Fransanın növbəti cinayəti - Sakit Okeanda nüvə sınaqları hələ də davam etdirilir...
“Ədalət Məhkəməsi 1996-cı ildə nüvə silahlarının istifadəsini, onların sınağının keçirilməsini qadağan edən qərar qəbul edib”
“Fransa Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Sakit Okeanda keçirdiyi nüvə sınaqları ilə bağlı qərarlarını yerinə yetirməli, başqa dövlətlərə dərs keçmək praktikasına son qoymalıdır”. Bu fikirlər Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Bakı Təşəbbüs Qrupunun təşkilatçılığı ilə noyabrın 21-də Bakıda "Dekolonizasiya: Qadınların gücləndirilməsi və inkişafı" mövzusunda keçirilən konfransın iştirakçılarına ünvanladığı müraciətində yer alıb.
"Biz Fransada neokolonializm meylləri ilə paralel olaraq irqçilik, ksenofobiya və islamofobiyanın da geniş vüsət aldığını müşahidə edirik. Bu cür narahatedici və təhlükəli meyllərlə mübarizə aparmalı olan Fransa hakimiyyəti daxilindəki ciddi problemlərə diqqət ayırmalıdır. Fransa qoşunlarının bu yaxınlarda Mali, Niger və Burkina-Fasodan qovulması onun Afrikadakı amansız neokolonializm siyasətinin uğursuzluğa məhkum olduğunu bir daha göstərdi. Qanlı cinayətlərlə zəngin kolonializm tarixinə görə utanmalı olan Fransa törətdiyi vəhşiliklərə görə üzr istəmək əvəzinə, digər ölkələrdə uydurma etnik təmizləmələrdən danışır", - Prezident Əliyev qeyd edib.
Beynəlxalq məhkəmənin bu istiqamətdə hansı qərarları var? Fransa onları niyə icra etmir? Nə vaxtdan icra etmir?
“Dünya dövlətləri Beynəlxalq Məhkəmədə bu qərarın qəbul olunmasına nail olsalar da, Fransa hələ də bu qərarın icrası istiqamətində addımlar atmır”
Siyasi və Hüquqi Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri politoloq Xəyal Bəşirov “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, Fransa Azərbaycana qarşı bütün istiqamətdə səfərbər olub. Fransanın özünün beynəlxalq hüququn bütün prinsiplərini pozduğu halda Azərbaycan və digər dövlətlərə dərs keçməyə cəhd göstərdiyini deyən X.Bəşirov “bu gün öz ərazisində etnik mənsubiyyəti fərqli olanlara, fransız əsilli olmayanlara, Korsikadakı, Quam adalarındakı, Yeni Koledoniyakı insanlara qarşı yürütdüyü siyasət onların bütün təməl hüquqlarının pozulması ilə nəticələnib. XXI əsrdə belə müstəmləkçilik siyasətini fərqli formada, kolonializm səviyyəsində həyata keçirməyə cəhdlər göstərir. Amma digər tərəfdən bizə Qarabağdakı beş-on min erməniyə görə “demokratiya”, “insan hüquq və azadlıqları” dərsi keçməyə çalışır. Təbii ki, Fransanın danışdığı bu nağılların hamısı ilk öncə onun özü tərəfindən reallaşdırılmalıdır. Bundan sonra başqalarına qarşı hansısa mövqe nümayiş olunar. Bizim bir el sözümüz var: kimdə nə yoxdursa ən çox ondan danışır. Ümumiyyətlə, Fransanın özündə nə yoxdursa dünya səviyyəsində ondan danışmağa cəhd göstərir. Biz Fransanın tarixində insanlığa, bəşəriyyətə, dünyaya qarşı bütün cinayət növlərinin törədilməsinin şahidi olmuşuq. Yəni bu bizə tarixdən bəllidir. O cümlədən də Fransanın yürütdüyü siyasətin digər qanlı tərəfi də nüvə silahları ilə bağlıdır. Baxın, dünyada dövlətlər dünyanın nüvəsizləşdirilməsi, nüvə silahlarının bütün istiqamətlərdə qadağan edilməsi haqda çağırış edir. Nəinki nüvə silahından istifadənin qadağan edilməsi, hətta onun sınağının belə keçirilməməsi istiqamətində səylər göstərirlər. Nüvə silahına sahib olan dövlətlər bu məsələdə həmrəylik nümayiş etdirməyə çalışırlar. Amma Fransa digər xalqların, toplumların, müstəmləkəsi olan dövlətlərin bütün yönlərdə hüquqlarını pozduğu kimi, onların ekologiya, ətraf mühit, sağlamlıq hüquqlarını da pozub, onun atdığı addımlar çox ziyanlıdır. Beynəlxalq hüquqdan danışan Fransa beynəlxalq hüququn prinsiplərini görməzdən gəlir. Bu ölkə beynəlxalq aləmdə mövcud olan aidiyyətiı qanunların tələblərinə riayət etmir, onlara məhəl qoymur. Fransanın Beynəlxalq Məhkəmənin çıxardığı qərarı icra etməməsi göz önündədir. Bu baxımdan, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Fransanın Azərbaycana qarşı atdığı yanlış addımlara görə bu ölkənin beynəlxalq səviyyədə hüquq pozuntulraını, cinayətlərini həmişə dilə gətirub. Azərbaycan Prezidenti dünyada yeganə liderdir ki, bu məsələdə ortaya prinsipial mövqe qoyub və haqlı, əsaslı faktlarla Fransanın bu istiqamətdə atdığı pozuntu xarakterli addımları dilə gətirir. Bununla da Fransanın özü üzərinə götürdüyü öhtəliklərə riayət etmədiyini səsləndirir. Prezident İlham Əliyevin Qoşulmama Hərəkatı kimi 120 ölkəni çətiri altında birləşdirən bir təşkilatın sədri kimi Fransanın Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarını icra etməsi ilə bağlı tələb irəli sürməsi çox mühüm məsələdir” - deyə bildirdi.
X.Bəşirovun sözlərinə görə, bu gün Azərbaycana qarşı ermənipərəst qüvvələrin birləşdiyi Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi vasitəsilə Ermənistan üçün siyasət ortaya qoyulub və onlar Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Azərbaycanla bağlı qəbul etdiyi qərarın mətnini təhrif edərək dünyaya yanlış şəkildə çatdırmaq niyyəti güdürlər. “Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Azərbaycanla bağlı qəbul etdiyi qərarla bağlı ədalətsiz şərhlər verirlər, bununla da Azərbaycanın qalib durumuna, beynəlxalq nüfuzuna xələl gətirməyə çalışırlar...
Ədalət Məhkəməsi 1996-cı ildə nüvə silahlarının istifadəsini, onların sınağının keçirilməsini qadağan edən qərar qəbul edib. Amma Fransa bu gün də o qərara məhəl qoymur. Ümumiyyətlə, Fransa heç bir qərara hörmətlə yanamır. Özü Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin 1996-cı ildə qəbul etdiyi qərarı icra etmir, amma Azərbaycandan Ədalət Məhkəməsinin heç bir araşdırma aparmadan tələm-tələsik qəbul etdiyi qərarı icra etməyi tələb edir. Hansı haqla? Nüvə silahının qadağan olunması ilə bağlı qərar nədir? Ümumiyyətlə, Fransa 1959-cu ildən başlayaraq 1966-cı ilə qədər özünün müstəmələkəsi olan Əlcəzairin cənubundakı Saxara səhrasında nüvə silahlarının sınağını həyata keçirib. Orada kütləvi şəkildə yaşayan insanların həyatının təhlükə altına düşməsinə, onların zərər görməsinə, təbiətin, canlı aləmin məhv olmasına baxmayaraq Fransa özünün nüvə sınaqlarını həyata keçirirdi. Daha sonra nüvə silahlarının sınaqlarını daha geniş meydanda həyata keçirmək üçün Sakit Okeanı seçən Fransa Sakit okeanın cənubunda, Polineziya dövlətinin yerləşdiyi ərazidə nüvə sınaqlarını gerçəkləşdirir. Fransa həm okeanda olan canlı təbiətin məhv olunmasına, həm fauna və floranın məhvinə, eyni zamanda da Polineziyada yaşayan insanların ölümlərinə, sağlamlıqlarının pozulmasına, şikəst olmasına, bu və digər formada xəstəliklərə yoluxmasına səbəb olan nüvə sınaqlarının keçirilməsinə yol verdi. 1966-cı ildən başlayaraq 1996-cı ilə qədər bu sınaqları keçirən Fransa təxminən 200 civarında belə sınaqlar keçirib, bu sınaqlar dəhşətli partlayışlarla müşayiət olub. Fransa bu sınaqları keçirdikdən sonra dünya ölkələri, dünya birliyi birləşərək Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində nüvə sınaqlarından istifadəni və nüvə sınaqlarının keçirilməsini qadağan edən qərarın qəbul olunmasına nail oldular. Dünya dövlətləri Beynəlxalq Məhkəmədə bu qərarın qəbul olunmasına nail olsalar da, Fransa hələ də bu qərarın icrası istiqamətində addımlar atmır. Baxmayaraq ki, Polineziya dövlətinə vurduğu ziyanla bağlı səhvlərini də qəbul ediblər, təzminat məsələsini də öz üzərlərinə götürüblər, amma bütün bunlara baxmayaraq, Fransa yenə də Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarına hörmətsiz yanaşır”.
Müsahimiz vurğuladı ki, Fransa həm BMT-yə, həm Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə, həm də digər beynəlxalq təşkilatlara, eləcə də imzaladığı, qoşulduğu bütün sənədlərin, konvensiyaların tələblərinə hər zaman hörmətsiz yanaşıb...
İradə SARIYEVA
