Evlərdə qanunsuz artırmalar əmlak sənədləşməsində ciddi problemlər törədir
Elnur Fərzəliyev: “Artırmalar tikinti şirkətlərinə sərf etmir, söküntü zamanı mövcud kvadrata uyğun ya pul, ya da tikinti sahəsi verilir”
Paytaxtda yaşayış binalarında qanunsuz artırmaların edilməsi, demək olar ki, ənənə halını alıb. Bu gün paytaxtın müxtəlif rayonlarında, xüsusən sovet dövründə tikilmiş binalarda bu hallara rast gəlmək olur.
Bu hallar daha çox aşağı mərtəbələrdə qeydə alınır. Bu artırmalar həyətlərə, binaların giriş-çıxışlarına sirayət etsə də, kimsə bugünə kimi həmin tikililərin qarşısını ala bilməyib. Məlumdur ki, köhnə binaların əksəriyyəti plana düşüb. Plana düşən binalarda mübahidə predmetinə çevrilən məsələ əlavə artırmalardır. Bununla bağlı şikayətlərin sayı yetərincədir. Vətəndaş yeni ev verilən zaman artırılan hissənin də hesablanmasını tələb edir. Qarşı tərəf isə bununla razılaşmır. Maraqlıdır, bu məsələ necə həll olunmalıdır?
“Tikinti şirkətləri qanunla mövcud sahəyə deyil, sənəddə olan kvadrata uyğun hesablama işi aparır”
Daşınmaz əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, "qanunsuz" artırmalara sovet dövründə inşa edilən binalarda rast gəlinir. Bu binaların əksəriyyəti isə istismar müddətini bitirib. Yəni həmin binalar bir neçə ilə sökülərək yeni binalarla əvəzlənəcək: “Qanunsuz artırmalar söküntü zamanı müəyyən istisnalarla hesablanır. Bəzi tikinti şirkətləri söküntü zamanı əlavə sahələri nəzərə almır. Binaların çox hissəsində isə heç bir sənəd yoxdur. Artırmalar sənədsiz həyata keçirilib. Bu səbəblə tikinti şirkətlərinin bəziləri də qanunla mövcud sahəyə deyil, sənəddə olan kvadrata uyğun hesablama işi aparır. Ümumiyyətlə, artırmaların çox olması tikinti şirkətlərinə də sərf etmir. Söküntü zamanı mövcud kvadrata uyğun ya pul, ya da tikinti sahəsi verilir. Çünki artırmaların sayı çox olduqca, vətəndaşa daha çox vəsait və ya sahə verməli olur. Buna görə də belə artırmalar söküntü prosesini uzadır”.
Ekspert onu da əlavə etdi ki, binalar bu cür artırmalara görə daha da qəzalı vəziyyətə düşür: “Artırmalar aşağı mərtəbələrə olduğu zaman binaların konstruksiyasına zərər vermədiyi halda, yuxarı mərtəbələrdə edilən artırmalar binanın təməlini zədələyir, binaya ağırlıq salır. Nəzərə almaq lazımdır ki, istismar müddəti bitmiş binalar bu artırmalara uyğun olaraq əyilir. Yəni qısacası, təhlükəlidir. Qanunsuz artırma müəyyən müddət rahatlığa səbəb olsa da, sonradan təkcə mənzil sahibinə deyil, bütün binaya zərər verir. Vətəndaşlar bunu nəzərə almalıdır".
Günel CƏLİLOVA
