Azərbaycanda 1 milyondan bahalı avtomobili halal əməklə almaq olar?..
Xalid Kərimli: "Biznes, maliyyə, neft, telekommunikasiya və s. bu kimi sektorlar yüksək əmək haqqı təqdim edən iqtisadiyyat sahələridir"
Son illər Azərbaycanda qeyri-rəsmi milyonçuların sayı yağışdan sonra bitən göbələklər kimi artmaqdadır. Bir tərəfdə Avropa ölkələrinin 15-20 il işlənmiş avtomobillərini ölkəyə daşıyan məzlum kasıblar, digər tərəfdə isə bütün ailə üzvlərinə milyonlarla qiyməti olan bahalı avtomobillər, hətta təyyarə və helikopterlər alan adsız milyonçular diqqət çəkir.
Bəzən də düşünürsən ki, orta ayliq əmək haqqi 1000 manat civarında, minimum əmək haqqi isə hələ bu il 400 manata güclə dırmaşan ölkədə insanlar milyonlarla qiyməti olan avtomobilləri necə alır?
Gecələr Bakının mərkəzi küçələrində şütüyən iki nəfərlik “Lamborghini”lər, "Rolls-Royce Boat Tail", "Bugatti Centodieci", oliqarxlar arasında "ağşaqqal maşını" kimi tanınan "Maybach Exelero" və sair bu kimi dünya brendlərini Bakıya kim gətirir?
Baki-xeber.com-a məsələ ilə bağlı münasibət bildirən iqtisadçi ekspert Xalid Kərimli bildirib ki, ölkədə yüksək gəlirlərə malik adamlar var: "Bir çox biznes sektorunda, hətta bəzi dövlət müəssisələrində yüksək əmək haqqı alanlar mövcuddur. Onların hesabatları da vaxtaşırı elan edilir. Yəni yüksək əmək haqqı və bonuslar alan adamlar var. Məsələn, biznəs, maliyyə, neft, telekommunikasiya və s. bu kimi sektorlar yüksək əmək haqqı təqdim edən iqtisadiyyat sahələridir. Bu sahədə çalışan rəhbər işçilərin yüksək məbləğdə maaşları və bonusları olur. Onlar bütün gəlirlərinin vergisini də şəffaf şəkildə ödəyirlər.
"Halal" sözü, bilirsiniz ki, hüquqi termin deyil. Amma vətəndaş vergisi ödənilən, maaş kartı ilə yüksək əmək haqqı alırsa, bu onun halal əmək haqqı sayıla bilər. Hazırda ölkədə yarım milyon, bir milyon illik rəsmi qazancı olan adamlar var. Belə adamların bahalı avtomobil almaq imkanları da var.
Bunlarla yanaşı ölkənin özəl sektorunda sahibkarlar da var. Bu seqmentin də gəlirləri kifatət qədər yüksəkdir və vergisi ödənilmis biznes pullarının da bu istiqamətdə xərclənməsi mümkündür.
Amma burda sual yaranır ki, ömrü boyu dövlət məmuru olan vəzifəli şəxslər milyonları hardan alır ki, onu coxmilyonlu qiyməti olan avtomobillərə xərcləyir, avtomobil kolleksiyasın yığir və s. Hansı ki, onlara bizneslə məşğul olmaq da qadağandır. Belə məmurların özlərinin və övladlarının dəbdəbəli həyatı və bahalı avtomobillərı haradandır? Onların əmək haqqı ilə heç iki əsrə də bu kəşkəhanı qurmaq mümkün deyil. Bu da sual yaradır. Amma sualınıza cavab olaraq deyirəm ki, Azərbaycan halal əmək haqqı ilə milyonluq avtomobil almaq mümkündür".
Bəli, ekspertin də dediyi kimi, bu nəzəri baxımdan mümkündür. Amma Azərbaycanda daha çox bahalı avtomobillər alan əsasən korrupsioner məmurlər və onların ailə üzvləridir. Məhz bu gün Bakı küçələrində parıltısı göz qamaşdıran bahalı avtomobillərin sahibi məmurlar özləri və onların ailə üzləridir. Halal əmək haqqı ilə Azərbaycan milyonluq avtomobil almaq isə yalnız nəzəri baxımdan mümkündür. Təcrübədə hələ bunun şahidi olan yoxdur.
Akif NƏSİRLİ
