərdir (doqquz ildir ) festivala qatılan yazarlarımızın,sənət adamlarının Yoldoşbeklə olan isti ,səmimi münasibəti ilk günlərdəcə diqqətimi çəkdi. Yerləşdiyimiz oteldə bir gün təsadüfən qapılarını çaldım,qayıtmaq istəsəm də içəri çəkib süfrə arxasında əyləşdirdilər. Gözəl qələmiylə həm də qəlbiylə sevilən yazarımız Həcər xanımPaşayevanı da görüncə şəstlə gəlib əyləşdim. Həmən gecənin ən böyük hədiyyəsi Yoldoşbekin qızı Cəmiləylə tanışlıq oldu. Bir neçə gün sonra Cəmilə qızımızla sakit bir guşəyə çəkilib bir-birimizi daha yaxından tanımağa fürsət tapdıq.
------ Cəmilə,istəyirəm Azərbaycanla Qırğızıstan arasındakı səmimiyyətin,sevginin qaynağını biləsən. Çingiz Aytmatov qırğız xalqının dünya mədəniyyət xəzinəsinə bəxş etdiyi dahi yazıçıdır. Azərbaycanda bu ulu türk oğlu türkün adını ,yaradıcılığını tanımayan,sevməyən adam yoxdur. Əsərlərindəki qəhramanlarının adlarını bu gün də sevə-sevə övladlarımıza,nəvələrimizə veririk. Bax sənin adın da ‘’Cəmilə ‘’əsərindəndir. (gülümsüyür)Cəmilə , özün,ailən haqqında danışmağını istərdim.
--------Çox səmimi ailəmiz var. Məndən başqa iki qardaşım var.Taxır və Alişar (iki oğlu var) .Hər ikisi bizneslə məşğul olur. 18 yaşım var,musiqini ,rəqsi çox sevirəm və bu sahədə peşəkarlığımı artırmaqla məşğulam. Atamla anamın xasiyyətləri demək olar ki eynidir. Hər ikisi sadə,mehriban və insanlara kömək etməkdən zövq alırlar. Onları incidən adamlara belə yaxşılıq etməkdə davam edirlər. Bu adamlar onların etibarından sui istifadə etsələr də heç kəsə pislik etməyi ağıllarından belə keçirməzlər. Hər ikisini çox sevirəm.
-----------Cəmilə, doqquz ildir sən də festivallarda həm iştirak edirsən həm də baş verənlərə şahidlik edirsən. Mənim üçün maraqlıdır bu festivallarda ən çox səni cəlb edən nədir və yadda qalan əsas məqamlar hansılardır?
------- Əlbəttə ,bu festivallar həyatımda çox gözəl,zəngin xatirələr yaşadır. Ən çox xoşuma gələn cəhət eyni kökdən olan türkdilli xalqların doğma dillərində şeir,mahnı oxumaqları,rəqs etmələridir. Hər festivalda nə qədər sənət adamları bir-biri ilə tanış ,sonra da dost olur. Bunları görmək insanda müsbət enerji yaradır. Səni də gözəl işlər görməyə ruhlandırır. Gördüklərimi lentə alıb tez-tez baxıb mənəvi zövq alıram. Valideynlərim türkdilli xalqların TURANA gedən yolçuları həm də mübariz yolçuları olduğu üçün onlarla qürur duyuram.
PS.... Mənim Cəmiləm nə lazımdı dedi..... Danışdıqca o gözəl,qıyıq gözlərindəki sevgidolu parıltı məni çox həm də çox uzaqlara apardı. Atamın qırğız,qazax gözəllərinə həsr etdiyi şerlər ürəyimdə əks -səda verdi. TURANA doğru gedən TANRI elçisinin gözəl Cəmiləsini bağrıma basıb doya-doya öpürəm,həm də bu ətri bütün ruhuma hopdururam....
Bişkek- Bakı 23.06.2024 Cəfərova Jalə Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
