Qucaqdan-qucağa atılan Ermənistan...
Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın Avrasiya İqtisadi İttifaqının (Aİİ) Ali Şurasının iclasında iştirak etmək üçün yollandığı son Moskva səfəri Ermənistanın bir dövlət kimi daima tarix boyu ikili siyasət yürüdən qeyri-ciddi ölkə olduğunu növbəti dəfə isbatlamış oldu. Bir ara Qərbin ikinci Zelenskisinə çevrilmək üçün “qəhrəman” libasına bürünən N. Paşinyan deyəsən indi başqa bir obrazda siyasi səhnəyə çıxıb. Artıq real siyasət qaydaları əsasında hərəkət edir: həm o cibə, həm də bu cibə girir Nikol Vavayeviç.. Burda bir xatırlatma edək. Yəqin hamı yaxşı xatırlayır: etiraz dalğaları qoynunda İrəvanda hakimiyyətə yiyələnən N. Paşinyan elə ilk gündəcə anti Rusiya bəyanatları və Moskva əleyhinə açıq fəaliyyəti ilə sezilirdi və bu proses neçə ildir ki davam etdi. Bəs bu gün vəziyyət necədir?. İlk onu deyək ki, gah Rusiyanın, gah da Qərbdəki ağalarının “isti qucağına” atılan erməni baş nazir əslində mənsub olduğu xalqın tarixi xislətini də nümayiş etdirmiş olur. Çünki Ermənistanın Rusiyanın hesabına yaşayıb ona arxa çevirməsi, həm də Qərbə xəyanət etməsi əslində ermənilərin xarakterinə xas olan məsələdir, onların xislətindən doğur.
Hər kəsə aydındır ki, Ermənistan bir dövlət olaraq yaradıldığı gündən bu günə qədər Rusiyaya sığınıb və daim Rusiya tərəfindən himayə olunub. Bölgədəki bütün murdarlıqlar bu ölkənin əli ilə reallaşdırılıb. Ermənilər Çar hakimiyyətindən başlayaraq, elə Sovet dövründə də və sonralar da Moskvanın sevimlisi olub və daim müdafiə edilib. Həm də Rusiyanın vassalı, siyasi stukaçısı funksiyasını daşıyıb. İqtisadi olaraq Moskvanın ələbaxanı olub. Elə götürək son dəfə Vladimir Putinin N.Paşinyanın üzünə dediklərini. Kreml sahibi Moskvada səfərdə olan erməni baş nazirlə görüşdə açıqca elan etdi ki, Ermənistanla Rusiyanın ticarət dövriyyəsi 2023-cü ildə 7 milyard dolları keçib. Üstəgəl Avrasiya İqtisadi İttifaqı ilə mal dövriyyəsi 14 dəfə artıb. Bu o deməkdir ki, rəsmi İrəvan Kremlə, KTMT-yə və Aİİ-yə qarşı çıxış etsə də əslində qərbin sanksiyalar siyahısına daxil etdiyi mal dövriyyəsində bu qurumlardan ən çox faydalanan ölkədir. Yəni bir əli Moskvanın ətəyindədir, o biri əli Qərbin. Bu yaxınlarda ABŞ konqresmenləri “dəsmal götürüb” Ermənistan üçün necə ağlaşdılarsa İrəvana külli miqdarda maliyyə yardımı ayrıldı. İşin ən maraqlı tərəfi də odur ki, Avrasiya Sabitləşdirmə və İnkişaf Fondunun (EFSD) Şurası da Ermənistana 100 milyon dollar ayırmaq barədə qərar qəbul edib. Bəs sual çıxar ortaya ki bu EFSD hara bağlıdır? Deyim siz də bilin: Bu Fondun maliyyələşməsinin çox mühüm hissəsi Rusiya tərəfindən həyata keçirilir. Vəssalam, məsələ məlumdur. Deməli bu vəsaitin ayrılmasına V.Putin də “xeyir-dua” vermiş olub. Vəssalam, məsələ məlumdur. Həm Rusiya, həm də Qərb öz tarixi stukaçılarını sahib buraxmırlar...
Bəli, ermənilər tarix boyu bic və hiyləgər olublar. Həm Qərbə, həm də Rusiyaya oyun oynayıblar. Bu gün də o siyasət davam edir. Qərbdən də maliyyə dəstəyi alan ermənilər Rusiyadan öz qalxanları kimi istifadə ediblər.Bu, sadəcə təkzibolunmaz tarixi faktdır. Belə olan halda son illər N.Paşinyan hakimiyyətinin Rusiyadan uzaqlaşıb, Qərbə yaxınlaşma siyasəti Ermənistan üçün əsl geopolitik iflas situasiyası yaradıb. Belə ki, rəsmi İrəvan Kremlin strateji müttəfiqlik dəstəyini artıq itirib. Bunun əvəzindəsə, böyük ümidlər bəsləməsinə baxmayaraq, ABŞ və Qərbin təhlükəsizlik təminatını Ermənistanın arxasına almağa nail olmayıb. Və bu səbəbdən də, indi Ermənistan yalnız vədlər verilən, hədəfə alınmış, sahibsiz geopolitik alətə çevrilib.
Erməni politoloqlar da aydın şəkildə deyirlər ki, indi Moskva ilə İrəvan arasında siyasi münasibətlər SSRİ-nin dağılmasından bəri ən aşağı həddə çatıb. Onların qənaətincə, Ermənistan hakimiyyəti hesab edir ki, onların rusiyalı həmkarları hərbi-siyasi sahədə müttəfiqlik öhdəliklərini yerinə yetirmirlər və bütün anti-Rusiya günahlarında ittihamlarla cavab verirlər. Mahiyyət etibarı ilə Moskvanın mövqeyi İrəvana Qərbin inkişaf kursunu əsaslandırmaq imkanı verir və İrəvanın davranışından Moskva Cənubi Qafqazdakı hərəkətlərinə haqq qazandırmaq üçün istifadə edir.
Digər bir vacib fakt var ki, qəti şəkildə gözdən qaçırmaq olmaz. Paşinyan hakimiyyətinə qarşı daxili etiraz dalğasının avanqard qüvvəsi rolunda məhz erməni kilsəsi çıxış edir. Baş nazir Nikol Paşinyan son açıqlamalarında erməni kilsəsini siyasi hərəkata rəhbərlik etməkdə suçlayıb. Erməni baş nazir üstüörtülü şəkildə eyham vurub ki, kilsə öz fəaliyyət funksiyaları ilə ziddiyyət təşkil edən işlərlə məşğul olur. Və bu fəaliyyətin nəticəsi Ermənistan dövlətçiliyinə xəyanət xarakteri daşıyır. Bəs erməni kilsəsini N.Paşinyanın üzərinə qaldıran qüvvə kimdir? Həm xaricdəki erməni diasporu və həm də “Moskvanın adamı” kimi ad çıxarmış keçmiş siyasi tullantı sayılan müxalifətdəki Robert Köşəryan - Serj Sarkisyan ittifaqı. Keşişi iş başına qoyanlar çox zərif bir məqamı seçiblər.
Onlar uzun illərdir erməni işğalında olan Qazaxın yenicə Azərbaycana qaytarılan 4 kəndini əldə bayraq tutub N.Paşinyanın bütün Ermənistanı Azərbaycana satdığı barədə mərəkə qoparırlar. Kütləyə ən zərif yerindən təsir rıçağı kimi seçiblər bu mövzunu.
Belə görünür ki, N.Paşinyanın gah qərbə, gah da Rusiyaya meyllənməsi, birini digərindən narazı salması ona qarşı həm də “keşiş üsyanı” formalaşdırır. Nikol Vavayeviçin qucaqdan qucağa siyasətinin “fatihəsini” bu gün keşişlər verir...
Mətləb Salahov
