KÖHNƏ VERSİYA            

Dil “qəssabları”

Image

Yazımın başlığını belə seçməklə məncə, tam da düzgün ifadə etmişəm, hələ bir az da yumşaq alınıb. Çünki efirlərdə, sosial şəbəkələrdə, reklam şitlərində, ictimai yerlərdə zəngin, min illərdir yol gələn doğma AZƏRBAYCAN DİLİNİ kökdən salan, dilimizə qarşı əsl soyqırımı törədən dil ”qəssablarına” qarşı daha kəskin mövqe tutmaq lazımdır. Axı ana dili bizim kimliyimizidir, bizim varlığımızdır, bundan o tərəfə yoxdur, əzizlərim! Rəhmətlik Cəlil Məmmədquluzadənin “Anamın kitabı”nda dilimizin başına gətirilənlərlə bağlı, bir ananın üç övladının timsalında milli dəyərlərimizə qarşı edilənlərlə bağlı bütün yazdıqları 22-ci əsrə getdiyimiz bu günlərdə yenə aktuallığını qoruyub saxlayır. Min təəssüf, elədir ki, var!

Müstəqillik qazandıqdan sonra göbələk kimi artan nəzarətsiz media, onun ardınca da on ildən çoxdur ki, mənəviyyatımıza, sözün əsl mənasında, od vuran sosial şəbəkələr və savadsız, aşağı səviyyəli “aparıcı” sürüsü ilə dolub-daşan efirlər bu gün Azərbaycan dilinə qarşı səlib yürüşü keçirirlər.
Artıq iş o yerə çatıb ki, ana dilimizi bizə sevdirən, həyata gözlərimizi açdığımız, milli kimliyimizi dərk etdiyimiz orta məktəblərdə də dilimizin şəffaflığını qorumaq, heç olmasa şagirdləri elementar dil qaydaları barədə məlumatlandırmaq işi keçib arxa plana. Əzbərçi “tədris proqramı” ilə gün keçirən məktəblər, şagirdlərə yaradıcı yanaşmanı Allah bilir neçə illər öncə unudublar.
Bir zamanlar yüksək təhsil göstəriciləri və möhkəm nizam-intizam qaydaları ilə öyündüyümüz məktəblərimiz artıq repetitor işbazlığının əlində əsir-yesir qalıblar. Tam əminəm ki, bu gün Azərbaycan məktəblərinin “anasını ağladan” repetitor biznesi heç də deyildiyi kimi müəllimlərin maddi ehtiyaclarından irəli gəlmir. Əlbəttə, gələcəyin insan mühəndisi olan müəllimlərin aldıqları məvacib onların normal yaşayışı, standartlara uyğun sosial həyat keçirmələri üçün yetərli deyil. Amma həm də vəziyyət deyildiyi kimi acınacaqlı halda da deyil. Sözsüz ki, müəllim də öz biliyini maddi baxımdan qiymətləndirmək hüququna sahibdir. Yəni, biliyini əlavə məşğələ formasında pula çevirə bilər. Bu, müasir dünya qaydalarında normal yanaşmadır. Amma fəlakət odur ki, biz əsrlər boyu olduğu kimi, bu məsələdə də yenə xaos, ajiotaj yaşayırıq. Müqəddəs müəllimlik vəzifəsi, ana dilini uşaqlara sevdirmək istəyi artıq unudulmuş acı hekayəyə çevrilib gedir...

Faciə odur ki, repetitor xidməti artıq bir ucdan kütləvi hal alıb və sentyabrın 15-də ilk parta arxasında əyləşən 1-ci sinif şagirdi cəmi 4-5 gündən sonra ona a, b, c hərflərini öyrətməli olan müəllimə tərəfindən repetitor qəfəsinə salınır. Burada məqsəd nədir? Məqsəd və fərq ondadır ki, müəllim məktəbdəki tədris proqramı çərçivəsində, dövlətin dərs saatında şagirdlərə öyrətməli olduğunu ödənişli məşğələdə onlara ötürür. Yəni, dövlətin tədris proqramı formal olur, əsas tədris keçir repetitor saatına. Tədrisdəki bu xaos, ilk növbədə, ana dilimizin öyrənilməsinə də böyük zərbə vurur. Təəssüf ki, müəllim adını daşıyan və əsas da gözəllik salonlarından məktəb direktoru qoltuğuna “adyalan” bir çox direktorlar bunun fərqində deyillər...


Gələk əsas mövzuya. Azərbaycan dilinin qorunması üçün təəssüf ki, heç bir qabaqlayıcı işlərin şahidi olmuruq. Nə ictimai səviyyədə, nə də hüquqi-inzibati formada. Bunun belə olduğuna əmin olmaq üçün elə təkcə Bakı şəhərində elan və reklam şitlərinə, metrodakı maarifləndirici və reklam lövhələrinə nəzər yetirmək kifayət edir. Üstəgəl min təəssüflə qeyd edək ki, hazırda KİV-lərdə, internet resurslarında ehtiyac olmadığı halda əcnəbi sözlərdən istifadəyə yer verilir. Sovet dövründə rus dilinə hədsiz yer verilirdisə, bu gün artıq ingilis dili lazım olmayan şəkildə hər yerdə gözümüzə soxulur. Demək olar ki, paytaxt Bakıdakı əksər mağazaların, xidmət və iaşə obyektlərinin qarşısından asılan reklam lövhələrində Azərbaycan dilinin işlənməsinin məhdudlaşdırıldığının şahidi olduq. Reklamlarda dövlət dilinin işlənməsinə etinasız münasibətə yalnız şəhərin mərkəzi küçələrində deyil, ətraf ərazilərdə də rast gəlmək mümkündür. Mətnlər çox halda ingilis, qismən də rus dillərində tərtib edilib. Azərbaycan dilində olan reklamlar isə azlıq təşkil edir. Hanı bu işlərə nəzarət və cavabdeh olan qurumlar, yoxsa “yatıblar”? Niyə nəzarət yoxdur, niyə doğma dilimizi qorumuruq, NİYƏ???

Niyə axı öz doğma dilimizə bu dərəcədə etinasız yanaşırıq. Bir çoxları televiziya efirlərindən yeri gəldi-gəlmədi Türkiyə türkcəsindən gen-bol istifadə edir, sanki belə olmalıymış kimi bir də öyünürlər. Bir sıra kütbeyin, savadsız “aparıcılar” proqrama çağırdıqları azərbaycanlı müsahiblərinə “hoca”, “uzman” və digər türk dilindəki ifadələrlə müraciət edir, sanki doğma dilimizi milyonlarla tamaşaçıya unutdururlar. Bu, sözün əsl mənasında, doğma dili unutdurmaq siyasətidir. Bəli, biz də türk ailəsinin bir qoluyuq, Türkiyədəkilər də bizim üçün çox əzizdirlər, qardaş xalqıq. Amma bizim öz doğma Azərbaycan dilimiz var axı. Axı bu dil bizim milli kimliyimizdir, onu necə bayağılaşdıra bilərik, bu kökə sala bilərik? İnanın doğma dilimizə qarşı bu soyqırımı xalq olaraq bizə çox baha başa gələcək. İllər sonra bunun dəhşətli nəticələrini görəcəyik. Necə ki, ötən əsrlərdə etdiklərimizin acılarını son 30 ildə canımızla, qanımızla ödədik. Torpağı qaytarasan, amma itirilmiş ana dilini və itirilmiş AZƏRBAYCANLI DƏYƏRLƏRİNİ heç vaxt!

Mətləb Salahov








VİDEO

İsrail Şama doğru irəliləyir - Ankara və Təl-Əviv döyüşə bilər... - VİDEO

Naxçıvan dəmiryolu ilə bağlı Rusiyadan sensasiyalı bəyanat... - VİDEO

Suriyanın indiki qəhrəmanı Colaninin əmisi Hafiz Əsədin daxili işlər naziri, Bəşərin isə... - VİDEO

Media savadlı olmaq üçün nə etməliyik?

Azərbaycan Rusiyadan silah alışına yenidən başlayacaq - qərar ali səviyyədə verildi...

Universitetlərdə Media savadlılığı dərsi...

SON XƏBƏRLƏR

23.12.2024 | 17:05
Kiyev Rusiya qazının Ukrayna üzərindən Avropaya nəqlini dayandırır - tarix də açıqlandı...

23.12.2024 | 16:52
Prezident minimum aylıq əməkhaqqının artırılması ilə bağlı Sərəncam imzaladı

23.12.2024 | 16:47
Moldova separatçı Dnestryanıda hərbi əməliyyata hazırlaşır - Rusiya kəşfiyyatından iddia...

23.12.2024 | 16:45
Prezident İlham Əliyev Biznesin İnkişafı Fondunun Nizamnaməsini təsdiq edib

23.12.2024 | 16:44
İrakli Kobaxidze Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi

23.12.2024 | 16:43
TÜRKSOY-un Baş katibi Prezident İlham Əliyevə təbrik məktubu göndərdi

23.12.2024 | 16:35
Rusiya ordusu Ukraynada daha bir bölgəni ələ keçirdi

23.12.2024 | 16:23
Hikmət Hacıyev Pakistan səfirini qəbul etdi

23.12.2024 | 16:17
Ceyhun Bayramov Serbiya Prezidenti Vuçiçlə görüşdü

23.12.2024 | 15:53
Zakir Həsənov Türkiyənin Quru Qoşunları komandanı ilə görüşdü - FOTO/VİDEO

23.12.2024 | 15:30
Aliment borcu hansı hallarda silinə bilər...

23.12.2024 | 15:08
TƏBİB tabeli tibb müəssisələrində 131 əməkdaş intizam məsuliyyətinə cəlb olunub

23.12.2024 | 15:07
Qubadlı və Cəbrayıl modul tipli xəstəxanaların layihələndirilməsinə start verilib

23.12.2024 | 15:04
Qarabağ üçün bir daha cənab Prezidentə təşəkkürlər!..

23.12.2024 | 15:00
TƏBİB sədri saxta plastic cərrah məsələsinə toxundu

23.12.2024 | 14:28
Saxta iş elanı ilə vətəndaşları aldadan şəxs tutuldu - DİN vətəndaşlara çağırış etdi...

23.12.2024 | 14:16
Yakup Erikel Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi

23.12.2024 | 14:10
Valentina Matviyenko Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi

23.12.2024 | 13:45
Prezident İlham Əliyev Naxçıvanda yeni İES-in tikintisi ilə bağlı sərəncam imzaladı

23.12.2024 | 13:40
“Keşlə bazarı”nın sökülməsi təxirə salındı - gələn il fevralın 1-dək...

23.12.2024 | 13:28
Məktəblərdə bayram tətilinin vaxtı açıqlandı

23.12.2024 | 13:16
Yenilənmiş 3 qəpiklik metal pul nişanı tədavülə buraxıldı

23.12.2024 | 12:55
Kolumbiya Panama kanalı ilə bağlı Trampa xəbərdarlıq etdi - miqrasiyanı artırıcaq...

23.12.2024 | 12:42
Ambulanslar da avtobus zolaqlarına daxil olacaq...

23.12.2024 | 12:26
Prezident idmançıları və idman mütəxəssislərini təltif etdi

23.12.2024 | 12:23
"Azərbaycan cəmiyyəti bütün dünyaya dini tolerantlığı və multukulturalizmi ilə örnək göstərilir" - Əli Əhmədov

23.12.2024 | 12:08
Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə din xadimlərinin vahid geyimindən danışdı

23.12.2024 | 11:12
Prezident: "Müasir Azərbaycan cəmiyyətində xristian icmasının özünəməxsus yeri vardır"

23.12.2024 | 11:06
"Azərbaycan müxtəlif sivilizasiyaların qovuşduğu nadir diyarlardan biridir" - Prezident

23.12.2024 | 11:04
Prezident İlham Əliyev Roma Papası Fransiskə təbrik məktubu ünvanlayıb

23.12.2024 | 11:00
Putin Ərdoğana əsl üzünü göstərir...

23.12.2024 | 10:50
"Ölkəmizdə heç vaxt dini zəmində ayrı-seçkilik və qarşıdurma halları baş verməyib" - Prezident İlham Əliyev

23.12.2024 | 10:35
Prezident İlham Əliyev Azərbaycan din xadimləri Forumunun iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb

23.12.2024 | 10:20
Cem Yılmaz Bakıda konsert verəcək - 450 manatlıq biletlər...

23.12.2024 | 10:20
Bakıda Azərbaycan Din Xadimlərinin Forumu keçirilir

23.12.2024 | 10:10
Prezidentin şəxsi telefonu araşdırılır - Koreya polisindən ŞOK addım

23.12.2024 | 10:05
Üç Afrika ölkəsindən Fransaya XƏBƏRDARLIQ

23.12.2024 | 10:00
“Liverpul”dan “Tottenhem”ə futbol dərsi - 6:3!

23.12.2024 | 09:30
Deputatlar Baş nazirin istefasını tələb edirlər - Trüdo ŞOKDA...

23.12.2024 | 09:20
Sumqayıtda 15 yaşlı yeniyetmə bıçaqlanıb

23.12.2024 | 09:13
Bəzi ərazilərdə duman müşahidə olunur – faktiki hava şəraiti açıqlandı

23.12.2024 | 09:10
"Sərhədi qanunsuz miqrantlar üçün bağlayacam" - Trampdan miqrantlara BƏD XƏBƏR

23.12.2024 | 09:05
"Qalatasaray" darmadağınla qalib gəldi, "Fənərbaxça" ilə xal fərqi 8-ə çıxdı...

23.12.2024 | 09:00
Ceyhun Bayramov Serbiyaya işgüzar səfərə gedib

23.12.2024 | 08:30
Braziliyada təyyarə qəzası 10 nəfərin həyatına son qoydu

23.12.2024 | 08:22
Şuşaya daha 51 ailə köçürüldü

22.12.2024 | 21:35
Əsədin qardaşı Mahir Əsəd və rejimin yüksək rütbəli üzvlərinin Suriyadan necə qaçdıqları ortaya çıxdı...

22.12.2024 | 20:51
Putindən 3-cü Dünya Müharibəsi xəbərdarlığı - təhlükə getdikcə artır …

22.12.2024 | 19:10
Gürcüstanın Baş naziri xəbərdarlıq etdi - Zurabişvili həbs oluna bilər...

22.12.2024 | 14:48
Paşinyanın müsahibəsi şok effekti yaradan həyasızlıqdır!

22.12.2024 | 14:36
Türkiyənin universitet məzunları Suriya hökumətində böyük vəzifələr alır...

22.12.2024 | 13:42
Polis Akademiyasına müsabiqə davam edir...

22.12.2024 | 13:26
“Media savadlılığı” həftəsi çərçivəsində İsmayıllıda və Qəbələdə “Media savadlılığı” mövzusunda təlim keçirilib - FOTO

22.12.2024 | 13:07
Bir vaxtlar yalnız Əsədin və Rusiyanın olduğu Suriyada indi onların heç biri yoxdur...

22.12.2024 | 12:30
Əsəd Moskvada "təsadüfən öləcək"...

22.12.2024 | 11:56
İsrail Şama doğru irəliləyir - Ankara və Təl-Əviv döyüşə bilər... - VİDEO

22.12.2024 | 08:30
Media savadlı olmaq üçün nə etməliyik?

21.12.2024 | 23:22
Əsma Əsəd Moskvada raka tutuldu...

21.12.2024 | 22:21
İranda sərt pul islahatı - 10 min rial 1 tümən olacaq....

21.12.2024 | 22:11
İran "rial"ı "tümən"ə dəyişir - əskinaslardan dörd əlavə sıfır silinəcək

21.12.2024 | 22:00
Pakistanın hərbi gücü Vaşinqtonu qorxutdu – “ABŞ-ı hədəfə almaq gücünə sahibdirlər”...

21.12.2024 | 19:07
Mərkəzi Seçki Komissiyasının növbəti iclası keçirilib

21.12.2024 | 19:05
"Beynəlxalq siyasətdə Azərbaycanın mövqeyi beynəlxalq qanunlara əsaslanır"

21.12.2024 | 19:02
2003-dən sonrakı dövrdə 2024 ən dolğun illərdən biri oldu- niyə?

21.12.2024 | 18:53
Ukrayna qoşunlarını daha iki rayondan geri çəkir – ruslar irəliləyir…

21.12.2024 | 17:19
Rusiya daha 503 əsgərin cəsədini Ukraynaya qaytardı...

21.12.2024 | 16:56
Saxta məlumatı necə tanımalı? - Media savadlılığı olmadan bu mümkün deyil...

21.12.2024 | 16:53
Şuşaya köçən ailələrə evlərinin açarları təqdim edildi - FOTO

21.12.2024 | 16:44
D-8 27 il sonra ilk genişlənmə üçün niyə Azərbaycanı seçdi?

21.12.2024 | 16:05
"VAZ"la avtoxuliqanlıq edən sürücü yaxalandı

21.12.2024 | 15:51
Xankəndidə 50 ildən sonra yenidən badminton çempionatı keçirildi

21.12.2024 | 15:38
Leyla Əliyeva Keniya Prezidenti ilə görüşüb - FOTO

21.12.2024 | 15:37
Bakıda avtomobilləri soyan şəxs saxlandı

21.12.2024 | 15:18
Bələdiyyə seçkilərində namizədliyi irəli sürülən şəxslərin sayı məlum oldu

21.12.2024 | 15:10
Bələdiyyə seçkilərində 755 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb

21.12.2024 | 14:47
Azərbaycan regional gücdən orta dünya gücünə çevrilir...

21.12.2024 | 14:41
Makron ən dərin iflası Azərbaycanda yaşadı - bütün regionu itirdi...

21.12.2024 | 13:50
Bakı və Sumqayıtda dələduzluqda şübhəli bilinən şəxslər saxlandı

21.12.2024 | 13:34
Şirvanda narkotiklərin satışı ilə məşğul olan şəxs tutuldu

21.12.2024 | 12:30
ABŞ Şamda ilk dəfə HTŞ ilə görüşdü - Colaninin başına qoyulan pul mükafatı ləğv edildi...

XƏBƏR ARXİVİ

«    Dekabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031